Καταρρέει η στέγη του Καποδιστριακού Ορφανοτροφείου.

 Οι φωτογραφίες λένε όσα δεν μπορούν να περιγράψουν ίσως χίλιες λέξεις. Η στέγη (στο βάθος της φωτογραφίας) του Ορφανοτροφείου που έκτισε ο Ιωάννης Καποδίστριας καταρρέει. 

  Το κτίριο που έκτισε ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελεύθερης Ελλάδας  για να βρουν στέγη, τροφή, ασφάλεια, προστασία τα ορφανά του πολέμου,  έχει αφεθεί στο έλεος  του χρόνου. Το κτίριο όπου λειτούργησαν τα πρώτα εργαστήρια για να μάθουν τέχνες τα ορφανά, το κτίριο όπου στεγάστηκαν οι αρχαιότητες που συνέλεξε ο Καποδίστριας και που στη συνέχεια  γνώρισε πολλές χρήσεις στο πέρασμα των δύο αιώνων ζωής του. Εκεί όπου βαρυποινίτες αλλά και πολιτικοί κρατούμενοι  φυλακίστηκαν, σήμερα έρημο και εγκαταλελειμμένο, χορταριασμένο και εντελώς παρατημένο μετράει τη μια πληγή του μετά την άλλη.

   Στη δυτική πτέρυγά του ένα κομμάτι της οροφής έχει καταρεύσει. Η μαύρη τρύπα είναι ορατή στις δύο φωτογραφίες.

   Προ ετών το κτίριο δέχθηκε εργασίες αποκατάστασης και συντήρησης που όμως δεν ολοκληρώθηκαν. Από τότε παραμένει κλειστό και έρημο. Κι όταν ένα κτίριο μένει σε αυτήν την κατάσταση είναι λογικό και επόμενο να παρουσιάζει σημάδια φθοράς.

    Τελευταία από επίσημα χείλη ακούσουμε ότι το έργο αποκατάστασης έχει περατωθεί και παραδοθεί.

    Είναι όμως αυτή εικόνα ιστορικού κτιρίου που έχει αποκατασταθεί;

    Κάποιοι πρέπει να δώσουν εξηγήσεις.

    Κάποιοι πρέπει να  αναλάβουν τις ευθύνες που τους αναλογούν για αυτήν την εικόνα.

    Κάποιοι πρέπει να μιλήσουν και να αναλάβουν δράση.

    Τον ερχόμενο Ιανουάριο θα εορτάσουμε και πάλι την άφιξη του Κυβερνήτη στην Αίγινα. 

     Με αυτήν την εικόνα;

Φθινοπωρινό ιντερλούδιο από τον π.Ελευθέριο στο Εδιμβούργο.

   Για  τέταρτη φορά  ο π. Ελευθέριος Κουμασίδης ταξίδεψε  στο Εδιμβούργο για να δώσει ρεσιτάλ καλεσμένος από την κοινότητα  Alnmoyth για φιλανθρωπικό σκοπό. Με τον τίτλο  "Φθινοπωρινό Ιντερλούδιο"  το ρεσιτάλ που έδωσε μέσα στο Ναό του Τιμίου Προδρόμου   στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Άλλωστε ο π. Ελευθέριος είναι γνωστός από τα προηγούμενα ρεσιτάλ που έχει δώσει στην περιοχή.

   Φέτος  γι' αυτό το σκοπό ετοίμασε  και  ηχογράφησε σε στούντιο στο Εδιμβούργο C.D. με  τα μουσικά κομμάτια  που ερμήνευσε  στο ρεσιτάλ. Το C.D.  διατέθηκε προς πώληση μετά το ρεσιτάλ. Τέλος τo  εξώφυλλο  του  C.D. κοσμεί ο ναός  της Αφαίας. Ο π. Ελευθέριος λοιπόν δεν  ταξιδεύει μόνο τους ακροατές  του με  τη μουσική, ταξιδεύει  τους θησαυρούς  της Αίγινας στο μακρινό Εδιμβούργο.

Στο πλευρό του Παναιγιναϊκού

  Δεν  έζησαν  τη χαρά   του παιχνιδιού οι μικροί μπασκεμπολίστες  της Αίγινας. Η χαρά  παραμερίστηκε και αντικαταστάθηκε από τη βία, τα κτυπήματα...... το αίμα.

   Είναι λυπηρό να λαμβάνουν χώρα τέτοια επιεσόδια  μέσα  σε αθλητικούς χώρους. Η απογοήτευση που εισέπραξαν οι μικροί αθλητές, η πίκρα και  το ψυχολογικό σόκ δεν  μπορούν εύκολα να σβηστούν από τα μάτια και τη ψυχή τους.

   Εκφράζουμε  την αποδοκιμασία μας  για αυτά  τα επεισόδια, τη βεβαιότητα και την ελπίδα ότι γρήγορα  θα επουλωθούν  τα ψυχικά τραύματα από   αυτό το "θέαμα"  που αντίκρυσαν τα παιδιά και την ευχή να μην υπάρξουν τέτοιες ελεεινές συμπεριφορές  στο μέλλον ώστε τα παιδιά - οι μικροί αθλητές απερίσπαστοι να ασχολούνται με το άθλημά τους  σε χώρους και σε συνθήκες που προάγουν το αθλητικό πνεύμα.

Ο ανελέητος βομβαρδισμός του Πειραιά το 1944.

  Ο συγκλονιστικός βομβαρδισμός του Πειραιά στις 11 Ιανουαρίου του 1944 από τους Συμμάχους κατά  γερμανικών στόχων κτιρίων και πλοίων που βρίσκονταν στο πρώτο λιμάνι, έχει μείνει ανεξίτηλος στη μνήμη όσων επέζησαν από εκείνη  την καταστροφή. Η Γωγώ Κουλικούρδη στα γραπτά της αλλά και ο Αργύρης Φορτούνας, ο Κώστας Χάνος και ο Βασίλης Ιατρίδης στα βιβλία τους που έχουν παρουσιαστεί στην Αίγινα, καταγράφουν τις εμπειρίες  τους έτσι όπως τις έζησαν, βλέποντας τα  αεροπλάνα και ακούγοντας τους ήχους από τις εκρήξεις.

  Ο βομβαρδισμός άφησε πίσω μια έρημη πόλη γεμάτη ερείπια και χαλάσματα. 5.500 νεκρούς ανάμεσά τους 8 μόνο Γερμανοί στρατιώτες και 85 μαθήτριες και 15 δασκάλες  της Οικοκυρικής και Επαγγελματικής Σχολής Πειραιά.

   Σήμερα ένα κομμάτι λαμαρίνας βρίσκεται καρφωμένο σε δέντρο στο μικρό παρκάκι του Αγίου Σπυρίδωνα στο λιμάνι του Πειραιά με μια επιγραφή να θυμίζει το τρομερό γεγονός.

  Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο του Αργύρη Φορτούνα ο οποίος καταγράφει το γεγονός στο βιβλίο του: "Η Αίγινα στα χρόνια της γερμανικής κατοχής".

Ο βομβαρδισμός και η βύθιση του Α/Τ "ΥΔΡΑ" στις Λαούσες το 1941

Τούτες τις τελευταίες μέρες του Οκτώβρη και με αφορμή την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, ο νους μας γυρνά  στις Λαούσες και στο ιστορικό γεγονός που έλαβε χώρα στην περιοχή κατά τη διάρκεια του Γερμανικού πολέμου. Ήταν τέτοιες μέρες όταν τα Γερμανικά στούκας εντόπισαν και βύθισαν το αντιτορπιλικό "ΥΔΡΑ".

     Κατά  τη διάρκεια  του πολέμου του ’40 δεν μνημονεύονται από τους Αιγινήτες  κάποιες πολεμικές επιχειρήσεις  να έχουν λάβει χώρα στο νησί. Αυτό όμως που δεν μπορεί να σβηστεί από τη μνήμη τους είναι ο ανατριχιαστικός ήχος από τα Γερμανικά στούκας τα οποία  πετούσαν χαμηλά. Εκτός από δύο βόμβες  που έπεσαν κοντά στην Παναγίτσα  στο λιμάνι και  στο νεκροταφείο της Κυψέλης, η Αίγινα δεν βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς. Χαραγμένη  όμως στη μνήμη των κατοίκων του χωριού της  Κυψέλης θα μείνει το απομεσήμερο εκείνο του Απριλίου του 1941, όταν στη νότια πλευρά της Λαούσας τα  Γερμανικά αεροπλάνα βύθισαν το ελληνικό πολεμικό πλοίο  «Ύδρα». Το «Υδράκι» όπως  εξακολουθούν ακόμα και σήμερα  - λανθασμένα όμως - να το αποκαλούν όσοι  έζησαν τα γεγονότα τότε, ερχόταν από τον Πόρο [σύμφωνα με κάποιους άλλους , ενδέχεται να είχε βγει από τον Ισθμό] με προορισμό τον Πειραιά. Οι  Γερμανοί  όταν αντιλήφθηκαν την πορεία του εξαπέλυσαν τρία  στούκας τα οποία ξεπρόβαλαν πίσω από τα βουνά της Σαλαμίνας. Το  «Υδράκι» προσπάθησε  να προφυλαχθεί πίσω από τις Λαούσες. Ο βομβαρδισμός όμως ήταν ανελέητος. Σε λίγα λεπτά βούλιαξε.

 Οι κάτοικοι της Κυψέλης που παρακολουθούσαν το κακό έτρεξαν προς την παραλία του Λεόντι. Κάποιοι από το πλήρωμα του πλοίου πνίγηκαν, όσοι επέζησαν κατόρθωσαν να ανέβουν στις Λαούσες ενώ όσοι  είχαν δυνάμεις κολύμπησαν και βγήκαν στο Λεόντι, όπου δέχθηκαν τις πρώτες βοήθειες των κατοίκων. Οι τραυματίες νοσηλεύτηκαν στο στρατιωτικό νοσοκομείο της πόλης [σημερινό ξενοδοχείο «Μιράντα»]. Πολεμικό πλοίο που κατέφθασε τις επόμενες ώρες περισυνέλεξε  τους επιζώντες. Η ιστορικός Γωγώ Κουκικούρδη αναφερόμενη σε αυτή την τραγική εικόνα  του πολέμου, μας κατέθεσε σε συνέντευξη της πριν από χρόνια ότι ήταν φοβερό να  βλέπει κανείς ανθρώπους κτυπημένους, κομματιασμένους από τις οβίδες. Οι  Αιγινήτισσες – εθελόντριες – νοσοκόμες, τους περιποιήθηκαν και όταν ήταν να φύγουν έγινε μια εκδήλωση  από τα παιδιά του Συλλόγου που είχε φτιάξει με άλλες κυρίες  η Γ. Κουλικούρδη. Τους έκαναν τραπέζι, τους πρόσφεραν λουλούδια, τους τραγούδησαν. Και όλα αυτά λίγο πριν  έρθουν  οι Γερμανοί στην Αίγινα.

    Τα τελευταία  χρόνια γίνεται επιμνημόσυνη δέηση  για  τους ναυτικούς  που έχασαν τη ζωή τους στη  Λαούσα. Η  βύθιση  του «Ύδρα» από τους Γερμανούς, η μοναδική ίσως πολεμική επιχείρηση που έλαβε χώρα στην περιοχή μας, είναι  εντελώς άγνωστη στους νεότερους. Τούτες  τις μέρες   και αν τύχει να  ταξιδεύουμε με το πλοίο της γραμμής,  ας  κοιτάξουμε   στη νησίδα της Λαούσας και τη θάλασσα της  περιοχής. Στη σιωπή του βυθού  αναπαύεται το κουφάρι του ιστορικού πλοίου  και οι ηρωικές ψυχές του πληρώματος του. Είναι  κρίμα  που μέχρι σήμερα  δεν έχει γίνει  κάποια προσπάθεια  να στηθεί κάποιο μνημείο ή έστω ένας απλός σταυρός πάνω στις Λαούσες για να θυμίζει το ιστορικό αυτό γεγονός.

 

 Επισήμανση:  Πολλοί αποκαλούν το Α/Τ "ΥΔΡΑ" ως 'Υδράκι" διότι το μπερδεύουν με το επιβατηγό πλοίο "ΥΔΡΑ"  το οποίο βούλιαξε έξω από το λιμάνι του Πειραιά.

Η "Κατοχή στην Αίγινα" στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης

   Με  αυξανόμενο αριθμό επισκεπτών συνεχίζεται η λειτουργία της φωτογραφικής έκθεσης στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης με θέμα: "Η Κατοχή στην Αίγινα".

   Ανάμεσα στους επισκέπτες ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αίγινας κ. Νίκος Οικονόμου, ο Δημοτικός Σύμβουλος κ. Γιώργος Μούρτζης, ο πρόεδρος του Τοπικού Συμβουλίου Κυψέλης κ. Κ. Λορέντζος, ο αρχιπλοίαρχος του Λιμενικού .Σώματος κ. Δημοσθένης Παπαλεονάρδος, ο πρόεδρος του Φεστιβάλ Φιστικιού κ. Γιώργος Καλόφωνος, ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων της Αίγινας κ. Β. Γρηγοριάδης, ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αγίων και μέλος της ΚΕΔΑ κ. Παναγιώτης Χελιώτης, εκπαιδευτικοί και μαθητές καθώς και πολλοί επισκέπτες της Αίγινας αυτών των ημερών.

    Η έκθεση  αποτελείται  από δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος παρουσιάζονται φωτογραφικά ντοκουμέντα από την παρουσία των Γερμανικών στρατευμάτων στην περιοχή του Τούρλου - Βαγίας και της Πέρδικας, στα οχυρά δηλαδή και παρατηρητήρια του νησιού. Οι φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο του Αργύρη Φορτούνα και περιλαμβάνονται στο βιβλίο του: "Η Αίγινα στα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής".

   Στο δεύτερο μέρος παρουσιάζονται φωτογραφίες από την προπολεμική Αίγινα. 

    Η έκθεση άνοιξε το απόγευμα της Πέμπτης 27 Οκτωβρίου και θα λειτουργήσει μέχρι την Κυριακή 30 Οκτωβρίου.

    Ώρες επισκέψεων: 

    Σάββατο 17.30 -20.30 , 

    Κυριακή 10.00 - 12.00 και 17.30 -20.30.

Η 28η Οκτωβρίου στην Κυψέλη.

 Με την απειλή της βροχής πραγματοποιήθηκε η δοξολογία, η επιμνημόσυνη δέηση η κατάθεση στεφάνων και η μικρή παρέλαση στην Κυψέλη σήμερα Παρασκευή 28η Οκτωβρίου 2016.

  Ο ρυθμός της εορτής δόθηκε από νωρίς με τις φωνές των μικρών και μεγαλύτερων παιδιών να γεμίζουν την πλατεία που από την προηγούμενη ημέρα είχε σημαιοστολιστεί με φροντίδα του Τοπικού Συμβουλίου της Κοινότητας.

  Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε μέσα στο ναό η πρόεδρος του Περιβαλλοντικού Συλλόγου ο "Άγιος Λεόντιος" κ. Καίτη Τύμη. Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση από τον π. Νεκτάριο στο Ηρώον της πλατείας και η παρέλαση των σχολείων.

   Παρόντες στις εκδηλώσεις ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αίγινας κ. Νίκος Οικονόμου, και ο Δημοτικός Σύμβουλος και πρόεδρος της Τουριστικής Επιτροπής του Δήμου κ. Γιώργος Μούρτζης  και εκατοντάδες γονείς των παιδιών καθώς και κάτοικοι του χωριού.

   (οι τέσσερις πρώτες φωτογραφίες είναι της κ.Ε.Κουνάδη και Α. Κορνέζου.

  Κατάθεση στεφάνου απο τον πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου Κυψέλης κ. Κώστα Λορέντζο (επάνω) και από την ομιλήτρια κ. Κ.Τύμη εκπροσωπώντας τον Σύλλογο του Αγίου Λεοντίου.

   Ακολούθως μεγάλος αριθμός από τους παρευρισκόμενους επισκέφθηκε την έκθεση φωτογραφίας στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης με θέμα: "Η Κατοχή στην Αίγινα".

Αιγινήτες αγωνιστές στον πόλεμο του '40 και την Αντίσταση.

   Αν μας  ενδιαφέρει   η εορτή αυτού του ΕΘΝΟΥΣ   είναι  γιατί πέρα από την οφειλόμενη ευγνωμοσύνη που πρέπει να  νοιώθουμε για εκείνους   που έδωσαν τη ζωή  τους προκειμένου εμείς σήμερα να αναπνέουμε πιο  ελεύθερα, οι αγωνιστές  τότε μας δίδαξαν ήθος και μας άφησαν αιώνιο παράδειγμα για το πώς πρέπει να στεκόμαστε κι εμείς πάντοτε απέναντι σε κάθε κίνδυνο που έρχεται να απειλήσει την ανεξαρτησία  της πατρίδας μας αλλά και  τα ιδεώδη, τις αξίες, τις παραδόσεις, την κληρονομιά, την αξιοπρέπειά μας.

   Κοινοί άνθρωποι σαν όλους εμάς ήταν και οι μαχητές του ’40 μέχρι την εποχή που ξέσπασε ο πόλεμος. Με  τους ίδιους  φόβους τις ίδιες αγωνίες  τις ίδιες ανασφάλειες  που έχει κάθε απλός άνθρωπος. Φαίνεται όμως πως το αδύναμο σωματικά και ψυχικά αυτό  πλάσμα, σε κρίσιμες ώρες που διακυβεύονται τα ιδεώδη και τα οράματά του μεταμορφώνεται και γίνεται γίγαντας.

   Ας  γνωρίσουμε τους δικούς μας αγωνιστές,  τους παππούδε και προπαππούδες μας που αγωνίστηκαν ο καθένας από το δικό του μετερίζι, όπως τους καταγράφει ο ιστορικός Κ. Σταμάτης στο βιβλίο  του ΑΙΓΙΝΑ ΙΙ 

ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ  ΤΟΥ 40 -41

 

                                ΛΑΖΑΡΟΥ     ΓΙΩΡΓΟΣ    

                               ΧΑΛΔΑΙΟΣ    ΙΩΑΝΝΗΣ    

                           ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ      Κ ΩΣΤΑΣ

                           ΚΟΥΜΠΕΝΑΣ     ΝΙΚΟΣ   

                        ΠΟΥΝΤΟΣ      ΚΥΡΙΑΚΟΣ   

                             ΚΑΜΨΑΚΟΣ    ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

ΠΑΝΤΑΖΗΣ     ΜΙΧΑΗΛ    

ΜΑΡΓΑΡΩΝΗΣ     ΝΙΚΟΛΑΟΣ  

 ΣΟΡΡΟΣ    ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ

ΧΑΤΖΗΣ     ΣΑΡΑΝΤΗΣ  

 ΧΕΛΙΩΤΗΣ     ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΣ   

ΚΑΛΑΜΑΡΑΣ    ΓΙΩΡΓΟΣ

ΜΑΛΤΕΖΟΣ  ΔΗΜΗΤΡΗΣ   

ΛΑΔΑΣ    ΧΡΗΣΤΟΣ

ΣΤΗΝ  ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΡΟΔΑΚΗΣ  ΔΗΜΗΤΡΗΣ   

ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ    ΣΩΤΗΡΗΣ   

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ    ΑΝΤΩΝΗΣ

ΛΑΔΑΣ   ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ   

ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ   ΒΑΣΙΛΗΣ   

ΡΟΔΑΚΗΣ  ΛΑΜΠΡΟΣ

ΣΑΚΚΙΩΤΗΣ  ΜΗΝΑΣ 

ΣΑΚΚΙΩΤΗΣ  ΣΩΖΟΣ

 

ΣΤΟ ΗΡΩΟ  ΤΗΣ ΚΥΨΕΛΗΣ

ΠΟΥΝΤΟΣ     ΙΩΑΝΝΗΣ   

 ΜΠΑΚΟΜΗΤΡΟΣ     ΙΩΑΝΝΗΣ  

 ΜΠΗΤΡΟΣ     ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

ΑΠΟΣΠΟΡΗΣ    ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ   

ΠΑΝΤΑΖΗΣ      ΝΙΚΟΛΑΟΣ

 Αιωνία η μνήμη αυτών.

Η εορτή της 28ης Οκτωβρίου στο 2ο Γυμνάσιο Αίγινας.

  Ήταν όλοι εκεί δίνοντας ένα δυναμικό παρόν στη σχολική εορτή για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου. Όλοι οι μαθητές του σχολείου και αρκετοί από τους γονείς τους παρακολούθησαν  με προσοχή  την εορτή που προετοίμασαν και παρουσίασαν οι μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου με την καθηγήτρια ιστορίας κ. Νεκταρία Πετρίτου.

   Θέμα  της εορτής η καθημερινότητα της κατοχής, ο αγώνας για την επιβίωση, η πείνα, η αθλιότητα του πολέμου, η δυστυχία και η ερήμωση που αυτός προκαλεί. Η εορτή ξεκίνησε με ένα απόσπασμα από την ταινία "Το ξυπόλητο τάγμα", ακολούθησε ένα μικρό ιστορικό των γεγονότων της εποχής με κείμενα από διηγήσεις , μαρτυρίες και λογοτεχνικά κείμενα και έκλεισε με  την απονομή των βραβείων και αριστείων για  την επίδοση της σχολικής χρονιάς 2015 -16.

  

Της πατρίδος μου η σημαία...

  Εορτή για την επέτειο της 28ης πραγματοποιήθηκε σήμερα σε όλα τα σχολεία όλων των βαθμίδων. Σε πρώτο πλάνο και κέντρο του εορτασμού η ελληνική σημαία που περνά από το χέρι του προηγούμενου σημαιοφόρου στα χέρια  του καινούργιου που αρίστευσε την προηγούμενη σχολική χρονιά. Αυτός/η πλέον θα είναι ο σημαιοφόρος για τη φετινή χρονιά σε παρελάσεις , λιτανείες και σε κάθε εκδήλωση όπου απαιτείται η παρουσία σημαίας.

   Μεγάλη η τιμή. Ειδικό  το βάρος μιας  σημαίας  που έχει πάνω της το χρώμα του ουρανού και της θάλασσας,  τα χρώματα της Ελλάδας και το σχήμα  του Σταυρού. Μεγάλη η στιγμή  για κάθε παιδί που αξιώνεται μιας τέτοιας τιμής και για κάθε παιδί που με οποιονδήποτε τρόπο τιμά τα χρώματα της σημαίας του.

Το μοναστήρι του Αγίου Δημητρίου Δαμαλά στην Τροιζηνία.

   Στην ευρύτερη περιοχή του Σαρωνικού της Τροιζηνίας και της Αργολίδας ο Άγιος Δημήτριος τιμάται ιδιαίτερα  εδώ και αιώνες. Είναι άξιο επιστημονικής έρευνας πως και γιατί οι κάτοικοι ευλαβούνταν πολύ τον Άγιο Δημήτριο και στη χάρη του  είχαν κτιστεί δύο από τα παλαιότερα μοναστήρια της περιοχής. Η Ιερά Μονή Αγίου Δημητρίου Αυγού και η Ιερά Μονή Αγίου Δημητρίου Δαμαλά.

   Θα αναφερθούμε στο μοναστήρι του Δαμαλά, το οποίο συντηρήθηκε, ανακατασκευάστηκε και στις 28 Απριλίου του 2011 ο Σεβ. Μητροπολίτης Ύδρας κ.κ. Εφραίμ τέλεσε αγιασμό.

Η Ιερά Μονή Αγίου Δημητρίου Δαμαλά ήταν από τις πλουσιότερες στην εποχή της Τουρκοκρατίας με μεγάλες εκτάσεις από ελαιώνες, αμπελώνες και λεμονώνες. Ωστόσο οι Τούρκοι την κατέκαψαν και ήταν από τα πρώτα μοναστήρια που έκλεισαν την εποχή του Όθωνα επειδή σε αυτήν εγκαταβιούσαν ελάχιστοι μοναχοί.

     Μετά από σχεδόν δύο αιώνες εγκατάλειψης, το ιστορικό μοναστήρι παίρνει ζωή. Ο αγώνας με την γραφειοκρατία των υπηρεσιών του κράτους κερδήθηκε μετά από επιμονή και υπομονή και τις συστηματικές προσπάθειες της φιλολόγου καθηγήτριας κ. Ιωάννας Ρουμάνη και των φίλων της Μονής. 

Η Ιερά Μονή Αγίου Δημητρίου Τροιζήνος (Δαμαλά) -άγνωστη στούς περισσότερους, ακόμη και σε κατοίκους της περιοχής– ιδρύθηκε περί το 1455. Για τις συνθήκες ιδρύσεως και για τον κτίτορα της Μονής δεν σώζονται πληροφορίες. Υπήρξε σταυροπηγιακή και κοινοβιακή Μονή, σύμφωνα με σιγίλλιο του Πατριάρχη Νεόφυτου Ζ΄ (Μάρτιος 1791), το οποίο ανανέωσε ο Γρηγόριος Ε΄ (1798). Τα κτίσματα της Μονής, κελλιά και βοηθητικοί χώροι, σχηματίζουν ένα ισχυρό περιτείχισμα, που εξυπηρετούσε στην περιφρούρηση της Μονής από εξωτερικούς κινδύνους. Στο μέσον της υπαίθριας αυλής ορθώνεται το Καθολικό της Μονής, εσωτερικά μονόκλιτη βασιλική, εξωτερικά εγγεγραμμένη σταυροειδής.

Σύμφωνα με την κτιτορική επιγραφή, ο ναός αγιογραφήθηκε και ανοικοδομήθηκε τό 1694, με έξοδα του ιερομονάχου Νεκταρίου. Το εσωτερικό του Ναού είναι κατάγραφο από τοιχογραφίες, εκτός από τις χαμηλές ζώνες της βόρειας και νότιας πλευράς, οι οποίες έχουν καλυφθεί με ασβεστοκονίαμα. Η Μονή, κατά πάσα πιθανότητα, καταστράφηκε με εμπρησμό από τους Τούρκους, γεγονός που εξανάγκασε τους τελευταίους μοναχούς–εννέα τον αριθμό—να την εγκαταλείψουν. Επί της βασιλείας του Όθωνος, έκαναν προσπάθειες για την ανασύσταση της Μονής με την συνδρομή των κατοίκων, όχι μόνο της Τροιζήνος, αλλά και της ευρύτερης περιοχής της Τροιζηνίας.  μάταια όμως.

Από τις αρχές λοιπόν του 19ου αι. η Μονή έμεινε έρημη και ημιερειπωμένη, παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες, μάλιστα δε του πρ. Μητροπολίτου Ύδρας κ. Ιεροθέου. Κατά την τελευταία, όμως διετία, θεία ευδοκία και λόγω αγαθών συγκυριών, πρωτοστατούντος του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας κ. Εφραίμ, έχει ξεκινήσει μελέτη αποκαταστάσεως και αναστηλώσεως της Μονής, με σκοπό την επαναλειτουργία της.

    Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να σκαρφαλώσει -στην κυριολεξία- ως το μοναστήρι από το δρόμο που ξεκινά μέσα από το χωριό της Τροιζήνας. Μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, δίπλα σε ένα ποταμάκι που κελαρύζει μέσα από τους θάμνους και τα δέντρα, με την υπέροχη θέα να απλώνεται στα μάτια του, θα αντικρύσει την πύλη της Μονής και τα μεγάλα κυπαρίσσια της που την προστατεύουν!

Η θέα προς το Σαρωνικό είναι απερίγραπτη! Όλος ο κόλπος και η πολιτεία του Πόρου, τα Μέθανα και το Όρος της Αίγινας γεμίζουν το μάτι του προσκυνητή. Το καθολικό (εκκλησία) της Μονής βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, με εξαιρετικές αγιογραφίες στο εσωτερικό του, που δημιουργούν μια κατανυκτική ατμόσφαιρα και παραπέμπουν σε ανάλογα μοναστήρια των Μετεώρων. Από τα κτίρια της Μονής τον Απρίλιο του 2011 (απ' όπου και οι φωτογραφίες) είχε επισκευαστεί το ένα, ενώ γίνονται προσπάθειες για να συνεχιστούν οι εργασίες και στα υπόλοιπα.

   Σήμερα το μοναστήρι λειτουργεί και σε αυτό εγκαταβιώνει ως μοναχή πλέον η πρώην φιλολόγος καθηγήτρια του Λυκείου Πόρου και επί σειρά ετών αρχηγός των Κατασκηνώσεων Θηλέων της Μητροπόλεως Ύδρας, Ιωάννα Ρουμάνη. 

   Οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι σημερινές. Προέρχονται από το Saronic magazine.gr και αποτυπώνουν την πρόοδο αποκατάστασης των εργασιών συντήρησης.