Κατά
την διάρκεια του αγώνα, στην Αίγινα
δεν έλαβαν χώρα πολεμικές επιχειρήσεις, παρά το γεγονός
ότι η πειρατεία εξακολουθούσε να
ταλανίζει τον άμαχο πληθυσμό. Για τον λόγο αυτό , τον Ιούνιο του 1826 ο Δεριγνύ
αποβίβασε στην Αίγινα αιφνιδιαστικά ναυτικά αγήματα και κατάφερε
να ξεριζώσει ένα επικίνδυνο άντρο
πειρατών , που δρούσε στο νησί.
Η
κατά γενική ομολογία ηρεμία που επικρατούσε εδώ,
ανέδειξε την Αίγινα σε απάνεμο λιμάνι και καταφύγιο για τον άμαχο πληθυσμό άλλων περιοχών. Εδώ κατέληξαν οι πρόσφυγες από πολλά νησιά του
Αιγαίου τα οποία είχαν καταστρέψει και κατακάψει οι Τούρκοι, αλλά στην Αίγινα
κατέφυγαν και αρκετές πλούσιες
οικογένειες.
Σύντομα
η Αίγινα αποτελεί ένα πολύχρωμο
μωσαϊκό από ρακένδυτους , πειναλέους και
καταφρονεμένους πρόσφυγες, από
στρατιωτικούς, πολιτικούς, πνευματικούς ανθρώπους αλλά και Ευρωπαίους περιηγητές.
Την
περίοδο από το 1821 έως το 1828,
κατοίκησαν στην Αίγινα οι οικογένειες:
Ζαχαρίτσα, Καλλιφρονά, Χαλκοκονδύλη, Ιωάννου,
Τρικούπη, Κλωνάρη, Μάρκου Δραγούμη , Νικήτα και Παναγιώτη Σπανόπουλου, Βαρδαλάχου,
καθώς επίσης πνευματικές
προσωπικότητες και λόγιοι της εποχής όπως ο Άνθιμος Γαζής, ο Θεόφιλος Καϊρης, ο
Γεώργιος Γεννάδιος, ο Νεόφυτος Δούκας, ο Γρηγόριος Κωσταντάς, ο Βενιαμίν
Λέσβιος, ο Μαυροκορδάτος, ο Πετρόμπεης, ο Κανάρης, ο Γεώργιος Φίνλεϋ και άλλοι.
Η
παρουσία τόσο σημαντικών ανθρώπων
στο νησί, συνέβαλε ώστε από την
μια να ανέβει το πολιτιστικό και
πνευματικό επίπεδο των κατοίκων και από
την άλλη να αποκτήσει η Αίγινα κύρος.
Στον αντίποδα της παρουσίας όλων αυτών των πλουσίων οικογενειών και πνευματικών ανθρώπων, συναντούμε τις ομάδες των προσφύγων που έχουν καταφύγει
στο νησί μετά την καταστροφή του τόπου τους.
Ανάμεσα σε αυτές τις ομάδες ξεχωρίζει η δυναμική κοινότητα των Ψαριανών –
περίπου 2000 - που ερχόμενοι από το νησί τους κατοίκησαν στην περιοχή του
Μαραθώνα. Οι Ψαριανοί αγάπησαν την Αίγινα, παντρεύτηκαν ντόπιες Αιγινήτισσες και είχαν σκοπό να παραμείνουν μόνιμα στην
Αίγινα. Βοήθησαν στην ασφάλεια του νησιού. Αναδείχτηκαν εγγυητές της ασφάλειας των κατοίκων, και των
μελών της πρώτης Κυβέρνησης επέβαλαν την τάξη και την ησυχία, καταδίωξαν
αποτελεσματικά τους πειρατές και όχι λίγες φορές αναγκάστηκαν να χτυπήσουν
ακόμα και συμπατριώτες τους πειρατές. Η
Δημογεροντία άσκησε σοβαρή πίεση
κατά των πειρατών και σιγά – σιγά οι
Ψαριανοί πειρατές εξαφανίσθηκαν.
Από Ψαριανούς απαρτίστηκε η προσωπική φρουρά
του Κυβερνήτη στην Αίγινα. Όμως οι ντόπιοι ναυτικοί δεν είδαν με καλό μάτι την δραστηριότητα των
Ψαριανών και ακόμα πιο πολύ την
ιδέα η πολυάριθμη – πλούσια και
δραστήρια κοινότητα των Ψαριανών να παραμείνει μόνιμα στην Αίγινα. Τους
αντιμετώπισαν αρνητικά και εκείνοι
μετανάστευσαν στην Σύρο και την Ερέτρια
όπου προόδευσαν ενώ η Αίγινα παρήκμαζε οικονομικά.
Την
εποχή αυτή – λίγο πριν την άφιξη
του Καποδίστρια – στην Αίγινα κατοικούν
πάνω από 100.000 άνθρωποι,
μόνιμοι και προσωρινοί. Το γεγονός αυτό για έναν τόσο μικρό τόπο δημιουργεί
πολλά προβλήματα με κυριότερα αυτά της
διατροφής , της στέγης και της υγιεινής.
Οι
Αιγινήτες πλέον έχουν μεταφέρει από καιρό τις δραστηριότητες τους
στην παραλία – η Παλαιά –Χώρα έχει ερημωθεί - και πολλά σπιτάκια χτίζονται. Το νησί είναι
σπαρμένο από πλινθόκτιστα φτωχόσπιτα τα
οποία πλαισιώνουν τα μεγάλα αρχοντικά που προαναφέραμε.
Οι
Αιγινήτες πέρα από την αλιεία ασχολούνται και με την καλλιέργεια της γης. Αυτό αποδεικνύεται από την ύπαρξη
αρκετών γεωργικών εργαλείων, τα οποία
συγκεντρώθηκαν από τον υπασπιστή
του ναυάρχου Κόχραν και προωθήθηκαν στην
Αθήνα , για να τα χρησιμοποιήσει ο
Καραισκάκης για την κατάληψη της Ακρόπολης της
Αθήνας. Βρέθηκαν τότε στην Αίγινα αρκετοί κασμάδες, αξίνες, φτυάρια,
τσεκούρια.
