Κυριακή 30 Νοεμβρίου 2014

Η Γωγώ της Αίγινας

    Με αυτόν τοντίτλο κυκλοφόρησε πριν από πολλά χρόνια ένα μικρό βιβλίο αφιερωμένο στη μεγάλη Γωγώ Κουλικούρδη με έξοδα της αδελφής της Στέλλας Πατίστα. Το βιβλίο περιλαμβάνει δυο συνεντεύξεις που πήραν από τη Γωγώ ομάδα μαθητών του 2ου Γυμνασίου Αίγινας και εκτός των κειμένων περιλαμβάνονται πολλές φωτογραφίες και ένα σύντομο βιογραφικό.  
    Το βιβλίο περιποιεί σήμερα φόρο τιμής και μνήμης στη μεγάλη Αιγινήτισσα.
   Αν σήμερα γνωρίζουμε  την νεότερη ιστορία της Αίγινας, το οφείλουμε στη Γωγώ, η οποία  σε εποχές πολύ δύσκολες κατόρθωσε να τρυπώσει στα αρχεία και στις βιβλιοθήκες  και να φέρει στο φως τα 365 ονόματα  των Αιγινητών αγωνιστών του ’21, τα ονόματα  των καπεταναίων, των προκριτών, των οπλαρχηγών. Να  διασώσει μνήμες, πληροφορίες, μαρτυρίες  περπατώντας  στα βουνά της Αίγινας συλλέγοντας μαζί με το Μάρκο Δραγούμη και ηχογραφώντας σπάνιο λαογραφικό υλικό. Χάρη στους κόπους της γνωρίζουμε σήμερα τραγούδια, παροιμίες, έθιμα, δοξασίες, μύθους, τοπωνύμια, συνταγές, τοποθεσίες, παλιές πηγές, υδραγωγεία, αρχαία νταμάρια, ναούς, εκκλησιές, θυσιαστήρια, ποτάμια, στοές, σπήλαια  και πετρώματα της Αίγινας. Όλα  αυτά είναι καρποί μιας ασταμάτητης, άοκνης και φίλεργης προσπάθειας, είναι καρποί ζωής, θυσιαστικής αφιερώσεως και αφοσιώσεως. Εν τέλει  καρποί της αγάπης για το νησί και τους ανθρώπους  του.
   Αν σήμερα  αναφερόμαστε στη Γ. Κουλικούρδη, είναι επειδή η Γωγώ μας έδωσε πολλά  και οσφρίζομαι  ότι έχει πολλά ακόμα να δώσει μέσα από  το υλικό που έχει συγκεντρώσει  από την πολυετή  έρευνα και μελέτη της.
  Κι αν από την επιστημονική έρευνα, τις μελέτες και τα βιβλία    είναι γνωστή στους νεότερους,  στη μνήμη των  παλαιοτέρων είναι νωπή η μεγάλη πολιτιστική και κοινωνική της δράση. Το 1940 μαζί με την Πολύμνια  Ηρειώτη – Θωμάκου ξεκινούν τη συλλογή του Λοαγραφικού υλικού  με σκοπό να δημιουργηθεί Λαογραφικό Μουσείο στην Αίγινα. Το όνειρο αυτό άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά μετά τη δωρεά του σπιτιού της οικογένειας Παναγή Ηρειώτη στο Δήμο Αίγινας για τη δημιουργία Λαογραφικού Μουσείου. Το 1986 οργανώνει την πρώτη επιτροπή  του Λαογραφικού Μουσείου. Το 1989 ιδρύει το Σύλλογο των Φίλων του Λαογραφικού Μουσείου με  κύριο στόχο να κινήσει το ενδιαφέρον του κόσμου αλλά και των υπευθύνων  για το Μουσείο, να συγκεντρώσει τα  απαιτούμενα χρήματα για την ανακαίνιση του κτιρίου, τον εξοπλισμό και την λειτουργία του.
   Παράλληλα η Γωγώ διοργάνωσε μεγάλο αριθμό πολιτιστικών εκδηλώσεων με σκοπό να θυμίσει στους κατοίκους της Αίγινας και να γνωρίσει στους φίλους επισκέπτες της την ιστορία, τον πολιτισμό, τα ήθη και έθιμα, τις παραδόσεις. Αξέχαστες παραμένουν οι προσπάθειες της στα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής, όταν με ομάδα κοριτσιών έδινε παραστάσεις προκειμένου να τονωθεί το φρόνημα των Ελλήνων, ή δημιουργώντας ομάδες συμπαράστασης ασθενών στο τότε στρατιωτικό Νοσοκομείο. Με  ομάδες κοριτσιών έκανε στον αρχαιολογικό χώρο της Κολώνας αναπαραστάσεις Αιγινήτικων Εθίμων και χορών καθώς και ποιητικές βραδιές με αποσπάσματα από αρχαίες  τραγωδίες στο χώρο της Αφαίας. Πολύτιμες υπήρξαν και οι ξεναγήσεις που διοργάνωνε στην Παλαιά  Χώρα καις την Ομορφοκλησιά.
   Υπήρξε  μέλος  του Πνευματικού Κέντρου Αίγινας «Ο Καποδίστριας» και επιστημονικός  σύμβουλος  του περιοδικού  «Αιγιναία». Ανέλαβε πρωτοβουλίες και πρωτοστάτησε σε ενέργειες για τη συντήρηση και αναπαλαίωση των Καποδιστριακών μνημείων.
   Υπήρξε  η επιστήμων η οποία έθεσε σκοπό της ζωής της, μέσα από την έρευνα, τη μελέτη, τη συγγραφή, την ανάδειξη της διαχρονικής διαδρομής της Αίγινας. Με το παράδειγμά της ενέπνευσε και εμπνέει τους νεότερους ερευνητές  να ασχοληθούν με την Αίγινα, ενώ έντονα την απασχολούσε η  μετάδοση αυτής της ιστορικής γνώσης στις νεότερες γενιές των Αιγινητών.
   Ο πόνος για την Αίγινα, ο καημός για τα Καποδιστριακά κτίρια, τα όνειρά της για  τη δημιουργία ενός    Συνδέσμου Αιγινητών επιστημόνων με σκοπό τη μελέτη της Τοπικής Ιστορίας και του πολιτισμού του νησιού παραμένουν ανοικτά θέματα.
     Έχω την εντύπωση  ότι από κάπου σήμερα  μας αφουγκράζεται, μας παρακολουθεί. Και  ίσως να χαμογελά  συγκαταβατικά….. όχι γιατί   δεν την  ξεχάσαμε, αλλά  γιατί   βλέπει να μας βασανίζει το γεγονός ότι ακόμα δεν κάναμε ότι εκείνη ονειρεύτηκε…………….η  αξέχαστη αρχόντισσα της Αίγινας    κοιμήθηκε ειρηνικά στις 8 Νοεμβρίου 2002 αφήνοντας μια σπουδαία παρακαταθήκη στους νεότερους Αιγινήτες. Αναρωτιέται κανείς αν διαθέτει άλλο νησί, άλλος τόπος  τέτοιας  γεωγραφικής έκτασης, αλλά σπουδαίας και ανεπανάληπτης ιστορίας και πορείας μέσα στους αιώνες, τέτοια βιβλία, τόσες μελέτες, τόσο αρχειακό υλικό,  όπως αυτό  της Γ. Κουλικούρδη. Το έργο της είναι μοναδικό και αναντικατάστατο. Προβάλλει την Αίγινα, την αποκαθιστά ιστορικά, την αναδεικνύει. Πραγματικά περιποιεί ιδιαίτερη τιμή  για  όλους τους σημερινούς Αιγινήτες  η απόκτηση και  η μελέτη των βιβλίων της Γωγώς.
   

Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2014

Κάτι αλλάζει στην Κυψέλη.

  Αλλάζει η όψη της πλατείας της Κυψέλης και αυτό οφείλεται στην πρόοδο των εργασιών αποκατάστασης των εξωτερικών τοιχωμάτων και της κεραμοσκεπής του ενοριακού ναού της Ευαγγελιστρίας.
   Μετά από πολλές, επίπονες και επίμονες προσπάθειες του εφημέριου και του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου και με την αυστηρή καθοδήγηση και επιτήρηση του μηχανικού και της αρμόδιας για το έργο Αρχαιολογικής Υπηρεσίας ο ναός αποκαθίσταται στην προτέρα του μορφή. Οι εργασίες προχώρησαν με εντυπωσιακούς ρυθμούς και ήδη έχουν  επανατοποθετηθεί τα παλαιά κεραμίδια. Ο τρούλος έχει τελειώσει και οι εργασίες συνεχίζονται στους τοίχους και την κεραμοσκεπή της βορείου πλευράς.
  
  Αν κάτι όμως σηματοδοτεί την αλλαγή είναι το χρώμα στην εξωτερική όψη του ναού το οποίο εντυπωσιάζει. Το χρώμα αυτό αποκαλύφθηκε κάτω από τους σοφάδες και είναι το παλαιότερο που είχε ο ναός. Ο τρόπος του επιχρωματισμού  γίνεται όπως και οι υπόλοιπες εργασίες σύμφωνα με τις οδηγίες του μηχανικού.
  Τα έργα συντήρησης και αποκατάστασης του ναού κρίθηκαν απαραίτητα, διότι η διάβρωση από τα όμβρια ύδατα είχε επιφέρει σημαντικές φθορές ακόμα και στο εσωτερικό του ναού.
   Όλες οι εργασίες γίνονται από το υστέρημα των ενοριτών, χωρίς πανό και πλακάτ για την "αποπεράτωση ή αποκατάσταση" που συναντάμε αλλού  και προτρέπουν σε "ιερούς" εράνους, χωρίς χορηγίες, επιχορηγήσεις, δωρεές  ή..... ΕΣΠΑ.

Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2014

"Ιονίς" ένα πλοίο του 1977 στις γραμμές του Σαρωνικού

  Οι ακτοπλοϊκές ανακατατάξεις και ο προγραμματισμός των εταιρειών ενε όψει  της νέας  τουριστικής περιόδου οδηγεί έναν παλαίμαχο  της γραμμής Κυλλήνης - Ζακύνθου στα "ήρεμα" νερά του Σαρωνικού. 
   Φημολογείται λοιπόν πως από το Φεβρουάριο θα πιάσει δουλειά  στα  νησιά μας το πλοίο "Ιονίς" έχοντας δουλέψει επί δεκαετίες στη γραμμή της Ζακύνθου. Ο ερχομός στη συγκεκριμένη γραμμή νεότερων μεγαλύτερων και πιό σύγχονων πλοίων οδηγεί την εταιρεία  του στην απόφαση αυτής της μεταγραφής.
   Εμείς ας είμαστε καλόπιστοι και καλοπροαίρετοι.  
   Όμως δεν μπορούμε να μην επισημάνουμε δύο σημεία:
1.Το γεγονός ότι τα προηγούμενα χρόνια η γραμμή έχασε νεότευκτα και υπερσύγχρονα πλοία (Φαίδρα) στο βωμό  του κέρδους ή της διάσωσης κάποιων εταιρειών, με αποτέλεσμα σήμερα να υπάρχουν λίγα πλοία που αδυαντούν κάποιες φορές να ανταπεξέλθουν στην κίνηση (Αγίου Νεκταρίου)  και
2. Εξακολουθεί  να υπάρχει  το πρόβλημα της τακτικής σύνδεσης μας κατά τους  χειμερινούς μήνες.


Τετάρτη 26 Νοεμβρίου 2014

Θυμόμαστε και τιμάμε τη Γωγώ Κουλικούρδη

 Μήνας μνήμης Γωγώς Κουλικούρδη ο Νοέμβριος. Ο Σύλλογος των Φίλων του Λαογραφικού Μουσείου οργανώνει και φέτος εκδήλωση μνήμης για τη Γωγώ Κουλικούρδη. Άλλωστε είναι ο μόνος φορέας  που θυμάται και  τιμά  τη γυναίκα, την ιστορικό, τη συγγραφέα, την πολύτιμη Αιγινήτισσα.  Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί  στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ιστορικού και Λαογραφικού Μουσείου την Κυριακή 30 Νοεμβρίου και ώρα 11 π.μ.
    Η κ. Λιλή Πέππα - Σαρρηδημητρόγλου θα παρουσιάσει κείμενο της "Γωγώς" σχετικό με την έρευνά της για τα παραδοσιακά τραγούδια της Αίγινας. Στη συνέχεια οι καθηγητές της μουσικής σχολής "Άγιος Νεκτάριος" κ.κ. Αθανάσιος Ανδρεάδης, Αλέξανδρος Στρίζινγκ και Σταύρος Σώρρος θα τραγουδήσουν επιλεγμένα τραγούδια της συλλογής της.

Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2014

Ο Άγιος Στυλιανός στην Παλαιά Χώρα της Αίγινας

  Μια από τις σωζόμενες εκκλησίες της Παλαιάς Χώρας στην Αίγινα είναι αυτή του Αγίου Στυλιανού η οποία ανήκει αρχιτεκτονικά στον τύπο του μονόχωρου δρομικού ναού και βρίσκεται στους πρόποδες του λόφου της Παλαιάς Χώρας κοντά στο μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης.   Η ευλάβεια των Αιγινητών προς τον Άγιο προστάτη των μικρών παιδιών είναι πολύ παλιά. Συνηθίζουν ανήμερα της εορτής να φέρνουν τα βρέφη και τα μικρά παιδιά  στην Εκκλησία για να λειτουργηθούν και να κοινωνήσουν.  Η  ευλάβεια των ανθρώπων συνοδευόταν και από τα αιτήματα για υγεία των μικρών παιδιών σε εποχές που υπήρχε μεγάλη πείνα, μεγάλη παιδική θνησιμότητα και η παραμικρή αρρώστια ήταν ικανή να αποβεί μοιραία  για τη ζωή του παιδιού. Έτσι  δικαιολογείται άλλωστε και η ευχή "να σας ζήσει"  που αντάλασσαν και ανταλάσσουν ακόμα στις γιορτές ή στην βάπτιση. 
 Άλλη εκκλησία  του Αγίου Στυλιανού συναντάμε στου "Ογδόντα"  προς το Κέντρο Υγείας.
   Ο Άγιος Στυλιανός γεννήθηκε στην Παφλαγονία (Μικρά Ασία). Οι ιστορικές πληροφορίες που διαθέτουμε γι' αυτόν είναι πενιχρότατες. Έζησε μεταξύ 4ου και 6ου αιώνα και θεωρείται προστάτης των νηπίων και θεραπευτής των παιδικών ασθενειών. Η ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του στις 26 Νοεμβρίου. Από παρε- τυμολογία  του ονόματος του πιστεύεται ότι αυτός "στυλώνει" δηλαδή ενισχύει την υγεία των παιδιών. Στην Ικαρία έχουν  στα σπίτια εικόνα του Αγίου και όταν αρρωστήσει  κάποιο παιδί τη λειτουργούν και σταυρώνουν με αυτήν το παιδί. Στην Κρήτη οι γονείς των παιδιών που πεθαίνουν πρόωρα, ονομάζουν το παιδί μετά το θάνατό του "Στυλιανό". Εξαιρετικά διαδεδομένο είναι κυρίως ανάμεσα στους Βλάχους το όνομα "Στέργιος" ως παραλλαγή του "Στέλιος" το οποίο δίδεται κατόπιν τάματος γαι ευτοκία από επίτοκες γυναίκες οι οποίες μέχρι τότε δεν είχαν αποκτήσει παιδιά. Η ιαματική θαυματουργία του Αγίου πέρασε και στην εικαστική απόδοση του Αγίου σε Βυζαντινές και κυρίως μεταβυζαντινές εικόνες όπου παρουσιάζεται ο Άγιος ως γέροντας που κρατά στο αριστερό χέρι του σπαργανωμένο βρέφος ενώ με το δεξί ένα ειλητάριο που γράφει: " Παίδων φύλαξ πέφυκα αλλά Θεού το  δώρον"

Η Αγία Αικατερίνη στον Κοντό

    Γιορτάζει σήμερα το μοναστηράκι της Αγίας Αικατερίνης στους πρόποδες της Παλαιάς Χώρας. Μια μικρή γυναικεία αδελφότητα η οποία στην κυριολεξία ζει και αναπνέει στη σκιά  της Παλαιάς Χώρας της Αίγινας και του μεγάλου μοναστηριού του Αγίου Νεκταρίου. Εντυπωσιάζεται ο επισκέπτης από την απλότητα του χώρου και την ησυχία του μικρού μοναστηριού.  Επιλογή  πολλών Αιγινητών  που διαλέγουν τη Μονή  για εκκλησιασσμό ή την τέλεση του μυστηρίου  της Βάπτισης. Μια αγιοβάδιστη γωνιά  της Αίγινας αν αναλογιστεί κάποιος πόσοι Άγιοι έζησαν στην περιοχή, πόσες σύγχρονες εκκλησιαστικές μορφές βημάτισαν τα χώματα αυτά, ασκήθηκαν και τελείωσαν το βίο τους.
   Αντιγράφουμε από την παράδοση της Μονής:
Στην Αίγινα υπάρχει Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης, κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου. Υπήρχε εκεί ένα εκκλησάκι της Αγίας Αικατερίνης και θαυματουργικά βρέθηκε η εικόνα της. Δυστυχώς το εκκλησάκι αυτό το είχε ένας πολύ βλάσφημος. Το 1908 το αγόρασαν δυο καλογριές. Ο Άγιος Νεκτάριος τότε ευχαριστήθηκε πολύ. 
Όταν αγοράσθηκε το κτήμα εκείνο, δεν είχε νερό. Σκάψανε τριάντα μέτρα και νερό δεν βρισκόταν. Τότε ένας Αγιορείτης Ιερομόναχος, έκανε παράκληση στην Αγία με τις μοναχές. Κατέβασε κατόπιν μέσα στο ξεροπήγαδο την εικόνα, λιβάνισε και είπε με την αθώα πίστη του:
- Εάν Αγία μου Αικατερίνη δεν μας βγάλεις νεράκι, δεν θα σε βγάλουμε απ' εδω μέσα!!
Την νύχτα που προσεύχονταν οι καλογριές, ακούσθηκε θόρυβος και παράξενος κρότος, το δε μικρό μοναστηράκι σείστηκε από τα θεμέλια του.
- Θύμωσε, είπαν, η Αγία και θα μας καταστρέψη, γιατί την αφήσαμε μέσα στα χώματα.
Το πρωί κατέβηκε ο Ιερομόναχος να βγάλη την εικόνα. Βλέπη όμως στα τοιχώματα του ξεροπήγαδου χαραγμένο ένα Σταυρό. Και είδε πως ο Σταυρός εκείνος ήταν βρεγμένος στο κάτω μέρος.
Σηκώνει την εικώνα και φωνάζει στις καλογριές για το χαρμόσυνο γεγονός. Το πηγάδι έβγαλε νερό...
Ε, λοιπόν, από τότε, το 1924 το νερό του πηγαδιού υπάρχει και αρκετό μάλιστα, ώστε να ικανοποιή τις ανάγκες του Μοναστηριού.

Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2014

Δεν βρέθηκε ακόμα αγοραστής για το σπίτι του Νίκου Καζαντζάκη στη γαλλική πόλη Αντίμπμ

 Της κ. Άννας Λεούση - Χαρτοφύλακα
Το τελευταίο σπίτι, στο οποίο έζησε ο μεγάλος Κρητικός συγγραφέας βρίσκεται προς πώληση εδώ και καιρό, και η σχετική ενημέρωση στους αντιπρόσωπους από το Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, τον Δήμο Ηρακλείου, την Διεθνή Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και τις εκδόσεις Καζαντζάκη, έγινε από το μεσιτικό γραφείο που έχει αναλάβει την πώληση του σπιτιού.
Το Μάιο του 1948, ο Νίκος Καζαντζάκης παραιτήθηκε από την ΟΥΝΕΣΚΟ και εγκαταστάθηκε στην μικρή παραθαλάσσια πόλη Αντίμπ, καθώς του θύμιζε το νησί που γεννήθηκε. Εκεί, έγραψε σπουδαία λογοτεχνικά έργα, όπως: «Σόδομα και Γόμορα», «Κούρος», «Χριστόφορος Κολόμβος», «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Καπετάν Μιχάλης», «Ο τελευταίος πειρασμός», «Ο Φτωχούλης του Θεού» και «Οι αδερφοφάδες». Τον Ιούνιο του 1954 αγόρασε ένα μικρό σπίτι που το ονόμασε Κουκούλι στην παλιά πόλη της Αντίμπ. Στο σπίτι αυτό τελείωσε την συγγραφή του έργου του «Αναφορά στον Γκρεκό». ΄Εμεινε εκεί ως τον Ιούνιο 1957, οπότε έφυγε για την Άπω Ανατολή και δεν ξαναγύρισε ποτέ. Έφυγε από τη ζωή στις 26 Οκτωβρίου 1957, σε πανεπιστημιακή κλινική της Γερμανίας.
Το 1963, η σύζυγος του σπουδαίου συγγραφέα, Ελένη Καζαντζάκη, πούλησε το τελευταίο σπίτι και εγκαταστάθηκε στην Γενεύη. Το σπίτι πέρασε, από τότε, σε πολλούς ιδιοκτήτες, ενώ ο σημερινός το πουλάει έναντι 540.000 ευρώ. Η πώληση αυτή προκάλεσε ενδιαφέρον και πολλές προτάσεις. Παρόλα αυτά η πρόταση να αγοραστεί το σπίτι από το Ελληνικό Κράτος έχει ήδη απορριφθεί καθώς το Υπουργείο Οικονομικών αρνήθηκε. Προτάθηκε, ακόμα, από τράπεζες, ιδρύματα και ιδιώτες να συνεισφέρουν στην αγορά του σπιτιού, ώστε να περιέλθει σε ελληνικά χέρια.
Προς την επίλυση του ζητήματος αυτού, οι παραπάνω φορείς που ενδιαφέρονται για το θέμα συμφώνησαν να εξετάσουν την κατάσταση από κοντά, επισκεπτόμενοι το σπίτι της Αντιμπ. Πρότειναν στον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στη Μασσαλία, κ. Στυλιανό Γαβριήλ και στον Πρόεδρο της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ), κ. Γιώργο Στασινάκη, να συζητήσουν με τις δημοτικές αρχές και τον υπεύθυνο του μεσιτικού γραφείου εκεί.
Η συνάντηση έγινε στις 15 Νοεμβρίου 2014 και οι μετέχοντες κατέληξαν σε ορισμένους όρους.
Συγκεκριμένα, το σπίτι δεν κινδυνεύει από οποιαδήποτε παρέμβαση, αφού βρίσκεται σε προστατευόμενη πολεοδομικά ζώνη. Ακόμα, θα τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα στην πρόσοψη, ώστε να θυμίζει πως ο Νίκος και η Ελένη Καζαντζάκη έζησαν εκεί. Επίσης, μπορεί να υπογραφεί, εφόσον το εγκρίνουν οι δημοτικοί σύμβουλοι των δύο πόλεων, «Σύμφωνο Φιλίας» μεταξύ των Δήμων Ηρακλείου και Αντίμπ, το οποίο θα προβλέπει συνεργασία σε οικονομικό, πολιτιστικό και τουριστικό επίπεδο. Τέλος, η υπογραφή, αλλά και η τοποθέτηση της πλάκας του «Συμφώνου Φιλίας», θα πραγματοποιηθούν τον Ιούνιο του 2015. 
Η πώληση του σπιτιού εξαρτάται ολοκληρωτικά από τον πωλητή και τον αγοραστή, όποια κι αν είναι η εθνικότητά του, ενώ η δημιουργία «Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη», δεν είναι δυνατή, αφού η γαλλική νομοθεσία θέτει, κυρίως για λόγους ασφαλείας, ιδιαίτερα αυστηρούς όρους για τα ιδρύματα που μπορούν να λειτουργήσουν για το κοινό. 
Το σπίτι του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη έχει τροποποιηθεί από τους επόμενους ιδιοκτήτες, ενώ αναφέρεται πως δε θυμίζει σε τίποτα πια τον προσωπικό χώρο του ίδιου και της συζύγου του.    

Ένα δάσος στις παρυφές της Κυψέλης

  Η  ομορφιά της Αίγινας κρύβεται στα βουνά της. Όποιος  δεν έχει ανηφορίσει ή σκαρφαλώσει  στους λόφους, τα υψώματα  και  τα  βουνά της, δεν έχει ακόμα  γνωρίσει  την αναλλοίωτη από το  χρόνο, την ανθρώπινη παρέμβαση και επέμβαση, την άναρχη ανοικοδόμηση, Αίγινα. Είναι  τα σημεία που διασώζεται εντυπωσιακά  η χλωρίδα και η πανίδα  του τόπου, η απαράμιλλη ομορφιά  του τοπίου. Η φύση με δυό λόγια σε όλο  το μεγαλείο  της.
   Ανηφορίζοντας από  την Κυψέλη προς την περιοχή "Σαρακίνα" ακολουθώντας  τον τσιμεντόδρομο οδηγείσαι  στα  " ψηλά" της Κυψέλης. Είναι η περιοχή ακριβώς απέναντι από  της "γριάς  το πήδημα", απέναντι από τον κεντρικό δρόμο  προς Άγιο Νεκτάριο, Αφαία, Αγία Μαρίνα.
   Τη διαδρομή ακολουθήσαμε χθες Κυριακή με την ομάδα της Περιβαλλοντικής  του 2ου Γυμνασίου. Σκοπός να δούμε και να καταγράψουμε το μικρό δάσος  που υπάρχει εκεί. 
   Και  το δάσος μας αποζημίωσε. Ένα πυκνό πευκοδάσος με πολλές  φασκομηλιές, θυμάρια, λεβάντες, δεντρολίβανα, αγριοκρεμμύδες, σκίνα, πουρνάρια αλλά και ελιές και φυστικιές συμπλήρωναν το  τοπίο. Ένα μεγάλο αλώνι, χτισμένο με πέτρες, θαυμάσιο με τα βοηθητικά σπιτάκια γύρω του. Μια σωστή αγροικία κάποτε. Αναφέρεται ότι ανήκει στην οικογένεια Γιανέλη, δύο ξερά πηγάδια και ένας δρόμος που  σε οδηγεί  στην πλαγιά της Δραγωνέρας. Η θέα  μοναδική κι από τις δύο πλευρές. Τα  χωράφια  τςη Κυψέλης μέχρι τη θάλασσα, η πόλη της Αίγινας, τα ξερονήσια  και οι αντικρινές ακτές στο βάθος, ενώ ανατολικά η κορφή της Παλιαχώρας, το μοναστήρι του Αγίου και η λεκάνη  του Κοντού.
   Μια απίθανη  διαδρομή πάνω στα βουνά ακριβώς δίπλα στα σπίτια μας.
  Παλιότερα ο π. Εφραίμ διηγόταν πως πολλές  φορές  τα απογεύματα με τον μακαριστό π.Δαμασκηνό ακολουθούσαν αυτή την πορεία  για να συζητήσουν πνευματικά θέματα. Είχαν  τελικά δίκιο. Η πορεία  στο βουνό η εναλλαγή της βλάστησης, ο ανοικτός ορίζοντας, προσφέρει μια διαφορετική θέαση των πραγμάτων επίγειων και μη και αφήνει το νου ελεύθερο να σκεφτεί και να αναζητήσει την ουσία  και την αλήθεια.





Κυριακή 23 Νοεμβρίου 2014

"Πίσω από τον τοίχο" από τη Θεατρική Ομάδα του Μορφωτικού Συλλόγου Αίγινας.

    Πιστή στο καθιερωμένο ετήσιο Θεατρικό ραντεβού, η Θεατρική Ομάδα του Μορφωτικού Συλλόγου  Αίγινας ο "Ι.Καποδίστριας" παρουσιάζει αυτό το φετινό  Νοέμβριο το σπονδυλωτό έργο με τίτλο "Πίσω από τον τοίχο", στο Δημοτικό Θέατρο Αίγινας. Το έργο αποτελείται από τέσσερα μονόπρακτα των  Κώστα Μουρσελά, Ντίνου Ταξιάχρη και Βάσως Φλώρου.
   Η φετινή παράσταση απαλλαγμένη από το άγχος της εύκολης και εύπεπτης κωμωδίας δίνει την ευκαιρία στο θεατή να παρακολουθήσει τι συμβαίνει στα πατώματα - ορόφους μιας πολυκατοικίας όπου ζουν διάφοροι τύποι και φιγούρες της καθημερινότητας. Στο σημείο αυτό να υπογραμμίσουμε ότι είναι ευρηματικός ο τρόπος σύνδεσης των μονόπρακτων και η ιδέα του ασανσέρ και των ορόφων λειτουργεί θαυμάσια. Κάθε όροφος και μονόπρακτο. Κάθε πάτωμα και άλλο πρόβλημα. Καταπιεσμένοι νοικοκυραίοι, μικροαστοί, μαθητές, δικηγόροι, άστεγοι, επαναστάτες εσωτερικής κατανάλωσης, ονειρεύονται ένα ξέσπασμα, μια διαφυγή, μια επανάσταση , μια εξέγερση που ποτέ όμως δεν τολμούν. Δεν καταφέρνουν να ξεφύγουν από τη σύμβαση που καθημερινά  τους σφίγγει, τους αλλοιώνει και τους πριονίζει τα αντανακλαστικά.
   Παθητικοί θεατές της ζωής που περνά , που κυλά και φεύγει και εκείνοι μένουν με το απωθημένο να τα σπάσουν, να φωνάξουν, να ακουστούν, να μπήξουν το μαχαίρι στο κόκκαλο, τη γροθιά στον τοίχο. Μένουν όμως πίσω μοιρολάτρες, υποταγμένοι, μίζεροι,  εσωστρεφείς, αναποφάσιστοι, υποταγμένοι.
  Τη σκηνοθεσία και τα σκηνκά του έργου έχει αναλάβει η κ. Βάσω Φλώρου με βοηθό σκηνοθέτη την κ. Μαίρη Σταυρίδου η οποία έχει και την επιμέλεια της μουσικής.
   Τους ρόλους ερμηνεύουν με τη σειρά που εμφανίζονται οι: Γιώργος Κοττάκης, Αθηνά Μαλτέζου, Νένα Τρικοπούλου, Πασχάλης Μελισσάρης, Καλλιόπη Νιάτση, Νίκος Πέππας, Στέλλα Λεούση, Θωμάς Παπαδάκης, Μιχάλης Αγριόγιαννος, Λευτέρης Βατικιώτης. 
   Πολύ ενδιαφέρουσα η συμμετοχή και νέων μελών στην ομάδα του Μορφωτικού Συλλόγου αλλά και η ανανέωση του σκηνικού χώρου με κατασκευές και νέα μοκέτα επί σκηνής.
  Οι παραστάσεις ξεκίνησαν την 1η Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθούν  στις 7 Δεκεμβρίου, κάθε Παρασκευή - Σάββατο και Κυριακή στις 20.15 με τιμή εισόδου τα 5 Ευρώ.
Φωτογραφίες Σαλώμη Μελισσάρη

Σάββατο 22 Νοεμβρίου 2014

"Μαριώ" και "Σαρωνίς" δύο αξιόπλοα πλοία

   Οι δεκαετίες  του '50 και  του ΄60  έχουν να επιδείξουν όμορφια σκαριά στη γραμμή του Αργοσαρωνικού. Μικρά ευέλικτα, οικονομικά, αξιόπλοα και πάνω απ' όλα στην υπηρεσία  του επιβάτη και στις ανάγκες της καθημερινής επικοινωνίας και σύνδεσης των νησιών και των ακτών μεταξύ τους.
   Δύο τέτοια πλοία έχουν να θυμούνται οι παλαιότεροι και είναι το "Μαριώ" και το "Σαρωνίς"  που εκτελούσαν δρομολόγια  στα νησιά  του Σαρωνικού. Υπάρχουν πολλές παλαιές φωτογραφίες  που αποτυπώνουν  την αρχοντιά των δύο πλοίων.
Το "Μαριώ" ιδιαίτερα αγαπητό στην Αίγινα ενώ το "Σαρωνίς" κατέβαινε "μέχρι κάτω" όπως χαρακτηριστικά έλεγαν οι παλαιότεροι, θέλοντας να πουν ότι  έπιανε όλα τα νησιά μέχρι τις Σπέτσες, την Ερμιόνη, το Πόρτο Χέλι. Γιατί τότε που δεν υπήρχε καλό οδικό δίκτυο τα βαποράκια  της γραμμής έφταναν μέχρι και το Λεωνίδιο ή ακόμα  τη Μοναμβασιά.
   Τα δύο πλοία ήταν ιδιοκτησίας  του εφοπλιστή Κονταρίνη. Ναυπηγήθηκαν στο Αμβούργο το 1959 και ήρθαν στη συνέχεια  στο Σαρωνικό όπου δούλεψαν μέχρι το 1966.  Είναι δε χαρακτηριστικές οι εικόνες τους από τις πρώτες ταινιούλες που έχουν τραβηχτεί με την ευκαιρία  των π΄ρωτων εορτασμών του Αγίου Νεκταρίου μετά την επίσημη ανακήρυξη του ως Αγίου από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
    Με τον ερχομό μεγαλύτερων πλοίων  στο Σαρωνικό αλλά και των πρώτων μεγάλων για την εποχή φέρυ- μπωτ όπως το "Αφαία", το "Αίγινα" και το "Ελλάς" τα πλοία έφυγαν και ταξίδεψαν σε άλλες γραμμές κυρίως ως μικρά κρουαζιερόπλοια. Ο φωτογραφικός φακός τα έχει συλλάβει  στη Ρόδο και στην Τήνο, όπου το 1999  συναντήσαμε  το πρώην "Μαριώ" .
   Και τα δύο πλοία σήμερα  δεν υπάρχουν. Έχουν διαλυθεί το 2004 και 2005. Ωστόσο η αύρα τους και οι αναμνήσεις από τα ταξίδια τους ακόμα συντροφεύουν τους παλιούς ναυτικούς και επιβάτες της γραμμής. Σήμερα μπορεί κανείς να τα γνωρίσει μέσα από το διαδίκτυο και τις παλιές μαυρόασπρες  φωτογραφίες, όπως αυτές που δημοσιεύουμε και προέρχονται από την έκθεση που είχε διοργανωθεί στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης το καλοκαίρι του 2012 με τίτλο: "Αυτά που μας ταξίδεψαν".

Παρασκευή 21 Νοεμβρίου 2014

Η "Παναγίτσα" κάποτε στην Αίγινα

   Όπως τη συνέλαβε ο φακός η "Παναγίτσα"  ξεχωρίζει στο λιμάνι της Αίγινας περιτριγυρισμένη  από άμαξες και ταπεινούς περιπατητές της παραλίας. Ήταν εκείνα τα χρόνια που στην αμμουδιά  της έπλεναν και καθάριζαν σφουγγάρια, ή ξέπλεναν τα βαρέλια  για να υποδεχτούν τον καινούργιο μούστο. Όπως και να ' χει η Παναγίτσα αγέρωχη, όμορφη και επιβλητική σημείο αναφοράς στην άκρη του λιμανιού στο κέντρο της καθημερινότητας των ανθρώπων του μόχθου.
    Οι φωτογραφίες από την έκθεση παλαιών φωτογραφιών που είχε πραγματοποιηθεί στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης το καλοκαίρι του 2013 με τίτλο: "Κάποτε η Αίγινα"
   Η  τελευταία φωτογραφία είναι  της κ. Σ. Ρέτσινα από το fb.


Η Παναγία η Μεσοσπορίτισσα στην Παχειά Ράχη της Αίγινας

  Αυτή είναι η Εκκλησούλα της Μεσοσπορίτισσας  στην Παχειά Ράχη της Αίγινας. Πίσω ακριβώς βρίσκεται το κοιμητήριο όπου είναι θαμένοι οι εφημέριοι ιερείς του χωριού καθώς και κάτοικοί του. Περπατώντας προς τα ανατολικά θα συναντήσουμε μια μεγάλη σουβάλα και διακρίνεται προς αυτήν να οδηγεί ένα πέτρινο μονοπάτι.
  Μια ευκαιρία για πεζοπορία. Αναζητήστε τα.
Ανηφορίζοντας λοιπόν προς το Ανιτσαίο και αφού περάσουμε την είσοδο του χωριού της Παχείας Ράχης στα αριστερά  του δρόμου θα συναντήσουμε το παλαιό κοιμητήριο  της Π. Ράχης, απέναντι ακριβώς από τις εγκαταστάσεις του ΕΚΠΑΖ. Ο ναός του κοιμητηρίου είναι αφιερωμένος στην Παναγία τη Μεσοσπορίτισσα και εορτάζει αύριο των Εισοδίων της Θεοτόκου  21  Νοεμβρίου.
 Η μεγάλη αυτή Θεομητορική  εορτή μας υπενθυμίζει την αφιέρωση της Παναγίας από τους γονείς της στο Θεό και την είσοδο της στο Ναό των Ιεροσολύμων. Μια πράξη ευχαριστίας και ευγνωμοσύνης των γονέων της Ιωακείμ και Άννας που με τον τρόπο αυτό ανταπέδωσαν το πολυπόθητο και μονάκριβο δώρο που τους χάρισε ο Θεός, την κόρη τους τη Μαρία. Τέτοια μέρα εορτάζει και ο ναός της Παναγίτσας στο λιμάνι της Αίγινας στον οποίο θα αναφερθούμε σε επόμενη ανάρτησή μας.
   Σήμερα  όμως ας γνωρίσουμε  την μικρή Παναγίτσα εκεί ψηλά στην Παχειά Ράχη και ας εξηγήσουμε το λόγο αυτού του τόσο όμορφου προσωνύμιου που δεν το συναντάμε μόνο στην Αίγινα αλλά και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας.
  Η Παναγία λοιπόν που εορτάζει αύριο  λέγεται "Μεσοσπορίτισσα" γιατί εορτάζει καθώς η σπορά των χωραφιών βρίσκεται στη μέση της. Δηλαδή δεν έχει τελειώσει. Σε κάποιες περιοχές βράζουν δημητριακά και όσπρια και τα πηγαίνουν στην Εκκλησία να ευλογηθούν και επιστρέφοντας στο σπίτι τρώει από αυτά όλη η οικογένεια. Λέγεται επίσης ότι όσα δημητριακά έχουν σπαρθεί μέχρι τις 21 Νοεμβρίου φυτρώνουν και ωριμάζουν πιό γρήγορα.
   Όσον αφορά τώρα το ναΰδριο της Μεσοσπορίτισσας  στην Παχειά Ράχη να πούμε πως περιμένει στωϊκά  τη στιγμή της ανακαίνισης και της αποκατάστασης του, έτσι όπως ο δραστήριος εφημέριος αρχιμ. Φιλόθεος της Παχειάς Ράχης έχει προαναγγείλει.
    

Πέμπτη 20 Νοεμβρίου 2014

Η "Παναγίτσα" του Σπύρου Βασιλείου

    Ο ναός  της Παναγίτσας στο λιμάνι της Αίγινας που εορτάζει αυτές τις μέρες  αποτυπώθηκε μοναδικά από  τον μεγάλο εικαστικό Σπύρο Βασιλείου ο οποίος έζησε στην Αίγινα. Ο όγκος του ναού εντυπωσίασε τον καλλιτέχνη καθώς και η γειτνίασή του με το λιμάνι. Είναι χαρακτηριστικό ότι και στους δύο πίνακες που φιλοτέχνησε ο Βασιλείου τοποθετεί σε πρώτο πλάνο ένα μεγάλο αλιευτικό σκάφος. Άλλωστε στο σημείο αυτό στη γωνιά του λιμανιού δένουν ακόμα μεγάλα καΐκια. Ο Σπύρος Βασιλείου μέσα από το έργο του ύμνησε το Αιγινήτικο τοπίο κι απ' ότι φαίνεται ο ναός της Παναγίτσας πρέπει να ήταν ο αγαπημένος του.
   Η Παναγίτσα. Η μικρή Παναγιά. Η εκκλησία που μετά τον Άγιο Νικόλαο το Θαλασσινό, είναι εμβληματικός για το λιμάνι και το τοπίο γενικότερα  της Αίγινας. Δεσπόζει ο ναός στην νότια άκρη του λιμανιού και μαζί με αυτόν του Αγίου Νικολάου, προστατεύει τους ναυτικούς και τους ταξιδιώτες αλλά και προστατεύουν και οι δύο μέσα στην αγκάλη τους, την αγκάλη του λιμανιού τα πλεούμενα των ψαράδων και των ανθρώπων της θάλασσας γενικότερα. Ο ναός με τον μεγάλο τρούλο και το επιβλητικό καμπαναριό που με το ρολόι του σημαίνει την ώρα, μπλέκεται χρωματικά με τα ξάρτια και τα άλμπουρα των καϊκιών, και των κάθε είδους σκαφών φτιάχνοντας μια μοναδική εικόνα νησιώτικου τοπίου.
 Στην Παναγία αποδίδονται πολλά προσωνύμια. Ονόματα που μαρτυρούν την μεγάλη αγάπη προς το πρόσωπό της και της έχουν αποδοθεί μετά από κάποιο θαύμα που έκανε, από τον τρόπο ανεύρεσης μιας εικόνας της ή ακόμα και από τον τρόπο που έχει απεικονισθεί ή από τις φθορές που έχει υποστεί. Στην Αίγινα συναντάμε τη Φανερωμένη, την Ελευθερώτρια, τη Μυρτιδιώτισσα, την Πολίτισσα, την Χρυσολεόντισσα. Όμως μπορεί τα προσωνύμια να είναι χιλιάδες  σε όλη την Ελλάδα, σε όλη την Ορθοδοξία, το πιό τρυφερό και γλυκό το συναντάμε στην Αίγινα.