Ένα μικρό χειροποίητο καραβάκι κλέβει τις εντυπώσεις στην έκθεση "Ενθυμημάτων" που εγκαινιάστηκε χθες το απόγευμα στην αίθουσα του Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας. Στην έκθεση αυτή που με πολύ γνώση και καλαισθησία έχει οργανώσει η κ. Ελίκα Βλαχάκη παρουσιάζονται πολλά αντικείμενα που έφτιαχναν οι κρατούμενοι μέσα στις φυλακές και τα πουλούσαν όταν είχαν επισκεπτήριο ή σε γιορτές όπως του Σωτήρος το καλοκαίρι που εόρταζε και ο ναός των Φυλακών. Η έκθεση πλαισιώνεται από κείμενα - μαρτυρίες για μια ολόκληρη εποχή, για έναν κόσμο που περιστρεφόταν γύρω από τη ζωή των Φυλακών. Από εμπειρίες κρατουμένων αλλά και απλών Αιγινητών που έβλεπαν, άκουγαν και έρχονταν σε επαφή με το κτίριο και τους ανθρώπους του.
Πολλά και ενδιαφέροντα τα αντικείμενα. Ανάμεσα σε αυτά και το καραβάκι που προσέφερε στην έκθεση ο ιστορικός και Βυζαντινολόγος κ. Γ. Καλόφωνος. Το καραβάκι αυτό έχει τη δική του ιστορία την οποία παραθέτουμε, έτσι όπως παρουσιάζεται στην έκθεση.
Η προέλευση του μικρού αυτού καραβιού είναι χαμένη στην αχλύ της
μνήμης της παιδικής –προσχολικής– μου ηλικίας. Θεωρώ, χωρίς όμως να
μπορώ να είμαι βέβαιος, ότι μου το πήρε δώρο ο πατέρας μου κάποιο
καλοκαίρι, ίσως από τον «Βαπόρη». Ήταν πάντοτε αντικείμενο αγαπημένο,
που καταλαμβάνει περίοπτη θέση στα Αιγινήτικα δωμάτιά μου – έχω αλλάξει
τρία μέσα στα χρόνια που έχω ζήσει το σπίτι της Αίγινας. Τώρα που το
σκέφτομαι ήταν τρεις οι λόγοι που ξεχώριζα πάντα το καραβάκι αυτό. Και
πρώτα απ᾽ όλα το γεγονός ότι είναι καράβι: καράβι καραβίσιο, με το
φουγάρο του και το –σπασμένο πια– κατάρτι του, καράβι όμορφο, από αυτά
που με έφερναν κάθε καλοκαίρι στο αγαπημένο μου νησί, αφήνοντας συχνά
πίσω τους σύννεφα λευκού καπνού… Έπειτα ήταν η ευτελής αλλά και κάπως
πανηγυριώτικη αίσθηση που απέπνεε, με τα φανταχτερά γυαλιστερά χρώματα
και τις ιριδίζουσες χάντρες αλλά και τον τόσο γοητευτικό πρωτογονισμό
της χειροποίητης κατασκευής του που του έδινε μια αυθεντικότητα
πρωτόγνωρη σε σχέση με τα κανονικά παιδικά μου παιχνίδια. Και τέλος ο
άγνωστος φυλακισμένος κατασκευαστής του, γιατί από την πρώτη στιγμή
γνώριζα ότι το καραβάκι μου ήταν έργο φυλακισμένου. Συχνά τον
φανταζόμουνα έγκλειστο στο κελί του, στερημένο από την χαρά να
«αλωνίζει» όλη την Αίγινα όπως κάναμε τότε τα καλοκαίρια, να φτιάχνει τα
λαμπερά του καραβάκια που τα χαίρονταν παιδιά σαν και μένα που ποτέ του
δεν θα γνώριζε. Κι αυτές οι σκέψεις πρόσθεταν μια αίσθηση μελαγχολίας,
που όμως –όπως το κάθε τι στην Αίγινα– ήταν για μένανε γλυκιά. Παιδική
αφέλεια θα μου πείτε…
Το
καραβάκι μου μαζί με το παραπάνω κείμενο εκτίθεται στο Λαογραφικό
Μουσείο Αίγινας στην έκθεση «Ενθυμήματα: Αντικείμενα και Ιστορίες» σε
επιμέλεια Ελίκας Βλαχάκη.