Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2014

Το καλοκαιράκι του Οκτώβρη, η Θεά Δήμητρα και η Περσεφόνη

    Καλό μήνα ας ευχηθούμε σήμερα  1η  του Οκτώβρη. Ένας μήνας μεταβατικός ή αν θέλετε προθάλαμος  για  τον επερχόμενο χειμώνα. Κατεξοχήν φθινοπωρινός αν και πολλές φορές μας ξεγελά με τις παρατεταμένες καλοκαιρίες του. Γι' αυτό συνήθιζαν από παλιά  να αποκαλούν τούτες  τις ηλιόλουστες μέρες  του Οκτώβρη  ως το  "καλοκαιράκι του Αη - Δημήτρη". Η γιορτή του στρατιωτικού αγίου  των πρώτων αιώνων του χριστιανισμού είναι μια γιορτή ορόσημο  για  τις γεωργικές και κτηνοτροφικές εργασίες. 
   Ειδικά  για τους κτηνοτρόφους σήμαινε το τέλος  της παραμονής τους στα βουνά και την αρχή της πολυήμερης πορείας  τους  προς τα χειμαδιά  των κάμπων. Στα ορεινά  ξαναγύριζαν έξι μήνες μετά, του Αγίου Γεωργίου. Κάτι ανάλογο παρατηρούμε και στην Ελληνική Μυθολογία. Η Περσεφόνη ξαναγυρίζει στα άραχλα σκοτάδια  του Άδη, αφήνοντας πίσω της τη Δήμητρα να ολοφύρεται μόνη της για την απώλεια. Η τελευταία για να εκδικηθεί φέρνει στους ανθρώπους το χειμώνα. Και τα χρυσάνθεμα - τα 'αγιοδημητριάτικα"  που ανθίζουν αυτή την εποχή τα θεωρούν κάποιοι πένθιμα λουλούδια  γιατί σύμφωνα με μια λαογραφική ερμηνεία, εμφανίζονται για να παρηγορήσουν τη Δήμητρα για την αποχώρηση της κόρης της στον Άδη.
   Ο λαός θέλησε να ξορκίσει το φόβο για τον επερχόμενο χειμώνα, αλλά  και θέλησε να συνεχίσει αρχαίες δοξασίες μέσα  στη  νέα χριστιανική πραγματικότητα. Όπως και να έχει το πράγμα οι μεγάλες γιορτές  "γράφουν" μέσα στη ζωή των ανθρώπων, νοηματίζουν την καθημερινότητα και καθορίζουν  τις εργασίες.
   Αρκεί να αναφέρουμε πως η γιορτή του Αγίου Δημητρίου για τις παλιές νοικοκυρές ήταν σημείο αναφοράς  για  το  "κατέβασμα" των χειμωνιάτικων ρούχων και στρωσιδιών μέσα  στο σπίτι. Είναι γνωστή η φράση πως "Του Αγίου Δημητρίου τα βάζουμε και  του Αγίου Κωσταντίνου τα βγάζουμε". Ημέρες - εορτές όπου και στο στρατό άλλαζαν  στολή από καλοκαιρινή  σε χειμωνιάτικη τον Οκτώβρη και από χειμωνιάτικη σε καλοκαιρινή τον Μάιο.
    Κινήσεις  που αποδεικνύουν πόσο οι παλαιότεροι γνώριζαν καλύτερα  τους καιρούς.
    Άρα  δεν θα πρέπει να μας ανησυχούν αυτές  οι καλοκαιρίες  του Οκτώβρη.