Φέτος η
εντολή είναι να κάτσουμε στα αυγά μας. Για το καλό μας εννοείτε!
Να μείνουμε
σπίτι μας και να ξεχάσουμε τις συνήθειες και το εθιμοτυπικό άλλων εποχών.
Ευκαιρία να
θυμηθούμε παλιές συνήθειες ή ακόμα και να επιστρέψουμε σε πρακτικές άλλων
χρόνων που ήθελαν αυτές τις μέρες το σπίτι να γίνεται πραγματικό εργοτάξιο με τη νοικοκυρά να έχει τον
επιτελικό ρόλο. Το γενικό πρόσταγμα σε όλα και τις νεότερες κοπέλες ή τα
κορίτσια να ακολουθούν με μοναδικό σκοπό να μάθουν κι αυτές τα έθιμα ώστε να μη
χαθεί η παράδοση.
Για τις
παλιές νοικοκυρές το βάψιμο των αυγών ήταν μια μεγάλη ιεροτελεστία.
Η προετοιμασία ξεκινούσε μέρες πριν, όταν από το κοτέτσι
μαζεύονταν υπομονετικά τα αυγά και φυλάσσονταν ως κόρες οφθαλμών
μέχρι τη Μεγάλη Πέμπτη. Για τη βαφή τους πριν ανακαλυφθούν οι βαφές
«Ανατολή» ή κάποιες νεότερες, οι νοικοκυρές χρησιμοποιούσαν φλούδες κρεμμυδιών
ή ακόμα και το ζουμί από τα παντζάρια. Σε κάθε σπιτικό υπήρχε ένας τέντζερης
που χρησιμοποιούταν μόνο αυτή την ημέρα, γιατί από το βάψιμο το εσωτερικό του
ήταν κόκκινο, άρα ακατάλληλος για άλλη χρήση. Μετά το βάψιμο άλειφαν με λάδι τα
αυγά για να είναι γυαλιστερά και τα τοποθετούσαν σε περίοπτη θέση μέσα στην
κουζίνα, πάνω στο μπουφέ ή στο κέντρο του τραπεζιού. Με μεγάλη προσοχή να μην
σπάσουν, να μη ραΐσουν και περάσει το χρώμα στο ασπράδι. Να μείνουν
άθικτα, γυαλιστερά και απαστράπτοντα μέχρι το τελειωτικό κι έως καταστροφικό
τσούγκρισμα της Κυριακής του Πάσχα.
Μετά ξεκίνησε η συνήθεια με τα
αυτοκόλλητα που παρίσταναν λαγουδάκια, κοτοπουλάκια, το Χριστό να βγαίνει με τη
σημαία από το τάφο και άλλα πολλά σχέδια. Σήμερα λίγες νοικοκυρές βάφουν αυγά.
Ή τα παίρνουν βαμμένα από το supermarket ή δεν βάφουν καθόλου.
Και
όμως στην επαρχία είναι από τα πιο διαδεδομένα έθιμα του Πάσχα το
βάψιμο των αυγών τη Μεγάλη Πέμπτη. Το αυγό συμβολίζει τον τάφο του Χριστού που
ήταν ερμητικά κλειστός - όπως το περίβλημα του αυγού -, αλλά έκρυβε μέσα του
τη "Ζωή", αφού από αυτόν βγήκε ο Χριστός και αναστήθηκε!
Μπορεί τα τελευταία χρόνια το αυγά να βάφονται σε διάφορα χρώματα, όμως η
παράδοση τα θέλει κόκκινα. Είναι γεγονός πως τα χρωματιστά αυγά τα
συναντάμε στην αρχαιότητα, στη Ρώμη, στην Ελλάδα, στην Κίνα, στην Αίγυπτο, ως
δώρα στις ανοιξιάτικες γιορτές μαζί με κουνέλια τα οποία είναι το σύμβολο της
γονιμότητας.
Πώς ακριβώς όμως, καταλήγουμε στην επιλογή του κόκκινου χρώματος, δεν είναι
ξεκάθαρο. Οι εξηγήσεις που υπάρχουν, είναι πολλές. Μία από τις πιο αποδεκτές
είναι πως το κόκκινο συμβολίζει το αίμα και τη θυσία του Ιησού. Οι άλλες
ερμηνείες, έχουν πρωταγωνίστριές τους, τρεις γυναίκες : Την Παναγία, τη
Μαγδαληνή και μία δύσπιστη ανώνυμη γυναίκα.
Μία εξήγηση που δίνεται συχνά, λέει ότι η Παναγία πήρε ένα καλάθι αυγά και τα
πρόσφερε στους φρουρούς Του Υιού της, ικετεύοντάς τους να του φέρονται
καλά! Όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα! Μία άλλη
ιστορία συνδέει το κόκκινο χρώμα με τη Μαρία Μαγδαληνή. Όταν ο Ρωμαίος
αυτοκράτορας ενημερώθηκε για την Ανάσταση του Χριστού, τη θεώρησε τόσο
απίθανη "όσο και το να βαφτούν τα αυγά κόκκινα". Η Μαρία Μαγδαληνή
τότε, χρωμάτισε μερικά αυγά κόκκινα και του τα πήγε για να του επιβεβαιώσει το
γεγονός.
Μία παραλλαγή της παραπάνω
ιστορίας, θέλει μία γυναίκα να μην πιστεύει την είδηση της Ανάστασης Του Ιησού
και να λέει: "Όταν τα αυγά που κρατώ θα γίνουν κόκκινα, τότε θα
αναστηθεί και ο Χριστός". Και τότε αυτά έγιναν κόκκινα"! Το
πρώτο αυγό που βάφεται σε κάθε σπίτι ανήκει στην Παναγία και δεν πρέπει να το
"τσουγκρίζουμε" .
Πολλές νοικοκυρές ακόμα και σήμερα το φυλάνε στο εικονοστάσι όλο το χρόνο μέχρι
το επόμενο Πάσχα, αφού λένε πως δεν χαλάει όλη την χρονιά! Την Μεγάλη Πέμπτη
του επόμενου έτους το φυτεύουν στα χωράφια τους για να είναι εύφορα, ή το
κρεμάνε στα μαντριά των ζώων για να είναι γόνιμα.