Παρασκευή 13 Ιουνίου 2025

Αποβίβαση στην Αίγινα... μια φωτογραφία με νοσταλγική καλοκαιρνή διάθεση.

 

Οι μέρες δεν πέρναγαν τέτοια εποχή. Τις  μετρούσαμε στο μπαλκόνι κάθε απόγευμα εκεί στην οδό Μακεδονίας στην Αγιά Σοφιά τα απογεύματα. Πότε θα φύγουμε για  την Αίγινα; Τα σχολεία  τέλειωσαν, λέγαμε στη μάνα  που υπομονετικά έκανε τις  τελευταίες προετοιμασίες και μάζευε τα πράγματα για την Αίγινα. Αυτά τα απογεύματα η μπουκαδούρα έφερνε μέχρι το μπαλκόνι τη μυρωδιά της θάλασσας, τους ήχους  των καραβιών και το σφύριγμα  του "Αφαία" που εγώ το ξεχώριζα. Έφευγε το απόγευμα πάντα στις 7 για διανυκτέρευση στην Αίγινα. Καθόμασταν στο μπαλκόνι και σκοτώναμε την ώρα μας ονειρευόμενοι τη μέρα και την ώρα της καλοκαιρινής "μετοικεσίας" στην Αίγινα. Εκεί στην Καβουρόπετρα - Μούλος έμαθα μετά από χρόνια ότι την έλεγαν οι παλιοί - θα περνάγαμε όλο το καλοκαίρι και θα ξανανταμώναμε με  τα άλλα παιδιά που είχαμε να τα δούμε από το προηγούμενο καλοκαίρι, τη Νανά, τη Φέβρω, τη Βάνα, τη Γιώτα, τη Ζωή, το Δημήτρη, τη Μαρία, τη Σωτηρία αλλά και μεγαλύτερους όπως τη Χρυσοπηγή, το Μάνο, το Γρηγόρη που όλοι αυτοί είχαν τα "δικά τους" και δεν μας έκαναν παρέα εμάς.
    Τα  καλοκαίρια  στην Καβουρόπετρα  ήταν μια μεγάλη υπόθεση. Μπάνιο δίπλα  στο λιμανάκι, αναψυκτικό  στην παράγκα  του μπάρμπα - Παύλου, στης Μαργαρώς, στου Σουβλάκια, βόλτα στον Άγιο Νικόλα και ποδηλατάδα.
   Τότε στην Αίγινα υπήρχαν ακόμη τα τελευταία ψυγεία  του πάγου, το φανάρι για τα τρόφιμα, ο κομός, οι πιατοθήκες ενώ πάνω από τα κεφάλια μας κρέμονταν τα πατερά. Τα μικρά σπιτάκια είχαν στην αυλή πεζούλες κι ένα πηγάδι με χαρανί. 
   Τότε το ταξίδι στην Αίγινα, ήταν ταξίδι. Έπρεπε να πάρεις μαζί σου σχεδόν τα πάντα, ειδικά  όσοι έμεναν στα χωριά όπου τα μαγαζιά ήταν λίγα, ή σε μακρινή απόσταση. Η μετάβαση στην πόλη μόνο με το λεωφορείο.
  Και ερχόταν επιτέλους η μέρα του ταξιδιού. Από το βράδυ όλα ή σχεδόν όλα ήταν έτοιμα. Το "Ελλάς" έφευγε πολύ πρωί και δεν προλαβαίναμε. Άλλωστε πήγαινε Μέθανα και Πόρο και δεν θα προλαβαίναμε  να βγάλουμε τα πράγματα από το καράβι. Το ίδιο και το "Καμέλια" ή ο "Πορτοκαλής Ήλιος". Σίγουρη επιλογή το "Αφαία" που έφευγε στις 9.15 και έκανε τοπικό δρομολόγιο.

   Σαν να βλέπω σε αυτή τη φωτογραφία  του φίλου Νεκτάριου Κουκούλη μια σκηνή από τα δικά μας καλοκαίρια. Τα πράγματα που αφήναμε  στο γκαράζ και πάντα από τη μεριά  που δεν θα είχε ήλιο. Η θέση από τη μεριά που δεν θα είχε ήλιο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού. Ο λοταριατζής, ο καμαρότος με τα αναψυκτικά και τα σουβλάκια, το μπαρ με τα σάμαλι. Η διαφήμιση του Λουμίδη πάνω από τα κόκκινα καθίσματα, το κατάστρωμα με τη ξύλινη επένδυση στο πάτωμα και οι γλάροι να ακολουθούν και να συντροφεύουν τα όνειρά μας.
  Καθώς το καράβι περνούσε  τις Λαούσες μπαίναμε  σε έναν άλλον πλέον κόσμο. Οικείο. Στα χωρικά ύδατα της Αίγινας. Τα πρώτα σπίτια, το εκκλησάκι των Αγίων Αναργύρων, το φανάρι του Μπούζα, το λιμάνι της Αίγινας με τα ταπεινά καΐκια και τις φρεσκοβαμμένες βαρκούλες. Το "Αφαία"  έμπαινε στο λιμάνι και κάνοντας ένα φοβερό ελιγμό έπιανε  στη νέα προβλήτα πλέον.
   Στους πλαινούς διαδρόμους εμείς να ανυπομονούμε να πάρουμε τα πράγματα και να πατήσουμε στη γη  της Αίγινας.
   Το καλοκαίρι είχε πλέον ξεκινήσει.

Νεκτάριε  έκλεψα  τη φωτογραφία που ανήρτησες γιατί μέσα  σε αυτήν κάπου είμαστε όλοι εμείς, οι εκδρομείς, οι παραθεριστές, οι επιβάτες  της Αίγινας. Και η μνήμη αλήτισσα απόψε έφερε  τόσα  στο φως
  Σε  ευχαριστώ.

Όσον αφορά τη φωτογραφία, αυτή παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Πρώτα αν κρίνουμε από  τον ίσκιο  των ανθρώπων πρέπει να πρόκειται για  το πρωινό δρομολόγιο  των 9.15 από Πειραιά. Τα παλιά αυτοκίνητα που βγαίνουν, το τρίκυκλο, αλλά και το κατακόκκινο "παρκαρισμένο" καροτσάκι του μωρού στα αριστερά. Οι επιβάτες  στους διαδρόμους και δεξιά κάποιοι που προσπαθούν να βρουν τα πράγματά τους στα σημεία που πάντα τα άφηναν για να μην τα κουβαλούν μέσα στο σαλόνι.
  Στο βάθος το καινούργιο λιμάνι χωρίς τα αλμυρίκια ή τις πικροδάφνες και τους φοίνικες στη νησίδα. Τα λεωφορεία στην νέα  τους πιάτσα στην πλατεία Εθνεγερσίας και το λιμάνι άδειο από αυτοκίνητα. Το κτίριο του "Βογιατζή" όπως είναι και σήμερα με λιγότερες φθορές όμως και μπροστά οι μπλε μεγάλες τέντες  της εποχής.

Πέμπτη 12 Ιουνίου 2025

Το καλοκαίρι στα παλαιά αναγνωστικά του Δημοτικού.


   Οι μαθητές  της  Δευτέρας  τάξης του Δημοτικού  Σχολείου  πριν πολλά... μα πάρα πολλά  χρόνια  όταν έφθαναν  στην τελευταία  σελίδα  του αναγνωστικού τους αντίκριζαν μια καλοκαιρινή εικόνα γεμάτη Αίγινα.
   Ένα παράθυρο ανοιχτό από το οποίο φαινόταν στο βάθος ένα νησί, ένα καΐκι  να ταξιδεύει με ανοιχτά τα ολόλευκα πανιά  του, ενώ στο περβάζι   του παραθύρου έστεκε περήφανο ένα χρωματιστό Αιγινήτικο κανάτι, σύμβολο  του καλοκαιριού  τότε, αφού το κανάτι  ήταν το ψυγείο για  το νερό. Διατηρούσε δροσερό το νερό  για μεγάλο διάστημα. Το κανάτι της εικόνας μας πέρα από τη ζωγραφιά του φέρει και την επιγραφή: "ΑΙΓΙΝΑ". Ένα κατακόκκινο καρπούζι, σταφύλια και σύκα συμπληρώνουν την καλοκαιρινή ζωγραφιά. Ίσως τα απόλυτα καλοκαιρινά σύμβολα.... τότε
   Τίποτε περιττό, Τίποτε τυχαίο. Όλα στημένα με γνώση και με έναν σκοπό. Οι μικροί μαθητές όχι μόνο να  γνωρίσουν τα καλοκαιρινά φρούτα εποχής, αλλά  να  εμπλουτίσουν  τις γνώσεις  τους στη λαογραφία ή την οικιακή οικονομία με τη θέαση  του Αιγινήτικου κανατιού.
   Τελικά  πόση γνώση και σοφία έκρυβαν όλα εκείνα  τα παλιά αναγνωστικά. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε  που πολλοί  τρέχουν να τα αποκτήσουν  στις διάφορες επανεκδόσεις  τους που κυκλοφορούν ή στις προσφορές  των εφημερίδων.
   Από τότε μέχρι σήμερα πολλά έχουν αλλάξει. Πολλά κανάτια έχουν σπάσει, πολλά παραδοσιακά σκαριά έχουν κοπεί σύμφωνα με επιταγές και οδηγίες  της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα εικονιζόμενα φρούτα έχουν μπει σε γιαούρτια ή έχουν γίνει παγωτά. Αλλά το νησί είναι πάντα εκεί.  "Κάπου απέναντι κι έχει κοράλια κι αμμουδιά χρυσή" όπως γράφει και η Λίνα Νικολακοπούλου.

   Το αναγνωστικό από το οποίο πήραμε την εικόνα είναι  του 1976.  Η πρώτη έκδοσή του ανάγεται στο μακρινό 1954. Το υπογράφει ο Βασίλειος Γ. Οικονομίδου και  το έχει εικονογραφήσει ο Γιώργος Μανουσάκης.
   

    Να  θυμίσουμε  ότι τα  σχολικά  βιβλία τότε εκδίδονταν από  το  θρυλικό  οργανισμό ΟΕΔΒ. 

Τετάρτη 11 Ιουνίου 2025

Το πρώτο μπάνιο....

 Έργο του Δημήτρη Πικιώνη.

'Γιαννάκη πρόσεχε, όχι στα βαθιά, εδώ κοντά  για να σε βλέπω...."  "Κατερίνα μην κάνεις πατητές στον αδελφό σου, θα βουλώσουν τα αυτιά  του".  Τέτοιες φωνές, για να μην πούμε απεγνωσμένες κραυγές, ακούγονταν πριν πάρα πολλά χρόνια  στην παραλία. Μα πάρα πολλά όμως. Τότε που το "θαλάσσιο λουτρό" αποτελούσε ολόκληρη ιεροτελεστία  και απαιτούσε την κατάλληλη προετοιμασία.

Το μαγείρεμα είχε γίνει από το πρωί  και εκεί μετά  τις 11 άρχιζε  η διαδικασία  του μπάνιου. Η μάνα μπροστά, με όλα  τα απαραίτητα αξεσουάρ όπως πετσέτες, καπέλα  ενώ τα παιδιά κρατούσαν τα σύνεργα  του μπάνιου τα βατραχοπέδιλα, τη μάσκα, τον αναπνευστήρα.

Πάντα  το πρώτο μπάνιο ήταν για όλα τα παιδιά ... η επίσημη έναρξη των διακοπών. Το περίμεναν πως και πως από τις τελευταίες μέρες  του σχολείου. Και η συμβουλή που έπρεπε να τηρηθεί με θρησκευτική ευλάβεια ήταν ότι αυτό το πρώτο μπάνιο έπρεπε να έχει μικρή και προσεκτική διάρκεια ..... για να μην κάψει ο ήλιος τις ....πλατούλες. Αν η συμβουλή δεν εισακουόταν, τότε άρχιζε  το κάψιμο ιδίως της πλάτης, το ξεφλούδισμα που συνοδευόταν από το απαραίτητο τσούξιμο, το πασάλειμμα με αλοιφές, ιδίως nivea η επιστράτευση ανακουφιστικών αγγουρόφλυδων και οι πέτσες  να ξεκολλούν όπως οι πέτσες από το αρνί του Πάσχα.

Στο αστερισμό  του καλοκαιριού, τα μπάνια στη θάλασσα ήταν η κορυφαία στιγμή όχι μόνο της ημέρας αλλά και ολόκληρης της σεζόν, αφού υπήρχε έντονος ο ανταγωνισμός ποιος  θα κάνει τα περισσότερα. Έτσι ξεκινούσε το μέτρημα! Τόσα μπάνια, τόσες βόλτες, τόσα παγωτά! Κι όλα αυτά πάνω στα ποδηλατάκια με ή χωρίς βοηθητικές ρόδες κάπου εκεί στο μεσουράνημα  της δεκαετίας του '70 που το καινούργιο αναψυκτικό έκανε την εμφάνιση του! Η Coca Cola!!!!

Και εδώ πάλι οι απαραίτητες συστάσεις και προτροπές  για την αποφυγή της. "Μην πίνετε coca cola δεν κάνει καλό". Έλεγε η μάνα, που πάντα ως μάνα ήξερε περισσότερα και είχε πάντα δίκιο. Γιατί κάποιος είχε κυκλοφορήσει πως  έβαλε μέσα στο  περίεργο μπουκάλι της μια καρφίτσα κι εκείνη έλιωσε. Ακούτε πράγματα!!! 
Κι όμως αυτά τα τερατώδη με την καρφίτσα κυκλοφορούσαν  και κάποιους τους έπειθαν.  
Στο περιθώριο η μπλε πορτοκαλάδα και η αλήστου μνήμης ... βυσσινάδα!
Μπορεί να μην πίναμε cola ωστόσο το ξυλάκι της ΕΒΓΑ ήταν πάντα στο απογευματινό μενού της εβδομάδας μια που είχε κατοχυρωθεί ως αδιαμφισβήτητη καλοκαιρινή παιδική απόλαυση.

Κι έτσι περνούσε το καλοκαίρι, με το φιδάκι να αρωματίζει τις νύχτες και τα τζιτζίκια να νανουρίζουν τα μεσημέρια μας.
Μέσα στους επίσημους περιορισμούς που άγγιζε τα όρια της προκατάληψης ήταν ότι δεν έπρεπε - έλεγαν - να κάνεις μπάνιο της Σωτήρος και διάφορα  άλλα  τέτοια που περιόριζαν άνευ λόγου τη χαρά  του καλοκαιριού.

Εκείνα τα καλοκαίρια έφυγαν, όπως και οι περισσότεροι άνθρωποι που τα έζησαν ή αν θέλετε τα δημιούργησαν με το γέλιο, το κέφι την απλότητα και την ξεγνοιασιά  τους. 
Τότε που παρακάλαγες να μην τελειώσει το καλοκαίρι !!!!

Τρίτη 10 Ιουνίου 2025

"Τριθέκτη ώρα" παρουσίαση του βιβλίου του κ.Ανδρέα Δαβουρλή.


 Η Ομάδα "Περί Γραμμάτων και Ευ  Ζην" παρουσιάζει την ποιητική συλλογή του κ. Ανδρέα  Δαβουρλή : "Τριθέκτη ώρα" το Σάββατο 14 Ιουνίου και ώρα 20.30  στην αυλή του Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας.

Για  την ποιητική συλλογή θα μιλήσουν οι: ο ίδιος ο ποιητής, ο κ. Κώστας Σταυρόπουλος και θα απαγγείλουν ποιήματα οι Βάσω Χαμαλέλη - Μπούκλα, η κ. Ελευθερία Τσούρη, ενώ συμμετέχει και η κ. Τούλα Ζορμπά.

Την εκδήλωση συντονίζει η πρόεδρος της Ομάδας κ. Μαίρη Κουκούλη.

Μουσική θα παίξουν οι Αρετή Πηγιαδίτη και Διονύσης Μικέλης.

Δευτέρα 9 Ιουνίου 2025

Ευτυχώς υπάρχει και αυτή η Αίγινα ! Σφεντούρι εορτή Αγίας Τριάδος.

Ευτυχώς υπάρχουν και σημεία στην Αίγινα που ακόμα δεν έχει φτάσει αυτοκίνητο αλλά  ούτε καν .... μηχανάκι!
Υπάρχει λοιπόν η Αίγινα  του βουνού με τα μονοπάτια της, τις αναβαθμίδες, τα άγρια χόρτα, τα μικρά σπιτάκια  των κτηνοτρόφων και φυσικά  τα ξωκλήσια. Κάπου κοντά σε αυτά, μια σουβάλα (φυσική δεξαμενή νερού) ένα αλώνι, ένα πηγάδι, τεκμήρια μιας άλλης ζωής, μιας άλλης εποχής όπου τον πρώτο λόγο  τον είχαν τα ζώα ως μέσο μεταφοράς ανθρώπων και υλικών.
Μια  τέτοια εικόνα έζησαν όσοι μπόρεσαν χθες Δευτέρα  του Αγίου Πνεύματος να σκαρφαλώσουν στην Αγία Τριάδα στο Σφεντούρι για  την εορτή της Αγίας Τριάδος.
Η  θέα κόβει  την ανάσα. Στο βάθος του ορίζοντα ο Πόρος. Στην πλαγιά η Αγία Τριάδα. Στη μέση της θάλασσας διακρίνεται  το "πετροκάραβο"
Φωτογραφίες:  Χρήστος Νεστορίδης
Αυτά  τα βουνά, αυτά  τα υψώματα πρέπει να τα διαφυλάξουμε ανέγγιχτα από  κεραίες και ανεμογεννήτριες.

Το Σφεντούρι

Ένα κομψοτέχνημα. στο ανώθυρο της εκκλησιάς.

Στο βάθος τα Μέθενα (δεξιά) και ο Πόρος (αριστερά)


 

Η μικρή Αγία Τριάδα στο Λιβάδι.

                                   

      Η πρώτη φωτογραφία προέρχεται από τον κ. Νεκτάριο Κουκούλη. Πρόκειται για την Αγία Τριάδα στο Λιβάδι της Αίγινας που πανηγύρισε σήμερα.  
     Η περιοχή στους παλαιούς χάρτες, όπως αυτόν του 1904 αναφέρεται ως "κάμπος" ή "Φαντάδο"  σε κάποια σημεία., όπως και να έχει  όμως το πράγμα το γραφικότατο εκκλησάκι που βρίσκεται κάτω από την σκιά ενός μικρού πευκώνα βρίσκεται στο επίκεντρο της αγάπης και της ευλάβειας  των κατοίκων της περιοχής. Ανήκει στην ενορία  των Αιγινητών Αγίων (Αγίου Θωμά) και μπορεί να το ανακαλύψει κάποιος δίπλα στο ελαιοτριβείο της οικογένειας Χατζόπουλου. 
Μια όαση δροσιάς ανάμεσα στα πάμπολα εξοχικά της περιοχής. Ένα αγαπημένο εκκλησάκι το οποίο φροντίζουν με πολύ σεβασμό και αγάπη οι περίοικοι ντόπιοι και παραθεριστές.
   Το πανηγύριζαν παλαιότερα οι τσαγκάρηδες της Αίγινας. Σήμερα εξακολουθεί να εορτάζει και να πανηγυρίζει χάρη και στη φροντίδα  του εκκλησιαστικού συμβουλίου της ενορίας αλλά και του ακάματου εφημέριου π. Στυλιανού Κουτσούκου

Εντυπωσιάζουν στις παρακάτω φωτογραφίες που μας έστειλε ο κ. Χρήστος Νεστορίδης τα ονόματα των δωρητών για  την ανέγερση του ναού, κάτι που μαρτυρεί  την αγάπη και τη φροντίδα  των κατοίκων της περιοχής  για  την Αγία Τριάδα.
    




 

 

 



Πανηγυρίζει σήμερα η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος - Αγίου Νεκταρίου.

Πανηγυρίζει σήμερα Δευτέρα  του Αγίου Πνεύματος η Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος - Αγίου Νεκταρίου, καθώς  το γνωστό σε όλους μας μοναστήρι που ίδρυσε ο Άγιος Νεκτάριος το αφιέρωσε στην τρισήλιο Θεότητα, στην Αγία Τριάδα.

Πολλοί οι προσκυνητές κυρίως επισκέπτες του τριημέρου αλλά και ντόπιοι που κατέκλυσαν σήμερα από νωρίς το πρωί  τους χώρους  του μοναστηριού για να συμμετάσχουν στην πανηγυρική Θεία Λειτουργία.

Στο κήρυγμα  του ο αρχ. επόπτης αρχιμ. Αμφιλόχιος Γελαδάκης τόνισε  τη σημασία της σημερινής εορτής και τους τρόπους απόκτησης  του Αγίου Πνεύματος στη ζωή μας.

Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας έγινε λιτάνευση της εικόνας της Αγίας Τριάδος.












 Έχει ξεχαστεί από τους περισσότερους Αιγινήτες αλλά και προσκυνητές του Αγίου Νεκταρίου, πως το μοναστήρι που ίδρυσε ο Άγιος και έκτισε με τα ίδια του τα χέρια, είναι αφιερωμένο στην Αγία Τριάδα. 

  Το παλαιότερο λοιπόν πανηγύρι της Μονής είναι τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος.
  Σε παλαιότερα καρτ- ποστάλ ή απεικονίσεις  της Μονής οι λεζάντες αναφέρουν τη Μονή ως της Αγίας Τριάδος.
   Ας δούμε όμως σύντομα την ιστορία του θέματος.
    Στα ερείπια μιας μισοερειπωμένης μονής, επιλέγει ο μητροπολίτης Πενταπόλεως Νεκτάριος Κεφαλάς να ιδρύσει ένα γυναικείο ησυχαστήριο στις αρχές  του 20ου αιώνα. Έχει να διαλέξει ανάμεσα στην Σκιάθο και την Αίγινα. Μετά όμως τις διαβεβαιώσεις  του Δημάρχου Αίγινας Ν. Πέππα αλλά και  την προσωπική του επίσκεψη στην αιχμηρή τοποθεσία "Ξάντος" (ξάγναντο) ή "Κοντός" της Αίγινας, ο Νεκτάριος επιλέγει την Αίγινα. Λέγεται πως  καθοριστικός παράγοντας στην επιλογή του έπαιξε η ύπαρξη του λόφου της Παλιαχώρας και η ιστορία  της  ως τόπο μαρτυρίου πολλών ανθρώπων, έδρα του Επισκόπου Διονυσίου και τόπος καταγωγής Αγίων.
    Έτσι αρχίζει η εγκατάσταση της πρώτης γυναικείας αδελφότητας και συγχρόνως η ανοικοδόμηση του νέου μοναστηριού πάνω στα ερείπια της μισοερειπωμένης από πριν την επανάσταση  του '21 μονής της Ζωοδόχου Πηγής. Οι εργασίες  ξεκίνησαν το 1904 και ολοκληρώθηκαν το 1912.Από το 1908 ο ίδιος ο Άγιος εγκαταβιώνει στη νεοσύστατη μονή όπου στις 2 Ιουνίου πραγματοποιούνται τα εγκαίνια  του καθολικού της μονής σύμφωνα με την εντοιχισμένη επιγραφή που υπάρχει μέχρι σήμερα. Με διάταγμα της 31 Μαρτίου 1924 αναγνωρίστηκε ως Γυναικεία Ιερά Μονή, ενώ το 1931 χαρακτηρίστηκε ως "Ησυχαστήριον".
(πληροφορίες από το βιβλίο  του Σ. Γ. Δημητρακόπουλου: "Χριστιανική Αίγινα).
    Σήμερα οι περισσότεροι των επισκεπτών και προσκυνητών γνωρίζουν  το μοναστήρι ως  του "Αγίου Νεκταρίου"