Ο Άγιος Μάμας στη θέση Βάρδια της πόλης της Αίγινας, εορτάζει σήμερα.

                               

    Αφιερωμένο στον παιδομάρτυρα Άγιο Μάμα, που εορτάζει σήμερα 2 Σεπτεμβρίου, είναι το  εκκλησάκι που βρίσκεται  στις παρυφές  της πόλης της Αίγινας.

   Ο Άγιος Μάμας  βρίσκεται στη θέση "Βάρδια"  πιό ψηλά  από τον Άγιο Νικόλαο  το Στεριανό στο τέλος  του ανηφορικού δρόμου. Αξίζει να σημειώσουμε πως κοντά  στο ξωκκλήσι βρίσκονται και τα ερείπια  της πολύ σημαντικής παλαιοχριστιανικής βασιλικής  της Αίγινας.

   Ο Άγιος Μάμας  είναι ιδιαίτερα αγαπητός Άγιος στα νησιά μας (Σπέτσες - Χίος) και τιμάται με λαμπρότητα σε πολλές περιοχές, όπως στη Χαλκιδική.

    Το εκκλησάκι στην Αίγινα ανήκει στην ενορία  του Αγίου Νικολάου   και απολαμβάνει την φροντίδα  και την αγάπη  των εφημερίων ιερέων  της ενορίας  αλλά και των απλών πιστών  και ενοριτών  της περιοχής.

   Λίγα λόγια για τη ζωή του Αγίου Μάμα:

Ο Άγιος Μάμας γεννήθηκε στη Γάγγρα της Παφλαγονίας το 260 μ.Χ., από γονείς χριστιανούς, το Θεόδοτο και τη Ρουφίνα, όταν αυτοί ήταν μέσα στη φυλακή, όπου πέθαναν προσευχόμενοι. Έτσι ο Μάμας, βρέφος ακόμα, έμεινε ορφανός. Όμως, μια πλούσια χριστιανή γυναίκα, η Αμμία, τον υιοθέτησε και τον ανέθρεψε με στοργή μητρική και σύμφωνα με το πνεύμα του Ευαγγελίου. Επειδή δε ονόμαζε τη θετή του μητέρα συνεχώς μάμα, (δηλ. μαμά), ονομάστηκε Μάμας.
   Όταν έγινε 15 χρονών, πιάστηκε από ειδωλολάτρες, διότι χωρίς φόβο, δημόσια, ομολογούσε το Χριστό. Τότε τον χτύπησαν αλύπητα. Κρέμασαν στο λαιμό του μολυβένιο βαρίδιο και τον έριξαν στη θάλασσα. Όμως με τη δύναμη του Θεού σώθηκε. Έπειτα τον ξανασυνέλαβαν και τον έριξαν σε αναμμένο καμίνι και μετά τροφή στα θηρία. Αλλά επειδή και απ' αυτά σώθηκε θαυματουργικά, διαπέρασαν την κοιλιά του με τρίαινα. Και έτσι μαρτυρικά και ένδοξα αναχώρησε απ' αυτή τη ζωή. Μας θυμίζει δε τα λόγια του Κυρίου, που είπε: «ὅστις οὖν ταπεινώσει ἑαυτὸν ὡς τὸ παιδίον τοῦτο, οὗτος ἐστὶν ὁ μείζων ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν» (Ματθαίου, ιη' 4). Όποιος, δηλαδή, ταπεινώσει τον εαυτό του σαν το παιδάκι αυτό, αυτός είναι ο μεγαλύτερος στη βασιλεία των ουρανών.

 

Στιγμές από τα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής της κ. Ε. Μεζίνη στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης.

Μεγάλη ήταν η προσέλευση κόσμου στα εγκαίνια της έκθεσης ζωγραφικής της κ. Εύης Μεζίνη στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης το βράδυ της Κυριακής 31 Αυγούστου.

Η κ. Εύη Μεζίνη εκθέτει έργα της για δεύτερη φορά στην Αίγινα στην οποία κατοικεί από το 1992. Η πρώτη έκθεση της ήταν στο χώρο της κ. Ειρήνης Κουνάδη και του κ. Ανέστη Κορνέζου στην πόλη της Αίγινας.

Η ίδια, μόνιμος κάτοικος Κυψέλης, δέχθηκε με μεγάλη χαρά να εκθέσει τα έργα της στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης και αν κρίνουμε από την προσέλευση του κόσμου, η ιδέα απέδωσε.

Ανάμεσα στους επισκέπτες της έκθεσης ο πρώην Δήμαρχος Αίγινας κ. Δημήτρης Μούρτζης, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Φίλιππος Τζίτζης, ο πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Αίγινας ο 'Καποδίστριας", η πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Κυψέλης κ. Μάρθα Λυκούρη, ο πρόεδρος της Στέγης Πολιτισμού κ. Γεράσιμος Κοκκίνης, πολλοί συγγενείς φίλοι και ο εκπαιδευτικός κ. Κώστας Σταυρόπουλος του οποίου οι τίτλοι των έργων κοσμούν τους πίνακες.

Στα εγκαίνια προλόγισε ο κ. Γ. Μπήτρος και ο κ. Κ. Σταυρόπουλος αναφέρθηκε στο έργο της ζωγράφου. Η ίδια η κ. Μεζίνη με τη σειρά της ευχαρίστησε τους καλεσμένους και όσους συνέβαλαν στην οργάνωση της έκθεσης.

Η έκθεση θα παραμείνει ανοιχτή για το κοινό καθημερινά μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου και ώρες 19.00 - 21.00 μ. μ.

 

Εορτή ανακομιδής λειψάνων του Αγίου Νεκταρίου. Πρόγραμμα Λατρευτικών Εκδηλώσεων.

 

 Η εορτή της ανακομιδής των λειψάνων του Αγίου Νεκταρίου  στις 3 Σεπτεμβρίου είναι η δεύτερη μεγάλη εορτή του Αγίου μετά  την κοίμηση του στις 9 Νοεμβρίου.

Οι λατρευτικές εκδηλώσεις που θα λάβουν χώρα στην Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας - Αγίου Νεκταρίου έχουν ως εξής:

Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου και ώρα 18.30 Μικρός Εσπερινός στο Καθολικό της Μονής και κατόπιν μετάβαση της Ιεράς πομπής στον νέο ναό του Αγίου Νεκταρίου όπου θα τελεστεί μέγας πανηγυρικός εσπερινός ώρα 19.00 .

 Ώρα 10.00  θα τελεσθεί αγρυπνία μέχρι τις 5  το πρωί.

Την κυριώνυμη ημέρα της εορτής,

 Τετάρτη 3  Σεπτεμβρίου: 06.30 π. μ. ο Όρθρος  

 Ώρα 07.30 Πολυαρχιερατική  Θεία Λειτουργία   Μετά το πέρας  της Θ. Λειτουργίας  θα πραγματοποιηθεί λιτάνευση πέριξ του Ιερού Ναού.

Σεπτέμβριος ο πολλά αναμενόμενος μήνας του φιστικιού, του τρύγου αλλά και αγιασμού των Σχολείων

  

   Λυτρωτική φαντάζει η είσοδος του φετινού Σεπτέμβρη στη ζωή μας  μετά από έναν καυτό Αύγουστο που στην κυριολεξία τα είχε όλα και σε υπερβολικές δόσεις.  Μας αποχαιρέτησε με καύσωνα  αλλά και δυνατά μελτέμια που δεν έλεγαν να σταματήσουν!
 Ήταν ένας διαφορετικός Αύγουστος που δεν θα θέλαμε  και πολύ να θυμόμαστε.

  
Ο  Σεπτέμβρης όμως είναι εδώ και μας κλείνει το μάτι με τα πανηγύρια  του, την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς, τις φεστιβαλικές εκδηλώσεις σε κάποια σημεία  στην Ελλάδα και τα γλυκά  του σταφύλια ....κυρίως.

  Εδώ στην Αίγινα ο Σεπτέμβριος είναι ο μήνας του φιστικιού. Ο Σεπτέμβριος έχει ταυτιστεί με τις εργασίες που σχετίζονται με το φιστίκι. Έτσι συνηθιζόταν από παλιά μη κοιτάτε τώρα που το φιστίκι  είναι λιγοστό και η σοδειά προβλέπεται εξαιρετικά φτωχή.

   Μαζί με το Φεστιβάλ Φιστικιού και τα πανηγύρια με κυρίαρχο ένα από τα παλαιότερα και μεγάλα  πανηγύρια της Αίγινας, αυτό  του Σταυρού στην Παλαιαχώρα στις 14  του μήνα.

  Πολλές ευχές λοιπόν για έναν όμορφο και γλυκό Σεπτέμβρη. Αρχή της Ινδίκτου, του Εκκλησιαστικού έτους. Αρχή πολλών εργασιών. Αλλαγή σκηνικού σε όλα τα επίπεδα. Ένας μήνας που σιγά - σιγά διαμορφώνει το κλίμα για να ξεκινήσουν οι δραστηριότητες του χειμώνα. Πολυτραγουδισμένος λόγω μούστου, αλλά και εξαιτίας  της μελαγχολίας  που δημιουργεί σε πολλούς λόγω του τέλους  του καλοκαιριού.

   Εμείς πιστοί στην παράδοση της "Οδού Αιγίνης" δημοσιεύουμε το καλαντάρι του μηνός Σεπτεμβρίου έτσι όπως το καταγράφει η Λ. Μπόγρη - Πετρίτου στο βιβλίο της "Τα λέμε και στην Αίγινα"  εμπλουτισμένο με πολλές  πληροφορίες  γύρω από  το μήνα που κάθε χρόνο γίνεται με τον ερχομό του τέλος και αρχή. Τέλος  του καλοκαιριού και αρχή  πολλών εργασιών κυρίως αγροτικών.  

            

 Ο Σεπτέμβρης, ένατος μήνας στο Γρηγοριανό ημερολόγιο, με 30 ημέρες, και «αρχή της ινδίκτου» για το εκκλησιαστικό έτος, ήταν ο έβδομος μήνας (septem= επτά) στο ρωμαϊκό δεκάμηνο ημερολόγιο. Με την προσθήκη του Ιανουάριου και του Φεβρουάριου στην αρχή του χρόνου πήρε την 9^η θέση, αλλά το όνομά του δεν άλλαξε ποτέ.

Για μας ο Σεπτέμβρης είναι ο Τρυγητής, ο Σταυρίτης, ο Άγιος … των σχολείων!

Με τη μεγάλη γιορτή του Σταυρού (14 Σεπτέμβρη), με το έθιμο του Λειδινού (δικό μας και κατάδικό μας), με το μεγάλο πανηγύρι του τρύγου.

Η παράδοση λέει, πως όταν η Αγία Ελένη αναρωτήθηκε πώς θα ξεχωρίσει τον Τίμιο Σταυρό μέσα από το πλήθος τόσων άλλων, μια ξεχωριστή μυρωδιά από ένα αρωματικό φυτό την οδήγησε εκεί που ήταν το αγιασμένο από το Θεϊκό μαρτύριο ξύλο. Ήταν ο βασιλικός, και από τότε το λέμε σταυρολούλουδο. Με τα φουντωτά κλαδάκια του ραντίζει με αγιασμό τους πιστούς ο παπάς. Με τον αγιασμό της ημέρας του Σταυρού και αλεύρι ετοιμάζουν το νέο προζύμι. Βάζουν πάνω του κι ένα κλωνί βασιλικό απ’ αυτά που μοίρασε ο παπάς, και κείνο φουσκώνει από μόνο του!

Την πρώτη φορά που θα ζυμώσουν μ’ αυτό, θα κάνουν πρόσφορο για την εκκλησία.

Τιμάται ο Τρυγητής Σεπτέμβρης από τα χρόνια τα παλιά στον τόπο μας. Στο χυμό των αμπελιών του, το κρασί, έβρισκαν παρηγοριά οι άνθρωποι από τα βάσανα μιας δύσκολης ζωής αλλά και ξεκούραση από τον κάματο της μέρας. Μαζί με το ψωμί και το λάδι ήταν κι αυτό ένα κομμάτι της καθημερινής διατροφής.

«Οίνος ευφραίνει καρδίαν…», λέει η Παλαιά Διαθήκη.

«Οίνον ουκ έχουσι», λέει η μητέρα του Χριστού, και Εκείνος κάνει το θαύμα στο γάμο της Κανά.

«Τούτο εστί το αίμα μου», λέει στους μαθητές του στο Μυστικό Δείπνο, σηκώνοντας το ποτήρι με το κόκκινο  κρασί.

Ο Όμηρος, ο Αριστοφάνης, ο Κρατίνος με την «Πυτίνη» του, ο Αλκαίος, παλιοί και σύγχρονοι ποιητές μας, λογοτέχνες, ζωγράφοι, ο Αρχέλαος με τη ζωή των βαρελοφρόνων στα σκίτσα του, ο λόγος του Κωστή Παλαμά, προτροπή στους νέους το 1940: «…μεθύστε με τ΄αθάνατο κρασί του ’21».

Ο κάματος του τρύγου δε λογιάζεται βαρύς στον γεωργό:

-Το τραγούδι με τον τρύγο, το Δεκέμβρη παραμύθι.

-Τον Τρυγητή, τ’ αμπελουργού πάνε χαλάλι οι κόποι.

Ανάλογες και οι συμβουλές για τούτο το μήνα της γιορτής των αμπελιών:

-Αυλάκωσε τ ’ αμπέλια  σου να φας γλυκιά σταφίδα.

-Τ’ αμπέλι θέλει αμπελουργό, το σπίτι νοικοκύρη

  και το καράβι το καλό θέλει καραβοκύρη.

-Του Σταυρού σταύρωνε και δένε κι από νωρίς σε λιμνιώνα (λιμάνι),  συμβούλευαν οι παλιοί ναυτικοί και σταματούσανε τα μακρινά ταξίδια με τα ιστιοφόρα.

Κι αν έρθουν πρώιμα τα πρωτοβρόχια, τότε:

-Το Σεπτέμβρη στάρι σπείρε και στο πανηγύρι σύρε.

-Αν ίσως βρέξει ο Τρυγητής, χαρά στον τυροκόμο (θα ξαναβγεί χορτάρι στα βοσκοτόπια).

-Βοηθάει ο Άι Γιάννης κι ο Σταυρός, γιομίζει αμπάρι και ληνός.

-Μήνας που δεν έχει ρο ρίξε στο κρασί νερό, γιατί Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος, με τις ζέστες τους, θέλουν προσοχή ιδιαίτερη.

-Άλλος σκάφτει και κλαδεύει, κι άλλος πίνει και μεθάει, βγάζει το παράπονό του ο καλός εργάτης για τον επιτήδειο ακαμάτη και καταφερτζή.

Η συμβουλή στο νιο καλλιεργητή:

-Αμπέλι για την αφεντιά σου κι ελιά για τα παιδιά σου.

Και η απορία του μεθυσμένου:

-Κρασί σε πίνω για καλό και συ με πας στον τοίχο.

Θέλει σύνεση το… πιοτί, γιατί

-Είδε ο τρελός το μεθυσμένο και φοβήθηκε.

-Ο τρελός κι ο μεθυσμένος στην ανηφόρα τραγουδάνε.

Γι’ αυτό, ακόμα κι αν

-Αγαπάει ο κάπελας το μεθυσμένο, δεν τον κάνει και γαμπρό!

Η ώρα της συγκομιδής του φιστικιού έφθασε.

 

   Εδώ  και μέρες το φιστίκι ώριμο πλέον μαζεύεται από  τους εργάτες στους αγρούς και τα κτήματα της Αίγινας. 

Η Αίγινα ζει στο ρυθμό  του φιστικιού και συχνά ακούς το γνώριμο ήχο των κτυπημάτων πάνω στα κλαδιά και  της συγκέντρωσης του πάνω στις πάνες.

 Κόκκινο ή μελανό γυαλίζει πάνω στα κλαδιά  της φορτωμένης φιστικιάς  περίμενε  την ώρα να απελευθερωθεί από την αγκαλιά  της, να πέσει  σε καλά χέρια και να γεμίσει  τις πάνες, τα τσουβάλια...  τα σπίτια μας και τα σημεία  των καταστημάτων πώλησης.

   Ζουμερό γεμάτο χυμούς ολόφρεσκο  πραγματικά σκέτος πειρασμός προκαλεί τους περαστικούς να το κόψουν, να το ξεφλουδίσουν να  το γευτούν.

Είναι η ώρα της φιστικιάς λοιπόν. Παραδοσιακά  οι τελευταίες μέρες  του Αυγούστου και οι πρώτες  του Σεπτέμβρη είναι η εποχή της συγκομιδής  του. Έτσι γινόταν από παλιά. Τα τελευταία χρόνια έτυχε πολλές φορές λόγω κλίματος το φιστίκι  να είναι έτοιμο και πριν το Δεκαπενταύγουστο. Φέτος όμως επέστρεψε στην .... κανονικότητα.

Και  μια που μιλάμε για παράδοση και για παλιές συνήθειες  να αναφέρουμε πως η συγκομιδή του ήταν μια ολόκληρη ιεροτελεστία - γιορτή για  την οικογένεια που αχάραγα σηκωνόταν και ξεκινούσε το μάζεμα με κοντάρια  για το τίναγμα των κλώνων, με πάνες  που στρώνονταν γύρω από τον κορμό της, με τσουβάλια  για να  το συγκεντρώνουν αλλά και με πολλά κουβαδάκια  που μέσα έβαζαν τη "χαμάδα" δηλαδή αυτά  τα φιστίκια που έπεφταν κάτω στο χώμα αλλά εκτός πάνας. Μια δουλειά που ανέθεταν πάντα στα μικρότερα παιδιά.

Και  μη ξεχνάμε ότι ο καθαρισμός  του ήταν μια επίπονη διαδικασία  που έπαιρνε ολόκληρη μέρα ή και περισσότερο γιατί το φιστίκι καθαριζόταν στο χέρι. Ακολουθούσε το  άπλωμα  στο λιακό ή στις αυλές για να λιαστεί και να ξεραθεί από τον ήλιο για τρεις ολόκληρες μέρες.

Μεγάλη διαδικασία, πολύ δουλειά, μεγάλος κόπος που γινόταν όμως με πολύ χαρά γιατί  για πολλά σπιτικά  και παραγωγούς, το φιστίκι ήταν  βασική πηγή εσόδων.

Αυτά  πολύ παλαιά. Τώρα ο καθαρισμός και το στέγνωμα έχουν απλοποιηθεί λόγω των σύγχρονων μηχανημάτων που έχουν κάνει αυτές  τις δουλειές πολύ πιο εύκολες και σύντομες.

Οι εποχές αυτές πέρασαν ανεπιστρεπτί. Μηχανές αποφλοίωσης υπάρχουν παντού και έχουν διευκολύνει πολύ τη διαδικασία, συντομεύοντας το καθάρισμα και μειώνοντας την κούραση.

    Η ώρα της φιστικιάς ήρθε λοιπόν. Κι αν κάποιος δεν έχει μαζέψει φιστίκι στο χωράφι  κάτω από τον καυτό ήλιο, δεν έχει μαζέψει χαμάδα, δεν έχει σύρει πάνες , δεν έχει καθαρίσει από φύλλα και κοτσάνια και δεν έχει σηκώσει τσουβάλι ..... τότε  δεν μπορεί να νοιώσει τη γιορτή της φιστικιάς.

Τελειώνει ο μήνας της Παναγίας, ο Αύγουστος.

                                     

Τελειώνει  σήμερα ο Αύγουστος, ο μήνας που είναι αφιερωμένος στην Παναγία. Ακόμα και την τελευταία του ημέρα, σήμερα 31/8, η Εκκλησία  μνημονεύει  το γεγονός της κατάθεσης της Τιμίας Ζώνης της. Είναι ένα γεγονός από την ζωή της, όταν ο μαθητής και Απόστολος Θωμάς επιστρέφει στην Ιερουσαλήμ από την Ινδία όπου έκανε Ιεραποστολή και καταθέτει στο μνήμα της την Τίμια Ζώνη.

Η Ζώνη μετά από χρόνια μεταφέρθηκε  από δύο πατρίκιους στην Κωνσταντινούπολη την εποχή που βασίλευε ο  αυτοκράτορας Αρκάδιος. Πολύ αργότερα ο αυτοκράτορας Λέων ο Σοφός   έκτισε ναό προς τιμήν της Παναγίας.

Η Τιμία Ζώνη φυλασσόταν στην Κωνσταντινούπολη. Με την άλωση από τους Σταυροφόρους κάποια τεμάχια της μεταφέρθηκαν στη Δύση. Σήμερα φυλάσσεται τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου στον Άγιο Όρος.

Η κ. Χριστίνα Αλεξανιάν στον Πόρο με την παράσταση της "Τα τετράδια της Ανζέλ Κουρτιάν".

Ήταν η σειρά  τουΠόρου να υποδεχθεί και να υποκλιθεί στην παράσταση της κ. Χριστίνας Αλεξανιάν, "Τα τετράδια της Ανζέλ Κουρτιάν", που έχουν ταξιδέψει στην Ύδρα, στις Σπέτσες στην Αίγινα (δύο φορές)

Χθες Παρασκευή 29 Αυγούστου στο αμφιθέατρο του κτιρίου "Συγγρού" μπροστά σε ένα πολυπληθές ακροατήριο η κ. Χριστίνα Αλεξανιάν αφηγήθηκε το δράμα και τον ξεριζωμό ενός λαού μέσα από τα μάτια, τη φωνή και την ψυχή της Ανζέλ Κουρτιάν. Ένα κοινό που συγκινήθηκε και καταχειροκρότησε την ερμηνεία της κ. Αλεξανιάν που για αυτήν πλέον η Ανζέλ είναι ρόλος ζωής, διασκευάζοντας και σκηνοθετώντας την παράσταση, και ερμηνεύοντας απόλυτα το μοναδικό αυτό ρόλο.

Η παράσταση δόθηκε στα πλαίσια των εκδηλώσεων του Δήμου Πόρου: "¨Συνοριακά  της Νεότερης Ελλάδος"

Στην Αίγινα είχαμε την ευλογία να απολαύσουμε την παράσταση το 2018 και το 2021 στα πλαίσια  του Φεστιβάλ Θεάτρου Αίγινας. Η παράσταση συγκλόνισε τότε το κοινό της Αίγινας και συζητήθηκε αρκετά με αποτέλεσμα να επαναληφθεί με την ίδια επιτυχία και ανταπόκριση το 2021.

Σήμερα - 2025 - "Τα τετράδια της Ανζέλ Κουρτιάν" συνεχίζουν την θριαμβευτική τους πορεία στον Ελλαδικό χώρο και όχι μόνο! Και όπως όλα δείχνουν θα συνεχίσουν γιατί δεν είναι απλά μια συγκλονιστική παράσταση, δεν είναι μια κατάθεση ψυχής από την ηθοποιό κ. Αλεξανιάν, είναι ένα μάθημα σύγχρονης ιστορίας που καλούμαστε όλοι να συγκρατήσουμε και να θυμόμαστε.

Φωτογραφίες: από το Saronic magazine και την προσωπική σελίδα της κ. Αλεξανιάν στο Face book.