Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2016

Ένας δεκαεπτάχρονος κάνει σούζες έξω από το σπίτι





   Άφησε  το ζύμωμα στη μέση και άνοιξε γεμάτη  περιέργεια την εξώπορτα να δει τι συμβαίνει. Ο θόρυβος της μηχανής του, είχε αναστατώσει όλη τη γειτονιά. Δυνατή μηχανή, μεγάλου κυβισμού κι εκείνος επάνω, γεμάτος θράσος και παράστημα να πηγαινοέρχεται πάνω- κάτω, να γκαζώνει και να ξυπνά πρωί – πρωί όποιον άτυχο κοιμόταν ακόμα.
  Φωνές από τα μπαλκόνια.
-          Μας ξεκούφανες
-          Πήγαινε αλλού να κάνεις επίδειξη.
-          Θα φωνάξουμε  την αστυνομία, μέρες  που είναι.
Απτόητος συνέχισε  να ζεσταίνει  με  ριπές καυσαερίου το παγερό πρωινό της γειτονιάς, μέχρι που είδε τη Βασούλα να προβάλει  στην πόρτα με χέρια γεμάτα ζυμάρι.
  Στην αρχή η Βασούλα νόμισε πως ήταν κούριερ, αλλά μετά θυμήθηκε ότι ήταν παραμονή Πρωτοχρονιάς και έλεγαν τα κάλαντα.
-          Να  πας αλλού να  τα πεις. Μάλιστα  τώρα βγαίνουν  και με μηχανές για τα κάλαντα!  Που φτάσαμε! Τι κάνει η κρίση τελικά.
 Εκείνος αμίλητος να  την κοιτά μέσα από το κράνος του…..
-          Γιατί  δε φεύγεις; Δεν άκουσες; Μας  τα είπαν άλλοι.
Τίποτα εκείνος εκεί. Οι απέναντι από τα μπαλκόνια κοιτούσαν όλο περιέργεια. Γούστο έχει να μας βγει και το όνομα πρωί – πρωί….
-          Κουφός είσαι άνθρωπε  μου; Δεν ακούς;
Από μέσα  η μάνα  της που από ώρα είχε θορυβηθεί από τις φωνές  της κόρης  της, άρχισε να φωνάζει.
-          Κλείσε  την πόρτα και μπες μέσα Βάσω. Κλέφτες είναι.
-          Σταμάτα μάνα…..
-          Κλείσε είπα πρόσφυγες είναι. Μην ανοίξεις γιατί σέρνεται και γαστρεντερίτιδα.
Η  Βασούλα  έκλεισε  την πόρτα και γύρισε στην κουζίνα  της να αποτελειώσει  το ζύμωμα  του ψωμιού. Και  τότε τον είδε έξω από το παράθυρο της κουζίνας. Τρόμαξε, μάλλον είχε σκαρφαλώσει το φράκτη  του κήπου. Μα ποιος είναι;
-          Τι  θες παλικάρι μου; Του ψιθύρισε  πίσω από το τζάμι.
-          Να ανοίξετε.
Επιτέλους  άκουσε  τη φωνή του. Ακουγόταν νεανική, καθαρή και γεμάτη καλοσύνη.
-          Μα ποιος είσαι τελικά; Βγάλε το κράνος να δω ποιος  είσαι.
-          Είμαι ο καινούργιος.
-          Ο καινούργιος;
-          Ο καινούργιος χρόνος.
-          Και τι θες;
-          Να μου ανοίξετε να μπω. Κάνει και κρύο.
-          Δεν είμαστε καλά. Να πας αλλού.
-          Γιατί;
-          Τι να σε κάνω; Αν είσαι σαν τον άλλο που είναι μέσα και δε λέει να φύγει, να μου λείπει.
-          Ο άλλος;
-          Ο συνάδελφος  σου ντε…. Ο προηγούμενος….
-          Γιατί  δεν σας άρεσε;
-          Τι να μ’ αρέσει από δαύτον. Δεν βλέπουμε  την ώρα να φύγει. Όλα μας τα πήρε, δεν μας άφησε τίποτε.
-          Είστε σίγουρη;
-          Αν είμαι! Άκου τι λέει.
-          Να πάει και να μην έρθει. Ώρες  μετράω  μέχρι το βράδυ…..
-          Θα  μπορούσε να ήταν και χειρότερος.
-          Ναι αλλά  θα μπορούσε να ήταν και καλύτερος. Αλλά δεν ήταν…. Γι’ αυτό σου λέω αν είναι να του μοιάσεις καλύτερα  να φύγεις όσο είναι καιρός….
-          Τελικά δεν θα μου ανοίξετε;
-          Κάνε μια βόλτα πρώτα μέχρι να βραδιάσει …. Και βλέπουμε….
-          Καλά….
-          Πιες κανένα καφέ, δες λίγο  τον κόσμο στην αγορά, τα άδεια μαγαζιά, δες από τα παράθυρα αν οι άνθρωποι έχουν πετρέλαιο να ζεσταθούν. Πήγαινε μέχρι τα κέντρα με  τους πρόσφυγες, κατέβα να δεις τους άστεγους στην Ομόνοια και μετά έλα να τα ξαναπούμε, δες στους δρόμους τα αυτοκίνητα χωρίς πινακίδες. Μίλησε με  τους ανθρώπους στα συσσίτια και μετά  σαν βραδιάσει έλα να τα ξαναπούμε. Αλλά πρόσεξε  μην έρθεις με άδεια χέρια. Φέρε και κάτι. Το επιβάλουν και οι καλοί τρόποι. Εγώ πάντως εδώ θα είμαι.
-          Δεν θα πας σε κάποιο ρεβεγιόν;
-          Που να πάω, αγκαλιά  με την τηλεόραση  και το Σπύρο Παπαδόπουλο.
-          Ο άντρας σας;
-          Α καλά. Έχεις έρθει και αδιάβαστος…  Ευτυχώς που υπάρχει και ο Σπύρος και μας εύχεται «Στην υγειά  σας». Να είναι καλά ο άνθρωπος δηλαδή…..
-          Τι ώρα να έρθω δηλαδή;
-          Εμένα ρωτάς  δεν ξέρεις; Δεν σου είπαν οι προηγούμενοι;
-          Στις δώδεκα είναι καλά;
-          Μια χαρά. Αρχίζεις και ισιώνεις…..
-          Δεν κατάλαβα;
-          Τίποτα…. Έλα εσύ  και βλέπουμε. Πάντως μη κάνεις  τόσο θόρυβο  και σηκώσεις  τη γειτονιά  στο πόδι. Δεν το έχουν σε τίποτα  να αρχίσουν να σε βρίζουν…..
-          Έγινε….
-          Κι όπως είπαμε. Όχι φασαρία…. Είμαι και ανύπαντρη κοπέλα….

Ξύπνησε  τρομαγμένη η Βασούλα. Ήμαρτον Κύριε  τι όνειρο ήταν αυτό! Μπα σε καλό μας !
Τι μπορεί να δει κανείς στον ύπνο  του. Άκου το 17 να κάνει σούζες με τη μηχανή του. Κοίταξε  το ρολογάκι πάνω στο κομοδίνο. Την είχε πάρει ο ύπνος για τα καλά. Σε μια ώρα έπρεπε  να είναι στο υπόγειο  της Αγίας Τριάδας  για  το γεύμα αγάπης…………………………………………..

Γ. Μ.


Η μοναξιά της .... Δύσης.

             Του κ. Πασχάλη Μελισσάρη.                     
(Πρωτοχρονιάτικη μοναξιά. . .)
                                                                               
Άνοιξε το ντουλαπάκι στο γραφείο του από κάτω,
γονάτισε, σκάλισε τα ντοσιέ,
διάλεξε ένα ξεθωριασμένο από το χρόνο
και το έσυρε απ' τον πάτο.

Ξάπλωσε αναπαυτικά στην πολυθρόνα του γραφείου του
και ξεφυλλίζοντάς το,
αναπολούσε . . . παλιές εικόνες
απ' το βίο του. . .

Χριστούγεννα . . . , Πρωτοχρονιές . . . ,
περνάγανε μπροστά του
και χίλιες δύο κοπελιές,
άλλες ψηλές, άλλες κοντές,
                   άλλες ξανθιές, μελαχρινές,
γαλανομάτες, καστανές,
άλλες σεμνές, άλλες τρελές,
βιτσιόζικες και πονηρές,
του χαμογέλαγαν γλυκά   
αφού είχανε όλες τους
περάσει απ' την καρδιά του ! . . .

Κι έμειν' εκεί ρεμβάζοντας
ως που τον πείρ' ο ύπνος
και τον εξύπνησε θαρρώ,
του ρολογιού ο χτύπος.

Παραμονή Πρωτοχρονιάς
και είχε μείνει μόνος,
και συλλοΐστει με καημό...
«πόσο βαρύς κι αβάσταχτος,
είναι, κάτι ώρες σαν αυτές,
σαν προχωρήσει η ζωή,
της μοναξιάς ο πόνος ! . . .

Πασχάλης Μελισσάρης    (23-12-1994)


Παρασκευή 30 Δεκεμβρίου 2016

Ο καλοπόδαρος, το ρόδι και το πέταλο

                                                   Αιγινητών έθιμα Πρωτοχρονιάς (2)
    Η πρώτη του νέου έτους πλησιάζει κι ας θυμηθούμε πως οι παλαιοί Αιγινήτες εόρταζαν την      Πρωτοχρονιά  τους με πολλά  και όμορφα έθιμα.Ένα από αυτά είναι ο καλοπόδαρος.
  Έτσι ονόμαζαν  αυτόν που έμπαινε πρώτος σε ένα σπίτι. Εάν όμως συνέβαινε κάτι κακό σε αυτό το σπίτι κατά τη διάρκεια της χρονιάς, τότε έπρεπε να εξακριβωθεί ποιός ήταν αυτός ο "καλοπόδαρος". Το έθιμο αυτό σχετίζεται με το "ποδαρικό". Όποιος τύχαινε και ερχόταν στο σπίτι, τον έβαζαν και έμπαινε με το δεξί πόδι. Στο Μεσαγρό όσοι επισκέπτονταν φιλικά σπίτια έφερναν μαζί τους και ένα ρόδι. Μόλις πατούσαν το πόδι τους στο κατώφλι του σπιτιού έσπαγαν το ρόδι, ώστε με τον ερχομό του χρόνου να έρθει και η ευτυχία σε αυτό το σπίτι. Βεβαίως για να γίνει η επίσκεψη θα έπρεπε να ειδοποιηθούν οι νοικοκυραίοι από την παραμονή της Πρωτοχρονιάς και αυτό, διότι διάλεγαν ποιός είχε το καλό ποδαρικό.
  Ανήμερα την Πρωτοχρονιά οι παλαιοί Αιγινήτες πήγαιναν στην Εκκλησία για να λειτουργηθούν και έπαιρναν μαζί τους ένα ροΐδι (ρόδι). Όταν επέστρεφαν στο σπίτι τους έσπαγαν το ροΐδι μπροστά στην πόρτα του σπιτιού, για να είναι όπως έλεγαν το σπίτι γλυκό και γεμάτο σαν το ρόδι. Επίσης έβαζαν ανήμερα την Πρωτοχρονιά πάνω στην πόρτα  κι ένα πέταλο αλόγου, για να πάει καλά ο χρόνος.

Το γούρι από το φυτώριο των αδελφών Καρακάση.

   Ένα απρόσμενο δώρο δεχτήκαμε σήμερα το πρωί από το φυτώριο των αδελφών Θανάση και Βασίλη Καρακάση.
   Μια πολύ ευγενική και γεμάτη αγνά αισθήματα κίνηση είναι αυτή της προσφοράς δώρων σε μια εποχή που η οικονομική κατάσταση και η μιζέρια που εισπράτουμε σε όλους τους τομείς καθημερινά, μας έχει κλείσει στον εαυτό μας και δύσκολα προσφέρουμε  όχι μόνο δώρα αλλά σκεφτόμαστε να στείλουμε ευχές μέσω sms  ή ακόμα να προφέρουμε και τις καθιερωμένες ευχές.
    Δύσκολες και σκοτεινές εποχές, γι' αυτό τέτοιες κινήσεις μας δίνουν χαρά και μας συγκινούν.

  Τώρα όσο για  την κρεμμύδα αυτή την εποχή, έχει μεγάλο λαογραφικό ενδιαφέρον. Αντιγράφουμε λοιπόν από την προηγούμενη ανάρτηση:

  Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς οι παλαιοί Αιγινήτες έπαιρναν από τα χωράφια κρεμμύδες, τις οποίες ονόμαζαν ασκέλες. Τις τοποθετούσαν πάνω από το κατώφλι της πόρτας. Είχαν ευεργετικές ενέργειες για το σπιτικό και τους νοικοκυραίους, γιατί όπως πίστευαν, το σπίτι θα ευημερήσει και θα είναι "γεμάτο και ντυμένο σαν την ασκέλα"

   Όπως και να έχει  ένα μεγάλο ευχαριστώ στα αδέλφια Θανάση και Βασίλη με πολλές ευχές για προσωπική και οικογενειακή ευτυχία και επαγγελματική πρόοδο.

Πέμπτη 29 Δεκεμβρίου 2016

Αιγινητών έθιμα Πρωτοχρονιάς (1)

    Στην Αίγινα όπως και σε όλα τα μέρη της Ελλάδος συναντάμε αυτές  τις μέρες  πολλά έθιμα και συνήθειες που έχουν βαθιές  ρίζες μέσα  στους αιώνες. Έθιμα με πολλές παραλλαγές από τόπο σε τόπο, που σκοπό έχουν να ξορκίσουν το κακό, να καλοπιάσουν το νέο χρόνο, να εξασφαλίσουν όσο γίνεται καλύτερη τύχη. Πολλά  από αυτά έγιναν γνωστά  από  την καταγραφή  της ιστορίας και του τοπικού μας πολιτισμού από τη Γωγώ Κουλικούρδη και την άξια μαθήτριά  της κ. Λίνα Πετρίτη- Μπόγρη. Τα όσα δημοσιεύουμε σε αυτό το σημείωμα και όσα θα ακολουθήσουν προέρχονται από το βιβλίο: "Αιγινητών ήθη και έθιμα" του Ιωάννη Επ. Μάντζαρη
   α. Το δέσιμο της μοίρας
Στην παλιά Αίγινα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς λίγο πριν κοιμηθούν, οι κοπέλες χτενίζονταν και τα αποχτενίδια τους μαζί με ένα χτένι και έναν καθρέφτη τα τοποθετούσαν στο προσκεφάλι τους. Κατόπιν περιζώνονταν με ένα χρυσομάντηλο, τα δύο άκρα του οποίου τα έδεναν στο πίσω μέρος του κεφαλιού τους με τρεις κόμπους και κατόπιν έλεγαν τα εξής: "Σε δένω μοίρα μου, να ΄ρθης απόψε στον ύπνο μου, να μου ειπείς ποιόν θα πάρω.Κι αν έρθεις, δεν σε λύνω"
 β. το στέρνιασμα
     Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, οι παππούδες, οι γιαγιάδες και οι γονείς στέρνιαζαν τα παιδιά τους, δηλαδή τους έδιναν χρήματα, αντί για καλούδια. Με αυτά τα χρήματα τα παιδιά αν δεν αγόραζαν παιχνίδια, αγόραζαν καρύδια με τα οποία έπαιζαν το παιχνίδι "τα καρύδια", στο οποίο έβαζαν στοιχήματα με τσίγκινα φλουριά για το ποιό παιδί θα έπαιρνε τα περισσότερα καρύδια, χτυπώντας τα.
 γ. η  μαυρόπετρα
   Ο νοικοκύρης ή η νοικοκυρά έφερναν από τα χωράφια και τοποθετούσαν έξω από την πόρτα του σπιτιού μια στρογγυλή μαυρόπετρα, σε μέγεθος ανθρώπινου κεφαλιού. Γύρω στα ξημερώματα, ανήμερα της Πρωτοχρονιάς πριν να ξυπνήσουν τα παιδιά και οι παππούδες, η νοικοκυρά λιβάνιζε το σπίτι, τα εικονίσματα και όσους κοιμούνταν. Κατόπιν έπαιρνε τη μαυρόπετρα και την ακουμπούσε λιγάκι πάνω στο κεφάλι τους και έκανε την ακόλουθη ευχή: " Το κεφάλι που ακουμπά η μαυρόπετρα να είναι γερό σαν κι αυτή". Μετά έπαιρνε τη μαυρόπετρα και τη φύλαγε κάτω από ένα κρεβάτι ή μέσα στην παλεθούρα (ντουλάπι στον τοίχο) και τους ξυπνούσε όλους για να πάνε στην εκκλησία.
δ. η κρεμμυδασκέλα
  Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς οι παλαιοί Αιγινήτες έπαιρναν από τα χωράφια κρεμμύδες, τις οποίες ονόμαζαν ασκέλες. Τις τοποθετούσαν πάνω από το κατώφλι της πόρτας. Είχαν ευεργετικές ενέργειες για το σπιτικό και τους νοικοκυραίους, γιατί όπως πίστευαν, το σπίτι θα ευημερήσει και θα είναι "γεμάτο και ντυμένο σαν την ασκέλα"

Χιόνια στο Σαρωνικό

                                         
Παρά τους ισχυρούς ανέμους που εμποδίζουν να το στρώσει για τα καλά, οι κορφές του Σαρωνικού προσπαθούν να λευκανθούν από κάποιες σκόρπιες νιφάδες.
   Συλλέξαμε κάποιες όμορφες φωτογραφίες με πρώτες από τα Μέθενα και τον ιστότοπο "Αρχιερατεία Μεθάνων".
   Εικόνες σπάνιες  για την περιοχή μας, μια που έχει να χιονίσει αρκετά από το 2008.


   Η παραπάνω φωτογραφία από την περιοχή  του μοναστηριού της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας στο κέντρο της Αίγινας από το Saronic Magazine

Και  φυσικά  η μεγαλοπρέπεια  του θεϊκού Όρους στην Αίγινα. Φωτογραφία από την κ. Σαλώμη Μελισσάρη.

Φωτογραφία που ανήρτησε ο κ. Μάνος Δενδράκης στη σελίδα  του στο Fb


Ο Cosmos σταμάτησε στην Αίγινα.

  Παρά τους ισχυρούς ανέμους που πνέουν και στο Σαρωνικό το ιστορικό "Μυκήναι" και σημερινό Cosmos πραγματοποίσε και σήμερα  την ημερήσια κρουαζιέρα του στο Σαρωνικό. Έδεσε κανονικά στο εξωτερικό λιμάνι αψηφώντας  τις ριπές  του ανέμου, επιβεβαιώνοντας  τη φήμη  του αξιόπλοου και έμπειρου σκάφους, όπως και πριν από τέσσερις δεκαετίες όταν ταξίδευε  στα νησιά μας ως επιβατηγό. 
   Με εμφανή τα σημάδια από  την τελευταί ατου μετασκευή ιδίως στην πρύμη και στα καταστρώματα κατορθώνει να προκαλεί τα βλέμματα και την προσοχή των διερχόμενων με τη καραβίσια γραμμή και την κομψότητα του.
 Από κοντά και η 'Πλατυτέρα  των Ουρανών" το έτερο ημερόπλοιο που έδεσε στο εσωτερικό λιμάνι. Και τα δύο πλοία λόγω καιρού δεν συνέχισαν για Πόρο και Ύδρα και απέπλευσαν μετά το μεσημέρι για τον Πειραιά.

"Κάνει κρύο παγωνιά, θέλω τζάκι και γωνιά"

 "Όλα είναι χιονισμένα. 
Είναι σκεπασμένα με χιόνι.
Είναι λευκά, κατάλευκα.
Τα παιδιά χαίρονται.
Ετοιμάζονται να παίξουν.
Να παίξουν με  το χιόνι.
Ντύνονται ζεστά ρούχα
Κατεβαίνουν στην αυλή.
Κάνουν μπάλες με χιόνι.
Παίζουν και τραγουδούν:
Χιόνι έπεσε πολύ.
Κρύο κάνει στην αυλή.
Κοκκινίζει η μύτη μας,
                      τρέχομε στο σπίτι μας.

Στο τζάκι.

Κοιτάτε το τζάκι.
Λάμπει από τη φωτιά.
Κοιτάτε και τα παιδιά.
Είναι κοντά στο τζάκι.
Να και η γιαγιά μαζί.
Ζεσταίνεται και λέει:
-Κάνει κρύο παγωνιά.
Θέλω τζάκι και γωνιά
Η Άννα σηκώνεται.
Φεύγει από το τζάκι.
Πάει κοντά στο τζάμι.
Κοιτάζει έξω στην αυλή.
Τη βλέπει χιονισμένη.
Τότε η Άννα λέει:
- Κάνει κρύο παγωνιά.
Θέλω τζάκι και γωνιά.


Επίκαιρες σελίδες, λόγω χιονιά, με εικόνες του Μίμη της Άννας, της Λόλας και της αγέρωχης γιαγιάς τους, με λόγια υπέροχα από το αξεπέραστο αλφαβητάριο  του Δημοτικού  των Ι.Κ. Γιαννέλη και Γ. Σακκά και εικονογράφηση του Κώστα Π. Γραμματόπουλου.