Από την εφημερίδα 'Καθημερινή"
Της Μαρίας
Κοραχάη.
Σαν να ξύπνησες μέσα σε ένα όνειρο, σαν να κοιτάς το
ξημέρωμα μεθυσμένος, σαν να αντικρίζεις για πρώτη φορά στη ζωή σου ένα
νεογέννητο ή τη Φάτα Μοργκάνα... Η αληθινή ομορφιά, κατά τους Ιάπωνες, έγκειται
σε αυτό ακριβώς το λεπτό όριο: υπάρχει επειδή σε λίγο θα εξαφανιστεί. Μερικές
τέτοιες σκέψεις έρχονται στο μυαλό, κοιτάζοντας τους ζωγραφικούς πίνακες του
Δημήτρη Πικιώνη από την Αίγινα. Αχνές γραμμές σε χαρτόνι, φαντασιακά τοπία με
«εύθραυστα» χρώματα που στέκονται λίγο προτού ξεθωριάσουν και χαθούν για πάντα.
Στους περισσότερους, ο Πικιώνης είναι γνωστός κυρίως
για τα μονοπάτια-έργα τέχνης που δημιούργησε στον περιβάλλοντα χώρο της
Ακρόπολης. Παραθέριζε όμως καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του στην Αίγινα όπου
ζωγράφιζε και σχεδίαζε.
Στην έκθεση «Η Αίγινα του Πικιώνη», που εγκαινιάζεται
στις 25 Αυγούστου, ανάμεσα στα μυθικά μαρμάρινα ζώα του Αρχαιολογικού
Μουσείου της Κολώνας, θα δούμε αρχιτεκτονικά σχέδια και ζωγραφικά έργα του
εμπνευσμένου αρχιτέκτονα, ζωγράφου και ακαδημαϊκού από το νησί των καλοκαιριών
του.
Εξέχουσα θέση έχει το σπίτι του Ροδάκη, που ο ίδιος
αποτύπωσε ως ένα άριστο δείγμα ζωντανής λαϊκής αρχιτεκτονικής. Σε μία από
τις βόλτες του στους πρόποδες ενός πευκόφυτου λόφου στον Μεσαγρό, πολύ κοντά
στον ναό της Αφαίας, αντικρίζει ένα οίκημα σοφά ενταγμένο στο τοπίο με
πατητήρι, κοτέτσι, εσωτερική αυλή και γλυπτά-αποτροπαϊκά σύμβολα. Στις κολόνες
του σπιτιού, σαν φύλακες ενάντια στο «κακό», στέκουν ένα μαρμάρινο κεφάλι
Σαρακηνού ή Τούρκου πολεμιστή, ένα γουρούνι, ένα ρολόι και ένας αετός.
«Ο Ροδάκης, ένας αγρότης, ιδιοσυγκρασιακός και πολύ
ιδιαίτερος άνθρωπος, είχε φτιάξει με αγάπη και φαντασία το σπίτι του,
ενσαρκώνοντας στα μάτια του Πικιώνη το πρότυπο του κατοίκου-δημιουργού, μια και
στη σύγχρονη αρχιτεκτονική άλλος σχεδιάζει, άλλος χτίζει και άλλος κατοικεί.
Ενώ ταυτόχρονα εξέφραζε αυτό το “διαχρονικά ελληνικό” που ο ίδιος
αναζητούσε. Η κατοικία στον Μεσαγρό μυθοποιήθηκε ως ένα μανιφέστο της νέας
ελληνικότητας στον Μεσοπόλεμο και της αντίδρασης κατά του μοντέρνου που ερχόταν
με φόρα μεταπολεμικά», εξηγεί ο επιμελητής της έκθεσης Αναστάσης Παπαδάκης.
Ο Πικιώνης δεν έπαψε ποτέ να επισκέπτεται το σπίτι με
τους μαθητές του. Τόσο γοητευμένος υπήρξε μάλιστα από την προσωπικότητα του
Ροδάκη, που τον κάλεσε στην Αθήνα για να τον συστήσει ως γλύπτη. Δυστυχώς, ο
πόλεμος ματαίωσε τα σχέδιά τους, ενώ έπειτα από λίγα χρόνια ο Ροδάκης πέθανε.
Ενα υπέροχο ποίημά του όμως μένει χαραγμένο στον τοίχο της αυλής του: «Καλύτερα
ο Ανθροπος/ Ναήτον κρία πέτρα/ Παρά που έχη στόχαξη/ Κε φρόνησης κε Μέτρα/
Εμαθα να ζο; ΑΧ 1891 ΒΑΧ».
Η έκθεση «Η Αίγινα του Πικιώνη»
εγκαινιάζεται στις 25/8 στο πλαίσιο του 10ου Φεστιβάλ Φιστικιού και σε
συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Πειραιώς και
Νήσων.