Ιωάννης και Αντώνιος Καρακατσάνης, δύο γλύπτες από την Παχεία Ράχη της Αίγινας

 Αφρομή για να ξαναθυμηθούμε τους δύο καλλιτέχνες από την Παχεία Ράχη της Αίγινας είναι η παραπάνω φωτογραφία που μας έστειλε η φίλη της "Οδου Αιγίνης" κ. Τζένη Παπανικολάου. Ο  πατέρας της κ. Καρακατσάνη φωτογραφίζεται μπροστά στον τότε φάρο του λιμανιού της Αίγινας  το μακρινό 1930. Στη φωτογραφία  ο πατέρας της Α. Καρακατσάνης.

 (Απόσπασμα από το βιβλίο του Γ.Μπήτρου: 

"Παχεία Ράχη, ο οικισμός η  ιστορία ο τόπος, οι άνθρωποι, οι άγιοι")

  Η πνευματικότητα των ανθρώπων της Παχείας Ράχης κατά τη διάρκεια του 19^ου αιώνα αλλά και των πρώτων δεκαετιών του 20^ου,  δεν οφείλεται μόνο  στην εργασία των αξιόλογων δασκάλων της, αλλά  και   στην φιλομάθεια  των κατοίκων της. Η Παχεία Ράχη δεν έδωσε στο διάβα των αιώνων μόνο αγίους και αγωνιστές, αλλά και καλλιτέχνες άξιους τεχνίτες και λαμπρούς επιστήμονες.  Ξεχωρίζουμε την οικογένεια Καρακατσάνη που με το έργο της λάμπρυνε το μικρό χωριό της Αίγινας.

   Από την Παχειά Ράχη προέρχεται και ο Αιγινήτης γλύπτης Ιωάννης Καρακατσάνης  ο  οποίος γεννήθηκε στο χωριό το 1857, μαθητής και βοηθός του περίφημου γλύπτη Λεωνίδα Δρόση, όπου σε συνεργασία μαζί του φιλοτέχνησαν τα αγάλματα της Ακαδημίας Αθηνών. Ο Ιωάννης Καρακατσάνης φιλοτέχνησε πολλές μορφές της επανάστασης του 1821, όπως το Ρήγα Φεραίο, τον Μπότσαρη, το Μιαούλη, τον Τομπάζη, τον Καραϊσκάκη για τις οποίες βραβεύτηκε στην Ολυμπιακή Έκθεση του 1898. Τα πιο γνωστά έργα  του Ιωάννη Καρακατσάνη  είναι η μαρμάρινη βάση του αγάλματος του Κολοκοτρώνη στην Αθήνα και ο ανδριάντας του Αθανάσιου Διάκου στη Λαμία. Πολλά γλυπτά του σώζονται στο Α΄ νεκροταφείο Αθηνών και στο νεκροταφείο της Αίγινας. Επίσης σε αυτόν ανήκει η προτομή του Ι. Καποδίστρια  στον κήπο δίπλα στην εκκλησία της Παναγίτσας. Το έργο του , όπως αναφέρει η κ. Μ. Γαλάνη – Κρητικού χαρακτηρίζεται από συμμετρία, αρμονία, άνεση στην επεξεργασία του υλικού και πειστικότητα στην ακριβή αναπαράσταση. Το σπίτι του στην Αθήνα έχει κριθεί διατηρητέο και κοσμείται από πολλά έργα του, ανάμεσα στα οποία και  οι «Τρεις χάριτες» σε στιλ Καρυάτιδων.

 Ο Ι. Καρακατσάνης  παντρεύτηκε τη Ξανθή Τσολάκου,  επίσης από την Παχεία Ράχη      Ο ίδιος πέθανε σε ηλικία μόλις  50 ετών, το 1907 στην Αθήνα. Ο μικρότερος γιός  του, Μιχαήλ Καρακατσάνης  γεννήθηκε  το1890 στην Αθήνα. Φοίτησε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας και πέθανε πολύ νωρίς, το 1918, μόλις είκοσι οκτώ ετών. Δεν πρόλαβε να αφήσει μεγάλο έργο. Στην Αίγινα φιλοτέχνησε το Μνημείο των  Πεσόντων  που βρίσκεται  στο λιμάνι.

   Ο μεγαλύτερος γιός του γλύπτη Ι. Καρακατσάνη, Αντώνιος, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1887. Αν και είχε ταλέντο στην γλυπτική και τη ζωγραφική, με παρότρυνση του πατέρα του ακολούθησε τις Νομικές Σπουδές. Το 1910 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Νομικής Σχολής και το 1912 διορίστηκε στο Γενικό Λογιστήριο του κράτους ως γραφεύς Β΄, ενώ κατόπιν ανεβαίνοντας την ιεραρχία έγινε Γενικός Διευθυντής. Από το 1912 – 1915 συνεργάστηκε με το μετακληθέντα    Ιταλό οικονομολόγο Ζαπελόνι για την οργάνωση του Γενικού Λογιστηρίου. Συμμετείχε στο συνέδριο ειρήνης στο Παρίσι  συνοδεύοντας τον Ελ. Βενιζέλο και στην οικονομική διάσκεψη της Γενεύης, μαζί με τον Δ. Γούναρη. Πραγματοποίησε την μετεκπαίδευσή του στην Ελβετία, όπου μελέτησε το σύστημα των σιδηροδρόμων και στην Ιταλία όπου μελέτησε το  σύστημα του Ιταλικού Λογιστηρίου. Μιλούσε Αγγλικά, Γαλλικά και Ιταλικά.

   Υπήρξε πρόεδρος του ΟΔΕΠ, του Ταμείου Εργασίας και Συντάξεως Ηθοποιών, Αντιπρόεδρος της Αναργυρείου Σχολής Σπετσών, Διευθύνων Σύμβουλος της Σιβιτανιδείου Σχολής, Πρόεδρος της Επιτροπής Γραμματοσήμων, Σύμβουλος του ΕΟΤ, και του Ωδείου Αθηνών και πολλών οικονομικών συμβουλίων. Τελείωσε τη σταδιοδρομία του στο Δημόσιο ως αντιπρόεδρος του ΑΣΔΥ [Ανώτατο Συμβούλιο Δημοσίων Υπηρεσιών].

   Για  την πολυσχιδή δράση του και προσφορά τιμήθηκε με τον Αργυρό Σταυρό του Σωτήρος, το Χρυσό Σταυρό του Γεωργίου, τον Ταξιάρχη του Γεωργίου Α΄, τον Ταξιάρχη του Φοίνικος, καθώς και με δύο πολεμικά παράσημα.

   Από το γάμο του με την Όλγα Βατιάδου απέκτησε τέσσερα κορίτσια. Δεν ξέχασε όμως ούτε στιγμή την Αίγινα, στην οποία προσέφερε πολύτιμες υπηρεσίες, οι οποίες δυστυχώς σήμερα δεν είναι γνωστές. Υπήρξε πρόεδρος της Τοπικής Επιτροπής Τουρισμού της Αίγινας. Μερίμνησε για την κατασκευή του δρόμου Αίγινας – Σουβάλας,  φρόντισε για δενδροφυτεύσεις και δημιουργία πάρκιν. Συνέβαλε στην ίδρυση και τον εξοπλισμό του Νοσοκομείου Αιγίνης. Ίδρυσε την Καποδιστριακή Βιβλιοθήκη της Αίγινας και το Μορφωτικό Σύλλογο του οποίου ήταν πρόεδρος επί πολλά χρόνια. Επίσης για πολλά χρόνια  υπήρξε πρόεδρος του  συλλόγου των εν Αθήναις Αιγινητών. Πληροφορούμενος την καταγωγή των Αγίων Ιούλιου και Ιουλιανού από την Παχεία Ράχη, οργάνωσε εκδρομή του Συλλόγου των Εν Αθήναις Αιγινητών στο Gonzano της Ιταλίας όπου τον υποδέχθηκε ο δήμαρχος της πόλης.

   Εκτός από διακεκριμένος νομικός ο  Α. Καρακατσάνης υπήρξε ταλαντούχος ζωγράφος και γλύπτης. Έβρισκε χρόνο να ασχολείται ερασιτεχνικά με τον κινηματογράφο, τη φωτογραφία ενώ έπαιζε θαυμάσια κιθάρα, τραγουδούσε, έγραφε και μετέφραζε. Οι φίλοι του τον αποκαλούσαν “Homo Universalis”  και «Μικρό Μιχαήλ Άγγελο». Ο Αντώνης Καρακατσάνης πέρασε στην ιστορία του ελληνικού Δημοσίου ως ο «τίμιος Καρακατσάνης» λόγω της ακεραιότητας, της διακιοσύνης και της εντιμότητάς του. Πέθανε στην Αθήνα το 1970.

 

   Ευχαριστούμε την κ. Αννίτα Λεούση - Χαρτοφύλακα για τις φωτογραφίες.