Ο Άγιος Διονύσιος, η Επισκοπή του και το κελί του στην Παλαιά Χώρα.

 

"Τον  διάκονον  τον θέλω επάνω δια να τελέσωμεν μίαν λειτουργίαν εις τον ιερόν ναόν του Αγίου Διονυσίου, όπως επικαλεσθώμεν και την προστασίαν  του Αγίου Διονυσίου"

Σε  επιστολή του ο Άγιος Νεκτάριος  προς  τις μοναχές  του το 1905 ζητά  διάκο  για να λειτουργήσει στον ιερό ναό  του Αγίου Διονυσίου, στην Επισκοπή στην Παλαιά Χώρα.

Μεγάλη η αγάπη  και  ο σεβασμός  του Αγίου προς  την Παλαιά  Χώρα και τις εκκλησίες  της. Ο Άγιος λειτουργούσε  τακτικά εκεί και είχε  την έννοια  και τη φροντίδα  όχι μόνο  του μοναστηριού της Αγίας Κυριακής αλλά  όλων των εκκλησιών.

Ιδιαίτερη όμως σχέση έτρεφε προς  την Εκκλησία του Αγίου Διονυσίου, την ονομαζομένη  "Επισκοπή"  όπου εκεί ο Άγιος Διονύσιος  λειτουργούσε, κήρυττε  και στήριζε  πνευματικά  τους κατοίκους  της παλιάς πολιτείας επί τρία ολόκληρα χρόνια.

Η παρουσία  του Αγίου Διονυσίου στην Παλαιά Χώρα είναι ο βασικός λόγος που ενέπνευσε  τον Άγιο Νεκτάριο να επιλέξει  να ιδρύσει  το μοναστήρι του  στην Αίγινα. Η θέα  του αγιοβάδιστου λόφου, οι αναρίθμητες εκκλησιές και η βαριά ιστορία  της Χώρας εκείνης συγκλόνισαν  τον Άγιο που θέλησε να έρθει στο  νησί και να εγκαταστήσει την μικρή  αδελφότητα  των πνευματικών  του παιδιών.

Ο  Άγιος Διονύσιος λοιπόν υποδέχεται  τον Άγιο Νεκτάριο όπως μια πολύ ωραία  εικόνα ιστορεί  το γεγονός.

Η παρουσία  του Αγίου Διονυσίου έμεινε ανεξίτηλη στην Αίγινα. Βοήθησε πολύ τους κατατρεγμένους κατοίκους  της και επιτέλεσε ένα πολύ σημαντικό έργο για την εποχή του.

Ο Άγιος εγκαταστάθηκε  στην Παλαιά  Χώρα. Λίγο πιο πάνω από την Εκκλησία  της Επισκοπής διασώζεται ακόμα το κελί  του Αγίου . Ένα μικρό κτίσμα με τζάκι  που το  1966 επισκευάστηκε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία  και τη διετία  2001 - 2003  έγινε πλήρης επισκευή  από την Ένωση Ζακυνθίων.

Το 1576 εγκαθίσταται στη Μητρόπολη της Παλιαχώρας, στην Επισκοπή, ο αρχιεπίσκοπος Διονύσιος ο εκ Ζακύνθου. Η εποχή εκείνη ήταν πολύ δύσκολη για την Αίγινα. Οι καταστροφές του Μπαρμπαρόσσα, οι σφαγές και η αιχμαλωσία 4.000 κατοίκων ήταν νωπές ακόμα στη μνήμη των Αιγινητών. Η παρουσία του Διονυσίου στην Αίγινα ήταν σημαντική. Κατάφερε μέσα στο διάστημα των τριών χρόνων που παρέμεινε στην Αρχιεπισκοπή Αιγίνης, να την μετατρέψει σε πνευματικό κέντρο και χώρο λατρείας. Εμψύχωνε και παρηγορούσε τους πληγωμένους Αιγινήτες, τους δίδασκε, τους στήριζε και τους χάριζε ελπίδα. Σήμερα στην Παλιαχώρα της Αίγινας σώζονται ο πέτρινος θρόνος του έξω από την Επισκοπή, στον οποίο καθόταν και δίδασκε με πατρική φροντίδα το ποίμνιό του, καθώς και το κελί του, το Επισκοπείον.

Η  Εκκλησία  της  Επισκοπής ήταν ο Μητροπολιτικός Ναός  της Παλαιάς Χώρας. Κτίστηκε στη θέση παλαιότερου ναού το 1660  και έχει σχήμα  εγγεγραμμένου σταυροειδούς ναού. Το εσωτερικό  του ναού παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον χάρη στην πληθώρα των αγιογραφιών που διασώζονται , εκ των οποίων πολλές ανήκουν στον περίφημο Αθηναίο ζωγράφο Δημήτριο.

Εντυπωσιάζει επίσης το κιβώριο που υψώνεται πάνω από  την Αγία Τράπεζα στο ιερό βήμα, αλλά και ένα πηγάδι το "θαλασσίδιον" δίπλα  στην Αγία  Τράπεζα.

 

Τέλος  έξω από την κεντρική είσοδο του ναού υπάρχει ο θρόνος του Αγίου Διονυσίου απ΄όπου κήρυττε και μοίραζε  το αντίδωρο  στους πιστούς.