Ψυχοσάββατο σήμερα. Το δεύτερο σύμφωνα με την Εκκλησιαστική τάξη και παράδοση. Μέσα στη θολούρα της καθημερινότητας και της βιοτικής μέριμνας πολλές φορές ξεχνάμε αυτές τις μέρες. Κάποιες άλλες φορές τις προσπερνάμε ή αν τις εορτάζουμε δεν γνωρίζουμε το γιατί. Δεν γνωρίζουμε τι είναι το Ψυχοσάββατο. Τι σημαίνει για εμάς και τις ψυχές των αγαπημένων προσώπων μας που έχουν φύγει από κοντά μας. Επαναλαμβάνουμε μια συνήθεια, ένα τυπικό χωρίς να γνωρίζουμε τον ουσιαστικό λόγο, την αλήθεια και την αξία του.
Ας δούμε λοιπόν τι είναι το Ψυχοσάββατο.
Οι προσευχές για τους νεκρούς αδελφούς μας αποτελεί την ύψιστη μορφή αγάπη προς αυτούς. Οι προσευχές - η μνημόνευση των ονομάτων τους στη Θεία Λειτουργία, στα μνημόσυνα, στα τρισάγια. Μέσα στη ζωή της Εκκλησίας υπάρχει καθιερωμένη ημέρα για την μνήμη των κεκοιμημένων αδελφών μας και μάλιστα σε εβδομαδιαία βάση. Το Σάββατο είναι η ημέρα η αφιερωμένη στους κεκοιμημένους αδελφούς μας.
Ωστόσο υπάρχουν δύο ιδιαίτερα Σάββατα που η Εκκλησία δίνει έμφαση στη μνήμη των κεκοιμημένων.
Το πρώτο Σάββατο είναι αυτό πριν την Κυριακή της Αποκριάς. Μια ημέρα πριν ακουστεί στην Εκκλησία η ευαγγελική περικοπή που αναφέρεται στη Μέλλουσα Κρίση και τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Δεν μνημονεύουμε απλά, αλλά προσευχόμαστε για την πορεία της ψυχής για την κατάταξη της ανάμεσα στους Δικαίους.
Το δεύτερο Ψυχοσάββατο διατρανώνεται η πίστη μας στην καθολικότητα της Εκκλησίας. Η Εκκλησία που αποτελείται από τους προαπελθόντες αδελφούς μας (Είναι η Θριαμβεύουσα Εκκλησία) αλλά και τους ζωντανούς (Είναι η Στρατευομένη Εκκλησία). Την επόμενη ακριβώς θα εορτάσουμε την Πεντηκοστή τη γενέθλιο ημέρα της ίδρυσης της Εκκλησίας.
Στη λαϊκή παράδοση τα κόλλυβα της σημερινής ημέρας αποκαλούνται "χρυσά κόλλυβα" και σχετίζονται με τη λαϊκή πίστη ότι ο Χριστός το βράδυ της Αναστάσεως δίνει "την άδεια" στις ψυχές να σεργιανίσουν στον κόσμο.
Πέρα όμως από αυτές τις δοξασίες, το κόλλυβο και οι προσευχές που κάνουμε για τους κεκοιμημένους αδελφούς μας προσφέρουν ανακούφιση στις ψυχές τους αλλά διατηρούν για μας κάτι πολύ σημαντικό. Τη "μνήμη θανάτου" που βοηθά στην προετοιμασία της ψυχής του καθενός και στη σωτηρία της.
Οι προσευχές για τους νεκρούς αδελφούς μας αποτελεί την ύψιστη μορφή αγάπη προς αυτούς. Οι προσευχές - η μνημόνευση των ονομάτων τους στη Θεία Λειτουργία, στα μνημόσυνα, στα τρισάγια. Μέσα στη ζωή της Εκκλησίας υπάρχει καθιερωμένη ημέρα για την μνήμη των κεκοιμημένων αδελφών μας και μάλιστα σε εβδομαδιαία βάση. Το Σάββατο είναι η ημέρα η αφιερωμένη στους κεκοιμημένους αδελφούς μας.
Ωστόσο υπάρχουν δύο ιδιαίτερα Σάββατα που η Εκκλησία δίνει έμφαση στη μνήμη των κεκοιμημένων.
Το πρώτο Σάββατο είναι αυτό πριν την Κυριακή της Αποκριάς. Μια ημέρα πριν ακουστεί στην Εκκλησία η ευαγγελική περικοπή που αναφέρεται στη Μέλλουσα Κρίση και τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου. Δεν μνημονεύουμε απλά, αλλά προσευχόμαστε για την πορεία της ψυχής για την κατάταξη της ανάμεσα στους Δικαίους.
Το δεύτερο Ψυχοσάββατο διατρανώνεται η πίστη μας στην καθολικότητα της Εκκλησίας. Η Εκκλησία που αποτελείται από τους προαπελθόντες αδελφούς μας (Είναι η Θριαμβεύουσα Εκκλησία) αλλά και τους ζωντανούς (Είναι η Στρατευομένη Εκκλησία). Την επόμενη ακριβώς θα εορτάσουμε την Πεντηκοστή τη γενέθλιο ημέρα της ίδρυσης της Εκκλησίας.
Στη λαϊκή παράδοση τα κόλλυβα της σημερινής ημέρας αποκαλούνται "χρυσά κόλλυβα" και σχετίζονται με τη λαϊκή πίστη ότι ο Χριστός το βράδυ της Αναστάσεως δίνει "την άδεια" στις ψυχές να σεργιανίσουν στον κόσμο.
Πέρα όμως από αυτές τις δοξασίες, το κόλλυβο και οι προσευχές που κάνουμε για τους κεκοιμημένους αδελφούς μας προσφέρουν ανακούφιση στις ψυχές τους αλλά διατηρούν για μας κάτι πολύ σημαντικό. Τη "μνήμη θανάτου" που βοηθά στην προετοιμασία της ψυχής του καθενός και στη σωτηρία της.