Ένα από τα μεγαλύτερα θρησκευτικά πανηγύρια του Πειραιά είναι της Αγίας Σοφίας στην ομώνυμη συνοικία του Πειραιά. Από την προηγούμενη μέρα συγκεντρώνει χιλιάδες προσκυνητές – επισκέπτες από όλες τις συνοικίες και περιοχές του Πειραιά και όχι μόνο.
Η Αγία Σοφία είναι συνοικία και περιοχή του 5ου Διαμερίσματος του Πειραιά, που συνορεύει βόρεια με την Νίκαια, νότια με την βιομηχανική συνοικία Παπαστράτος με όριο τις παλιές σιδηροδρομικές γραμμές, ανατολικά με την Παλαιά Κοκκινιά και δυτικά με τα Ταμπούρια. Είναι περιοχή με στενούς μονοδρομημένους δρόμους με μεγάλες κλίσεις λόγω του λόφου Βώκου που βρίσκεται στα βόρεια.
Η Εκκλησία της Αγίας Σοφίας έχει θεμελιωθεί το 1900 μαζί με αυτήν του Αγίου Βασιλείου. Είναι από τις παλαιότερες και μεγαλύτερες του Πειραιά. Ο ρυθμός του ναού «σταυροειδής με τρούλο» δίνει μια μεγαλοπρέπεια στο ναό. Εσωτερικά πανύψηλες και ογκώδεις κολώνες στηρίζουν το κτήριο. Ο ναός είναι εξολοκλήρου αγιογραφημένος με νοοτροπία που θυμίζει τη Δυτική παράδοση. Τα τελευταία χρόνια γίνονται συνεχείς προσπάθειες συντήρησης και ανακαίνισης του ναού. Επίσης πίσω από το ιερό του ναού υπάρχει ένα μεγάλο Πνευματικό Κέντρο το οποίο καλύπτει τις ποιμαντικές και κατηχητικές ανάγκες της ενορίας. Την προηγούμενη χρονιά λειτούργησε στους χώρους του το Ωδείο της Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιά.
Η συνοικία αυτή του Πειραιά έχει γράψει τη δική της πολιτιστική ιστορία πριν και μετά τον πόλεμο. Στα δρομάκια της βρήκαν καταφύγιο πολλοί άνθρωποι που «μετανάστευσαν» από τα νησιά αλλά και πρόσφυγες. Οι δρόμοι και οι άνθρωποι της μνημονεύονται ιδιαίτερα μέσα από σελίδες λογοτεχνικών βιβλίων από πολύ παλιά μέχρι τις μέρες μας με τελευταία τα βιβλία του Διονύση Χαριτόπουλου όπως το «Εκ Πειραιώς» και «Πειραιώτες». Στα δρομάκια της ο μεγάλος ρεμπέτης Γεννίτσαρης συνέθεσε πολλά τραγούδια, ενώ η παρουσία του οδηγούσε τα βήματα πολλών ανθρώπων της τέχνης μέχρι την πόρτα του.
Σήμερα η ραγδαία ανοικοδόμηση της περιοχής με μεγάλες πολυκατοικίες έχει αλλάξει το χαρακτήρα και τη φυσιογνωμία της περιοχής που είχε πολλά χαμηλά σπιτάκια και πολλές κατοικίες με αυλή και με πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια μέσα, κάτι που θύμιζε σκηνές από το έργο του Ι. Καμπανέλλη «Η αυλή των θαυμάτων».
Παραδοσιακά η συνοικία της Αγίας Σοφίας κατοικείται από ανθρώπους της εργατιάς λόγω της γειτνίασης με το μεγάλο λιμάνι αλλά και με μεγάλα εργοστάσια όπως του Παπαστράτου ή του Κεράνη.
Σήμερα οι συνθήκες ζωής αλλάζουν με τη δημιουργία μεγάλων εμπορικών κέντρων, με την αλλαγή χρήσης πολλών κτιρίων που μέχρι πρότινος ήταν σιδηρουργεία ή αποθήκες. Σημαντικό ρόλο στην αναβάθμιση της περιοχής θα παίξει η ανακαίνιση των κτιρίων της πρώην καπνοβιομηχανίας «Παπαστράτος», αλλά και η λειτουργία του σταθμού του μετρό «Μανιάτικα» στην περιοχή.
