Πλησιάζοντας προς τη μεγάλη Δεσποτική εορτή των Χριστουγέννων ας κοιτάξουμε με προσοχή κάποιες πανέμορφες εικόνες της Γέννησης του Χριστού που συναντάμε στην Αίγινα. Απομεινάρια παλαιών τοιχογραφιών ή φορητών εικόνων που έχουν διασωθεί σε ναούς και ξωκλήσια.
Ίχνη από το πέρασμα αγιογράφων επώνυμων και ανώνυμων αλλά και λαϊκών αγιογράφων που η πίστη κατηύθυνε τον χρωστήρα τους.
Από σήμερα και μέχρι τα Χριστούγεννα θα παρουσιάσουμε μια σειρά τέτοιων εικόνων που θα μας βοηθήσουν να έρθουμε πιο κοντά στο μήνυμα και την ουσία της εορτής.
Η πρώτη εικόνα που παρουσιάζουμε σήμερα είναι από την Παλαιά Χώρα. Πολλές αγιογραφίες σώζονται ακόμα (!) στις εκκλησιές της Παλαιάς Χώρας. Στην Εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα Χριστού, μόλις εισέλθουμε στα δεξιά μας και πάνω από το Άγιο Βήμα σώζεται ένα μεγάλο σύνολο αγιογραφιών που αναπαριστά τις μεγάλες Δεσποτικές εορτές. Ανάμεσα σε αυτές και η εικόνα της Γέννησης.
Η εικόνα ακολουθεί πιστά τη Βυζαντινή απεικόνιση του γεγονότος με το Άγιο Σπήλαιο να κυριαρχεί στο κέντρο της εικόνας. Εντύπωση προκαλεί η τάση του αγιογράφου να έχει στρέψει κάπως τις ενότητες που ιστορεί.
Ενώ κανονικά η Παναγία εικονίζεται στα αριστερά του σπηλαίου όπως κοιτάμε, εδώ αγιογραφείται δεξιά και η φάτνη με το Θείο Βρέφος στα αριστερά. Το ίδιο γίνεται και με τον Δίκαιο Ιωσήφ που αγιογραφείται στα δεξιά και όχι στα αριστερά ως συνήθως.
Στο πάνω μέρος της εικόνας απεικονίζονται οι Άγγελοι που ψάλλουν, ακριβώς από κάτω οι τρεις έφιπποι μάγοι, ο αστέρας στο κέντρο της εικόνας και η είδηση της Γέννησης μεταφέρεται με άγγελο σε έναν βοσκό ενώ πλήθος προβάτων βόσκει αμέριμνα.
Την εικόνα συμπληρώνουν επίσης οι δύο γυναίκες που ετοιμάζουν το Βρέφος για το λουτρό του.
Ο αγιογράφος αξιοποιεί στο έπακρον κάθε διαθέσιμη σπιθαμή για να αποτυπώσει όσο το δυνατόν γίνεται περισσότερα πρόσωπα και ενότητες από τον αγιογραφικό κύκλο της Γέννησης. Χρησιμοποιεί απαλά , φωτεινά, γήινα χρώματα που έρχονται σε φανερή αντίθεση με το μαύρο τους σπηλαίου και του βάθους πίσω από το βράχο του σπηλαίου.
Όμορφη εικόνα που προστίθεται στον εικονογραφικό πλούτο των εκκλησιών της Αίγινας.
