Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2023

Ο μικρός Μάρκος Δραγούμης στην Αίγινα του 1947.

 Ήταν ζεστό εκείνο  το Αυγουστιάτικο απόγευμα στην Κηφισιά. Τρίτη 28 Αυγούστου του 2001 κι εγώ  περπατούσα κάτω από τις φυλλωσιές  των δέντρων ψάχνοντας να βρω το σπίτι του Μάρκου Δραγούμη.

Όταν η πόρτα άνοιξε αντίκρισα τον αρχοντικό χαμογελαστό δάσκαλο που είχε διανύσει χιλιόμετρα έρευνας στα μουσικά πράγματα της χώρας. Η συζήτηση αμέσως ήρθε στην Αίγινα. Άλλωστε αυτός ήταν και ο λόγος της επίσκεψης μου στην Κηφισιά. Να παραχωρήσει ο Μάρκος Δραγούμης  φωτογραφικό υλικό από τα οικογενειακά άλμπουμ του για την έκδοση του βιβλίου της αδελφής του Ζωής Μαζαράκη Αινιάνος. Επρόκειτο για ένα μικρό παιδικό ημερολόγιο που αναφερόταν με πολύ τρυφερότητα στις οικογενειακές διακοπές το μακρινό 1947.

Πίσω από όλα αυτά κρυβόταν, ποιος άλλος αλήθεια; - η Γωγώ Κουλικούρδη, η οποία μου είχε δώσει ένα δακτυλογραφημένο κείμενο. Ήταν το παιδικό ημερολόγιο  της μικρής Ζωής όπου μέσα από τις σελίδες  του αναδυόταν μια Αίγινα ξεχασμένη βέβαια, αλλά γεμάτη αρώματα και εικόνες που όλοι πολλές φορές αναπολούμε.

Ο Μάρκος Δραγούμης άνοιξε άλμπουμ, συρτάρια και έπιπλα και μου έδειξε μοναδικές και σπάνιες φωτογραφίες από την Αίγινα  του 1947. Διαλέξαμε τις καλύτερες και συζητήσαμε αρκετά  για την Αίγινα.

Αυτή η πρώτη συνάντηση ήταν μόνο η αρχή μιας γνωριμίας που έμελλε να δρομολογήσει μια συνεργασία όχι μόνο  για  την έκδοση του βιβλίου αλλά και για την παρουσίαση του και τη συμμετοχή του σε εκδηλώσεις  του Πνευματικού Κέντρου Κυψέλης.

Συναντούσα συχνά  το Μάρκο Δραγούμη στην Αίγινα, σε εκδηλώσεις ή μέσα στο πλοίο. Φθάσαμε στην παρουσίαση του βιβλίου του «ΑΙΓΙΝΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΙΣ» στην τιμητική βραδιά  στο 5ο Φεστιβάλ Φιστικιού (2013) στην τιμητική βραδιά  της «ΑΙΓΙΝΑΙΑΣ» το Σεπτέμβριο του 2014 και σε τόσα άλλα! Η  Γωγώ βέβαια είχε  φύγει αλλά είχε όμως πετύχει κάτι πολύ σημαντικό! Να μας γνωρίσει και να μας οδηγήσει να συνεργαστούμε.

Δεν ξέρω πόσοι θυμούνται σήμερα ή γνωρίζουν το Μάρκο Δραγούμη.

Όσοι όμως ασχολούνται ειλικρινά και με αγάπη για την Αίγινα και γνωρίζουν σε βάθος τον πολιτισμό τους, θεωρούν ότι ένα μεγάλο κεφάλαιο του σύγχρονου πολιτισμού της είναι ο Μάρκος Δραγούμης. Είναι αυτός ο ρομαντικός και φλογερός ερευνητής που σε δύσκολα χρόνια σκαρφάλωνε πάνω στις πλαγιές της Αίγινας και έφθανε μέχρι τα τελευταία αγροτόσπιτα, στους ξεχασμένους τότε αγροτικούς οικισμούς, για να ηχογραφήσει   με πενιχρά μέσα, μαζί με την αδελφή του και τη Γωγώ Κουλικούρδη, τα Αιγινήτικα τραγούδια

Καρπός αυτού του αγώνα το ογκώδες βιβλίο του με τίτλο: «Αιγίνης Μουσική Περιήγησις» στο οποίο περιλαμβάνονται δεκαετίες ηχογραφήσεων και σκληρής  ερευνητικής δουλειάς που συγκεντρώθηκαν στον καλαίσθητο τόμο  με την υπογραφή του κ. Μάρκου Δραγούμη.    Ένα  μεγαλειώδες έργο που κλείνει  μέσα του όλη τη μουσική παράδοση της Αίγινας. Ένα έργο ζωής που είχαν ξεκινήσει με ερασιτεχνικές ηχογραφήσεις οι Δέσποινα Μαζαράκη και η Γωγώ Κουλικούρδη στα χωριά της Αίγινας.

Μια επίσης  σπουδαία παρακαταθήκη του ήταν ο δίσκος σε βινύλιο και μετά  σε CD  με τον τίτλο   "ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ  ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΙΓΙΝΑ» σπάνιος αλλά ανεκτίμητος για  τη μουσική παράδοση της Αίγινας,  παραγωγή του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών και του  Μουσικού Λαογραφικού  Αρχείου :

Αυτός ήταν ο Μάρκος Δραγούμης. Μια μεγάλη φυσιογνωμία της σύγχρονης Αίγινας. Ένας βαθύς μελετητής, ακάματος ερευνητής, γνώστης και ρέκτης της παραδοσιακής μουσικής, μουσικολόγος, συγγραφέας, ποιητής και δάσκαλος.   .

Ο Μάρκος Δραγούμης έφυγε από τη ζωή χθες 18 Ιανουαρίου αφήνοντας πίσω μια βαριά πολιτιστική κληρονομιά, παρακαταθήκη για τις επόμενες  γενιές.







Φωτογραφίες από  το Σεπτέμβριο του 2014 στην εκδήλωση της "ΑΙΓΙΝΑΙΑΣ" αφιερωμένης στο Μάρκο Δραγούμη.


Το τεύχος 25 της "Αιγιναίας", αφιερωμένο στο Μάρκο Δραγούμη.

Από εκδήλωση στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης.