Της κ. Άννας Λεούση - Χαρτοφύλακα
Το τελευταίο σπίτι, στο οποίο έζησε ο μεγάλος Κρητικός συγγραφέας βρίσκεται προς πώληση
εδώ και καιρό, και η σχετική ενημέρωση στους αντιπρόσωπους από το
Μουσείο Νίκου Καζαντζάκη, τον Δήμο Ηρακλείου, την Διεθνή Εταιρεία Φίλων
Νίκου Καζαντζάκη και τις εκδόσεις Καζαντζάκη, έγινε από το μεσιτικό
γραφείο που έχει αναλάβει την πώληση του σπιτιού.
Το Μάιο του
1948, ο Νίκος Καζαντζάκης παραιτήθηκε από την ΟΥΝΕΣΚΟ και εγκαταστάθηκε
στην μικρή παραθαλάσσια πόλη Αντίμπ, καθώς του θύμιζε το νησί που
γεννήθηκε. Εκεί, έγραψε σπουδαία λογοτεχνικά έργα, όπως: «Σόδομα και Γόμορα», «Κούρος», «Χριστόφορος Κολόμβος», «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται», «Καπετάν Μιχάλης», «Ο τελευταίος πειρασμός», «Ο Φτωχούλης του Θεού» και «Οι αδερφοφάδες». Τον Ιούνιο του 1954 αγόρασε ένα μικρό σπίτι που το ονόμασε Κουκούλι στην παλιά πόλη της Αντίμπ. Στο σπίτι αυτό τελείωσε την συγγραφή του έργου του «Αναφορά στον Γκρεκό».
΄Εμεινε εκεί ως τον Ιούνιο 1957, οπότε έφυγε για την Άπω Ανατολή και
δεν ξαναγύρισε ποτέ. Έφυγε από τη ζωή στις 26 Οκτωβρίου 1957, σε
πανεπιστημιακή κλινική της Γερμανίας.
Το 1963, η σύζυγος του σπουδαίου συγγραφέα, Ελένη Καζαντζάκη, πούλησε το τελευταίο σπίτι και εγκαταστάθηκε στην Γενεύη. Το σπίτι πέρασε, από τότε, σε πολλούς ιδιοκτήτες, ενώ ο σημερινός το πουλάει έναντι 540.000 ευρώ.
Η πώληση αυτή προκάλεσε ενδιαφέρον και πολλές προτάσεις. Παρόλα αυτά η
πρόταση να αγοραστεί το σπίτι από το Ελληνικό Κράτος έχει ήδη απορριφθεί
καθώς το Υπουργείο Οικονομικών αρνήθηκε. Προτάθηκε, ακόμα, από
τράπεζες, ιδρύματα και ιδιώτες να συνεισφέρουν στην αγορά του σπιτιού,
ώστε να περιέλθει σε ελληνικά χέρια.
Προς την επίλυση του
ζητήματος αυτού, οι παραπάνω φορείς που ενδιαφέρονται για το θέμα
συμφώνησαν να εξετάσουν την κατάσταση από κοντά, επισκεπτόμενοι το σπίτι
της Αντιμπ. Πρότειναν στον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας στη Μασσαλία, κ.
Στυλιανό Γαβριήλ και στον Πρόεδρο της Διεθνούς Εταιρείας Φίλων Νίκου
Καζαντζάκη (ΔΕΦΝΚ), κ. Γιώργο Στασινάκη, να συζητήσουν με τις δημοτικές
αρχές και τον υπεύθυνο του μεσιτικού γραφείου εκεί.
Η συνάντηση έγινε στις 15 Νοεμβρίου 2014 και οι μετέχοντες κατέληξαν σε ορισμένους όρους.
Συγκεκριμένα,
το σπίτι δεν κινδυνεύει από οποιαδήποτε παρέμβαση, αφού βρίσκεται σε
προστατευόμενη πολεοδομικά ζώνη. Ακόμα, θα τοποθετηθεί αναμνηστική πλάκα
στην πρόσοψη, ώστε να θυμίζει πως ο Νίκος και η Ελένη Καζαντζάκη έζησαν
εκεί. Επίσης, μπορεί να υπογραφεί, εφόσον το εγκρίνουν οι δημοτικοί
σύμβουλοι των δύο πόλεων, «Σύμφωνο Φιλίας» μεταξύ των Δήμων
Ηρακλείου και Αντίμπ, το οποίο θα προβλέπει συνεργασία σε οικονομικό,
πολιτιστικό και τουριστικό επίπεδο. Τέλος, η υπογραφή, αλλά και η
τοποθέτηση της πλάκας του «Συμφώνου Φιλίας», θα πραγματοποιηθούν τον Ιούνιο του 2015.
Η πώληση του σπιτιού εξαρτάται ολοκληρωτικά από τον πωλητή και τον αγοραστή, όποια κι αν είναι η εθνικότητά του, ενώ η δημιουργία «Μουσείου Νίκου Καζαντζάκη», δεν είναι δυνατή,
αφού η γαλλική νομοθεσία θέτει, κυρίως για λόγους ασφαλείας, ιδιαίτερα
αυστηρούς όρους για τα ιδρύματα που μπορούν να λειτουργήσουν για το
κοινό.
Το σπίτι του μεγάλου Έλληνα λογοτέχνη έχει τροποποιηθεί από τους επόμενους ιδιοκτήτες, ενώ αναφέρεται πως δε θυμίζει σε τίποτα πια τον προσωπικό χώρο του ίδιου και της συζύγου του.