Τα μικρά ποτάμια της Κυψέλης

 

Θυμηθήκαμε τα μικρά ποτάμια της Κυψέλης καθώς περνούσαμε από το γεφύρι που οδηγεί προς το Κοιμητήριο των Αγίων Θεοδώρων. Διαπιστώσαμε ότι η κοίτη του - ηδιαδρομή του είναι καθαρή από σκουπίδια και άλλα αντικείμενα και πως έτσι είναι έτοιμος να υποδεχθεί κάθε πιθανή μεγάλη ποσότητα ομβρίων υδάτων.

Ταυτόχρονα θυμηθήκαμε  και την σπουδαία εργασία  της Περιβαλλοντικής Ομάδας  του 2ου Γυμνασίου με  θέμα: "Μικρά ποτάμια και χείμαρροι της Αίγινας" από την οποία δημοσιεύουμε το απόσπασμα που αναφέρεται στα ποταμάκια  της Κυψέλης.

Από  τη Δραγωνέρα  και συγκεκριμένα  από  το Μποριατάδο ξεκινούν  δύο μικρά  ποταμάκια που διατρέχουν  την Κυψέλη και το Λεόντι και καταλήγουν στην περιοχή της Πασπάρας. Το άλλο που ξεκινά από  τη λεκάνη του Κοντού διασχίζει προς  τα δυτικά  την Κυψέλη  και καταλήγει  στην Καβουρόπετρα  στην περιοχή της Planaco.

Συγκεκριμένα:

 α)  Μαρνάς ή  Αγίου Γεωργίου που  πηγάζει από την λεκάνη του Κοντού ξεκινά από τους Αγίους Αποστόλους  πορεύεται βόρεια-βορειοδυτικά αφού καλύψει διαδρομή 3.500 χλμ ,και χύνεται στην θέση Μούλος, ή Καβουρόπετρα.  (Planaco) Το ποτάμι αυτό  περνά από του  Νίκου Σακελλίων (Ντέντε),  από του Κόκκορα  έχει στη διαδρομή του αρκετά γεφύρια. Παλαιότερα υπήρχαν νερόμυλοι κοντά στο εκκλησάκι  του Αγίου Γεωργίου (λίγο πριν  του Λαμπαδάριου, κάτω από του «Κακαρούκα», ενώ στο ύψος της Αγίας Κυριακής υπήρχαν παλιές δεξαμενές νερού. Αυτά τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι το ποτάμι αυτό κατέβαζε το χειμώνα πολύ νερό. Το ποτάμι αυτό αναφέρεται από παλαιότερους με την ονομασία : «του Καλαφάτη»  Σήμερα  δεν έχει νερό. Παλαιότερα όταν έβρεχε  επί μέρες και το ποτάμι έτρεχε έκανε μικρές καταστροφές. Στις όχθες του ακόμα και σήμερα υπάρχει βλάστηση.

   Σύμφωνα με έναν θρύλο, δύο εργάτες μάλωσαν πάνω από τη γέφυρα του ποταμού και ο ένας σκότωσε τον άλλο με ένα φτυάρι.

    Στη διαδρομή του σήμερα  δεν υπάρχουν νερόμυλοι. Το  χειμώνα  που πέρασε 2014 -15  το ποτάμι κατέβασε αρκετό νερό.

 β)  Ο «Μαυράγγελος» ξεκινάει από την Δραγουνέρα και κατεβαίνει σε μικρή  απόσταση ανατολικά του Μαρνά.  Το ποτάμι  αυτό  στην περιοχή  «Μεσονήσι»   κατεβαίνει από το Μποριατάδο περνά από  το λιοτρίβι του μπάρμπα – Χαραλάμπη του Ντεβέ και καταλήγει στην περιοχή της Αγίας Μαρίνας, ανατολικά  της Planaco.

      Σύμφωνα με αφηγήσεις παλαιοτέρων κατοίκων το ποτάμι είχε πλημμυρίσει  την 28^η Οκτωβρίου του 1965 και  την 11^η  Νοεμβρίου του 1970. Τότε είχαν σημειωθεί πολλές καταστροφές. 

 

γ)  «Ποριατάδος» Ακολουθεί την ίδια πορεία ανατολικότερα του Μαυράγγελου πηγάζει και αυτός από την Δραγονέρα

Το έτος 1967 το ποτάμι πήρε ιδιοκτησίες (κάρα, ξύλινες αποθήκες) που έφτασαν στην θάλασσα. Έγιναν πλημμύρες σε σπίτια, αποθήκες αλλά και πολλά χωράφια. Το 2010 ξαναέτρεξε μετά από αρκετά χρόνια και πάλι έγιναν καταστροφές. Μετακίνησε τεραστίους λίθους και καλλιέργειες κατοίκων που ήταν στις όχθες του.

  Η κατάσταση τους σήμερα δεν είναι καλή γιατί  σε πολλά σημεία υπάρχουν σκουπίδια, μπάζα αλλά και ξεραμένα φυτά. Με δυσκολία θα περπατήσει κάποιος μέσα σε αυτά. Υπάρχουν προβλήματα των βάτων, μεγάλων πετρών αλλά και πολλών άγριων φυτών Στα παλαιοτέρα χρόνια οι άνθρωποι τα περιποιούνταν, τα αγαπούσαν γιατί κύλαγε το νερό στα υδραγωγεία. Αυτό το νερό πήγαινε και στα πηγάδια και ήταν πόσιμο.

         Όλα  τα ποτάμια της Κυψέλης τρέχουν μετά από μεγάλη βροχόπτωση. Το καλοκαίρι  είναι στεγνά. Στις όχθες  τους όμως, δηλαδή στα  διπλανά  χωράφια υπάρχει μεγάλη βλάστηση. Κάποια είναι γεμάτα με κλαδιά και ξερόχορτα ενώ  αυτό του Λεόντι  που καταλήγει στην Πασπάρα  έχει καθαριστεί και είναι κανονικός  δρόμος.