"Οι σφουγγαράδες" του Μάνου Ζαχαρία

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΥΛΛΕΚΤΙΚΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ: ΟΙ ΣΦΟΥΓΓΑΡΑΔΕΣ του ΜΑΝΟΥ ΖΑΧΑΡΙΑ

Με τους «Σφουγγαράδες» (1960) ο σκηνοθέτης Μάνος Ζαχαρίας μεταμόρφωσε

ένα λιμανάκι της Κριμαίας σε ελληνικό νησί και έδωσε στη Μαύρη θάλασσα

φως Αιγαίου. Η ταινία είναι μια ελεύθερη διασκευή του Γιώργου

Σεβαστίκογλου από  διήγημα του Νίκου Κάσδαγλη.

Ο Μάνος Ζαχαρίας έφυγε από την Ελλάδα το 1945  με το περίφημο πλοίο

Ματαρόα το οποίο πήρε μαζί του νέους Έλληνες καλλιτέχνες για να

σπουδάσουν στη Γαλλία. Πήρε μέρος στην Ελληνική Εθνική αντίσταση ενάντια

στη Γερμανική κατοχή. Στη συνέχεια έζησε στην τότε Σοβιετική Ένωση και

εκεί  σκηνοθέτησε 10 ταινίες μεγάλου μήκους. Αργότερα επέστρεψε στην

Ελλάδα και διετέλεσε για 8 χρόνια σύμβουλος της Μελίνας Μερκούρη για

θέματα κινηματογράφου. Σήμερα ζει μεταξύ Αίγινας και Αθήνας και θα μας

τιμήσει με την παρουσία του στην προβολή μετά την οποία Θα ακολουθήσει

διάλογος με τον σκηνοθέτη.

Οργάνωση ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΝΕΡΓΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΑΙΓΙΝΑΣ και

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΙΓΙΝΙΤΙΣΑΣ

Προσφορά χώρου ΜΥΛΟΚΥΔΩΝΟ

ΣΤΟ ΜΥΛΟΚΥΔΩΝΟ (δίπλα στην πυροσβεστική, Άγιοι Ασώματοι)

Παρασκευή 29/9 ώρα 8.30, είσοδος ελεύθερη

Βασίλης Βασιλάκης... σε μια μεγάλη περιοδεία..

 Με  τον 'Καπετάν Μιχάλη" την "Ασκητική" και τον  "΄Ηλιο με δόντια" ο Βασίλης Βασιλάκης περιοδεύει σε  Ελλάδα και Ευρώπη. Μετά την  Κρήτη, την Ικαρία και την Αίγινα ο "Καπετάν Μιχάλης" ταξίδεψε με επιτυχία στο Γκέντεμποργκ, στη Στοκχόλμη  και  τις  τελευταίες  μέρες  σειρά είχε η Θεσσαλονίκη.

   Στο θέατρο της Μονής Λαζαριστών  παρουσιάστηκαν οι παραστάσεις  που έχει επιμεληθεί σκηνικά, διασκευάσει και σκηνοθετήσει ο Β. Βασιλάκης.

  Μην ξεχνάμε ότι οι παραστάσεις αυτές έχουν με μεγάλη επιτυχία  παρουσιαστεί στην Αίγινα. Ιδιαίτερα ο 'Καπετάν Μιχάλης" που  έσπασε ταμεία  στο φετινό Φεστιβάλ Θεάτρου  της Αίγινας.

   Χαιρόμαστε  ιδιαίτερα για το Βασίλη και του ευχόμαστε έναν δημιοργικό χειμώνα.

Μύρισε φευγάτο καλοκαίρι.

 "μύρισε φευγάτο καλοκαίρι

 γύρισε ο καιρός προς το... νοτιά

  τι 'ναι το φθινόπωρο να φέρει, 

τι 'ναι το να κάψω στη φωτιά".

 Καθώς τα  καλοκαιρινά φώτα σβήνουν σιγά - σιγά το ένα μετά το άλλο  και τα απόνερα από τις μικρές ή μεγάλες θαλάσσιες διαδρομές διαλύονται, οι ψυχές  μας ονειρεύονται  τα πρωτοβρόχια.

  Τελευταίες  καλοκαιρινές ανάσες ενός  Σεπτέμβρη  που μετρά ήδη σε αντίστροφη μέτρηση. Τα  απογεύματα κόντυναν λες και η νύχτα απλώνει τη διάρκεια  της. Μόνο  τα φύλλα  στέκουν ακόμα αγέρωχα στα κλαδιά αδιαφορώντας  αν  ο βοριάς  φυσήξει  μέρα με  τη μέρα. Τα πρώτα  χρυσάνθεμα ολάνθιστα  και ευωδιαστά προσμένουν  τον Οκτώβρη  και οι ανεμότρατες λύνουν  τους κάβους  τους  για να αλαργέψουν στο πέλαγος.

   Είναι η εποχή  που ο μούστος σιγιβράζει  στα βαρέλια  και ο γεωργός ετοιμάζεται για το όργωμα. Είναι  η εποχή του τέλους  αλλά  και της αρχής. Των  νέων φοιτητών που φεύγουν, των ναυτικών που επιστρέφουν.

    Είναι  το ευλογημένο φθινόπωρο.

"Οι δρόμοι της φιστικιάς" η έκθεση στο Λαογραφικό Μουσείο.

  Με  την φωτογραφία  του Γιώργου Καλοκέντη από το 2ο Φεστιβάλ Φιστικιού επιστρέφουμε στο θέμα του "Μουσείου Φιστικιάς" που  έτυχε μεγάλης υποδοχής και σχολιασμού από πολλούς φίλους και αναγνώστες  της "Οδού Αιγίνης"

  Στις δύο λοιπόν από τις πέντε φωτογραφίες  του μωσαϊκού βλέπουμε ένα μικρό τμήμα από την έκθεση που έλαβε χώρα στα δύο πρώτα Φεστιβάλ στην αίθουσα  του Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας. Μια πολύ επιτυχημένη έκθεση που  έφερε  στο φως την ιστορία  του δέντρου στην Αίγινα, τις αναφορές  της σε κείμενα αλλά  και τους πρωτεργάτες  της καλλιέργειας στην Αίγινα, όπως και τις ιστορίες  των μικροπωλητών του φιστικιού όπως του μικρού Τάσου Μπόγρη (κείμενο κ. Λίνας Μπόγρη Πετρίτου). Το άριστα επιμελημένο υλικό έτυχε μεγάλης επισκεψιμότητας τότε. 

   Κατά  τη διάρκεια  της προετοιμασίας  του 7ου Φεστιβάλ Φιστικιού αρκετές φορές  συζητήσαμε   με τον πρόεδρο  της οργανωτικής επιτροπής  κ. Γιώργο Καλόφωνο για την έκθεση αυτή καθώς και την ανάγκη να επαναληφθεί, όμως κανείς δεν ήξερε  που έχει αποθηκευτεί. Κάποιοι ανέφεραν  ότι βρίσκεται  σε χώρους  του ΕΠΑΛ  Αίγινας.

   

   Σήμερα  λοιπόν που γίνεται και πάλι λόγος  για  την ύπαρξη ενός Μουσείου  για τη Φιστικιά, το υλικό αυτό μπορεί  να αποτελέσει  την πρώτη ύλη, τη βάση, τη μαγιά ώστε να προχωρήσουμε. Χρειάζεται πρώτα να βρεθεί και να συγκεντρωθεί το πολύτιμο αυτό υλικό, αλλά και παλιές φωτογραφίες, δημοσιεύματα, εργαλεία, μελέτες, προφορικές μαρτυρίες και τόσα άλλα  που θα κάνουν έναν εκθεσιακό χώρο, ενδιαφέροντα, χώρο έκφρασης και δημιουργίας.

  Γνωρίζουμε πολύ καλά πως σε μια χώρα που δεν υπάρχει μουσειακή παιδεία, είναι πολύ δύσκολο να ξεκινάς μια τέτοια συζήτηση, μια τέτοια προσπάθεια. Όπως εξίσου δύσκολο φαίνεται η υλοποίηση ενός  τέτοιου εγχειρήματος σε μια τόσο αντίξοη οικονομικά εποχή.

 Όμως κάτι πρέπει να ξεκινήσει. Κάτι πρέπει να αρχίσει να κινείται. Σημειώθηκαν πολλές ιδέες, προτάσεις  για  χώρους, και διάθεση για εθελοντική εργασία. Νομίζουμε πως είναι πολύ ενθαρυντικά  σημάδια αυτά.

 Ας  βρούμε λοιπόν  το υλικό εκείνης  της έκθεσης. Ας ξεκινήσουμε από τη συγκέντρωση του υλικού. Αν αυτό γίνει κάποια στιγμή, τότε θα έχει γίνει ένα πρώτο σοβαρό βήμα.

Η μικρή Μυρτιδιώτισσα στα στενά της Αίγινας.

  Ένα μικρό κομψοτέχνημα αποτελεί η μικρή εκκλησία  της Παναγίας  της Μυρτιδιώτισσας στην πόλη της Αίγινας. Καλά κρυμμένη μέσα στα στενά δρομάκια της πόλης της Αίγινας βρίσκεται το πέτρινο βυζαντινό εκκλησάκι της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας, ανηφορίζοντας το στενό - οδός Αριστοφάνους - από το Κέντρο Τύπου στο λιμάνι. Το μικρό εκκλησάκι πανηγυρίζει αύριο Κυριακή 24 Σεπτεμβρίυ στη μνήμη της εύρεσης της εικόνας της Παναγίας μέσα στις Μυρτιές στο νησί των Κυθήρων. Η εικόνα είναι παμπάλαιη και ιστορική.

   Σύμφωνα με πληροφορίες  που μας έδωσε η κ. Άννα Χάνου την εκκλησία  την έκτισε ο Νικήτας Βογιατζής παππούς  του συζύγου της Κώστα Χάνου, ως τάμα γιατί η γυναίκα του ήταν άρρωστη από καρκίνο.

   Η εκκλησία είναι ανοιχτή καθημερινά (από τις ελάχιστες εκκλησίες που παραμένουν ανοιχτές καθημερινά στο νησί μας) και αποτελεί  προσκύνημα για τους διαβάτες και  τους εργαζόμενους της πόλης. Απολαμβάνει τη φροντίδα και την περιποίηση των κατοίκων  που διαμένουν στα γύρω στενά. Διοικητικά ανήκει στην ενορία του Αγίου Νικολάου, είναι προσκυνηματικός ναός και  η λειτουργία του επιβλέπεται από Συμβούλιο διορισμένο από τον οικείο Μητροπολίτη.

  

Για ένα Μουσείο Φιστικιάς.

    Τώρα  που τα φώτα της μεγάλης γιορτής έσβησαν είναι καιρός να αναλογιστούμε  πως μπορούμε να αναβαθμίσουμε  τις πολιτιστικές εκδηλώσεις μας με τη δημιουργία σημείων  που θα αναδεικνύουν την ιστορία, την πορεία, την εξέλιξη, τη φυσιογνωμία του τόπου μας με κεντρικό άξονα την παραγωγή του φιστικιού.

  Ήδη σε  πολλές περιοχές της Ελλάδας η συνεργασία πολλών φορέων έχει ευδοκιμήσει στην κατεύθυνση δημιουργίας μουσείων (Λαογραφικά Μουσεία)  ή τόπων  όπου ο επισκέπτης μπορεί να έχει μια πλήρη γνώση του τοπικού προϊόντος. Πέρα από την εμπορική έκθεση ή την παρουσίαση του προιόντος και των νέων  γαστρονομικών ιδεών και τάσεων, ο επισκέπτης  σε ένα φεστιβάλ  που έχει ως κεντρικό άξονα την παρουσίαση της νέας σοδειάς, έχει τη δυνατότητα λοιπόν να πληροφορηθεί για τον πολιτισμό και την ιστορία του τόπου, την καθημερινότητα, τους ανθρώπους και τις συνήθειες τους, τον παλαιό τρόπο ζωής.

   Πολλά μέρη  της πατρίδας μας αρκούνται στην οργάνωση παρόμοιων Φεστιβάλ όπως η Επίδαυρος με την εμπορική έκθεση της κατά τη διάρκεια  του Φεστιβάλ Επιδαύρου, το Κρανίδι με το Φεστιβάλ Ροδιού κ. αλ.

  Πέρα από  τα Φεστιβάλ και τις ανάλογες γιορτές υπάρχουν τόποι όπου μεγάλοι Όμιλοι ή Μορφωτικά Ιδρύματα Τραπεζών έχουν αγκαλιάσει  τον πρωτογενή τομέα και έχουν εγκαινιάσει σύγχρονα Μουσεία μέσα από τα οποία αναδεικνύεται η ιστορία και ο πολιτισμός του κάθε τόπου.

   Ηχηρά παραδείγματα  τα Μουσεία Ελιάς στη Σπάρτη, το Μουσείο Κεραμοποιΐας  στο Βόλο, το αντίστοιχο μουσείο  Μαστίχας στη Χίο, το Μουσείο Υδροκίνησης στη Δημητσάνα. Το Πολιτιστικό Ίδρυμα  του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς λειτουργεί ανάλογα Μουσεία στα Ιωάννινα, στη Στυμφαλία, στο Σουφλί, στη Λέσβο, στην Τήνο, αξιοποιώντας παλαιά κτίσματα, αναβαθμίζοντάς τα δίνοντας νέα πνοή και ζωή σε χώρους εγκαταλελειμένους, μετατρέποντάς του σε πολυχώρους πολιτισμού και σύγχρονης έκφρασης.

   Στην  Αίγινα θα  μπορούσαμε να δημιουργήσουμε έναν ανάλογο χώρο  όπου θα παρουσιάζεται η ιστορία  της Φιστικιάς στο νησί, από τη στιγμή του ερχομού της, τις πρώτες καλλιέργειες, το δυνάμωμα της παραγωγής και την ακμή της, τους πρώτους μικροπωλητές, τη σημερινή κατάσταση αλλά και τα προβλήματα  του δέντρου σήμερα. Η δημιουργία ενός χώρου - σημείου αναφοράς της φιστικιάς θα δρομολογήσει και τη λειτουργία σεμιναρίων όλη τη διάρκεια  του έτους καθώς και τη συγκέντρωση έντυπου χρήσιμου υλικού για τους καλλιεργητές. Πέρα από αυτά  θα δημιουργηθεί άλλος ένας χώρος για επισκέψεις καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας και θα τονωθεί το ενδιαφέρον για την καλλιέργεια  του φιστικιού.

  Ήδη υπάρχει πλούσιο υλικό  το οποίο και είχε εκτεθεί στο Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας στα  δύο πρώτα Φεστιβάλ Φιστικιού. Υπάρχουν ακόμα και υπέροχες φωτογραφίες από τις πρώτες καλλιέργεις ή  και φωτογραφίες  του μεγάλου Νίκου Καζαντζάκη κάτω από τις φιστικιές. Ακόμα παλιά  εργαλεία και μηχανές ή οι πρώτες συνταγές με  φιστίκι, άρθρα και μελέτες σε περιοδικά και εφημερίδες.

   Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να συγκεντρωθούν αυτά  τα πράγματα. Αρκεί να υπάρξει διάθεση για συλλογική δουλειά, επιμονή και στόχος. Και  τότε  θα φανούν αρωγοί σε αυτήν την προσπάθεια  πολλοί  ντόπιοι και φίλοι της Αίγινας. Χώροι υπάρχουν , αρκεί όλοι μας να συμβάλουμε θετικά.

   Ας  ξεκινήσει λοιπόν ένας γόνιμος διάλογος  για  τη δημιουργία ενός Μουσείου Φιστικιάς. Νομίζουμε πως ο καιρός είναι κατάλληλος. Γιατί όχι;

                                                                                                             Γιώργος Μπήτρος.

Στην Αίγινα του 1965

    Μια παραμυθένια φωτογραφία της παραλίας της Αίγινας ανέβασε πρόσφατα στην προσωπική του σελίδα  στο  Fb ο κ.Balis John. Την χρονολογεί στα 1965. Πρόκειται για  μια εντυπωσιακή έγχρωμη φωτογραφία της εποχής που αναδεικνύει την ομορφιά  της νησιώτικης πολιτείας αλλά  και δημιουργεί στενάχωρες σκέψεις για τη σημερινή εικόνα της.

    Χειμωνιάτικη ημέρα αν κρίνουμε από το ντύσιμο των λίγων περαστικών, λιγοστά αυτοκίνητα, ούτε ίχνος από μηχανάκια, ταπεινές πολύχρωμες τέντες και τραπεζοκαθίσματα στο δρόμο.

   Το πρώτο κατάστημα όπως κοιτάμε την φωτογραφία από αριστερά η "Αίγλη" το ιστορικό ζαχαροπλαστείο. Δίπλα στη θέση της σημερινής Alpha Bank ο ΟΤΕ. Ναι, καλά διαβάσατε η Αίγινα τότε  διέθετε και υποκατάστημα του ΟΤΕ και μάλιστα στην παραλία. Παρακάτω στη θέση του σημερινού 'Πάντα ρει" το πρατήριο βενζίνης της Shell κατόπιν συναντάμε το "Αιάκειον" και όσο προχωρούμε πολλά καφενεία με τραπεζοκαθίσματα στο δρόμο.

   Εντυπωσιάζουν επίσης τα παραδοσιακά ξύλινα κίτρινα περίπτερα και ο μεγάλος αριθμός  τους  για το μέγεθος  της παραλίας.

   Η εξέλιξη, η τουριστική ανάπτυξη, οι ανάγκε ςτων επόμενων δεκαετιών και κυρίως η αλλαγή στη χρήση πολλών καταστημάτων, οι νέες τάσεις στη διαφήμιση, η αισθητική που επικράτησε και η ανοικοδόμηση ακόμα και στην παραλία κάποιων κτισμάτων αλλοίωσε ανεπανόρθωτα το ύφος και την εικόνα  της παραλιακής Αίγινας.

  Ο κ.Νεκτάριος Κοντοβράκης από χρόνια υποστηρίζει ότι πολλά μπορούν να αλλάξουν με την αφαίρεση πολλών περιττών πραγμάτων ή με τη διόρθωση κάποιων επιγραφών. Υποστηρίζουμε την άποψή του  γιατί είναι καιρός να ξεκινήσει μια συζήτηση η οποία  θα πρέπει να οδηγήσει σε ουσιαστικές παρεμβάσεις για  την βελτίωση του παραλιακού μετώπου.

   Τέλος θεωρούμε ότι η φωτογραφία ενδεχομένως να είναι κάπως μεταγενέστερη. Στο δεξιό άκρο της διακρίνονται οι σιδεριές από τα κάγκελα για την αναμονή των επιβατών στη νέα πλέον προβλήτα των επιβατικών πλοίων (σημερινή προβλήτα των ιπταμένων δελφινιών), που άρχισε να λειτουργεί από τα τέλη της δεκαετίας του '60.