Στην Ανατολική άκρη της Αίγινας συναντάμε τον Άγιο Αντώνιο. Ένα
ερημικό εκκλησάκι πάνω στο βουνό. Το τοπίο συμπληρώνεται και από το
γνωστο παρατηρητήριο που έκτισαν οι Γερμανοί στην περιοχή τα χρόνια της
Κατοχής.
Λίγοι Αιγινήτες έχουν ανέβει στο ύψωμα του Αγίου Αντωνίου, ανατολικά
του οικισμού του Ανιτσαίου. Στρίβοντας αριστερά από την εκκλησία του
Ανιτσαίου και ακολουθώντας το στενό δρόμο φτάνεις σε ένα ξέφωτο με τρεις
ερειπωμένους ανεμόμυλους. Συνεχίζοντας αντικρύζεις απέναντι το ύψωμα
του Αγίου Αντωνίου. Η ανάβαση σε αυτό αποτελεί μια απόλαυση που λίγα
σημεία της Αίγινας προσφέρουν. Πίσω σου ο όγκος του νησιού και μπροστά
σου ένα βουναλάκι που λες ότι είναι ξεκομμένο από το υπόλοιπο νησί. Η
απεραντωσύνη της θάλασσας προς το Αιγαίο σε καθηλώνει.
Το όνομα της περιοχής οφείλεται στο ομώνυμο εκκλησάκι το οποίο είναι
κτισμένο στη βορειοδυτική πλευρά του βουνού και πλαισιώνεται από ένα
μικρό κελί. Το βουνό αυτό αν και δεν έχει το ύψος του Όρους της Αίγινας,
ξεχωρίζει για την επιβλητική του παρουσία.
Είναι υψηλότερο από τα
αντικρυνά υψώματα και κατά κάποιο τρόπο αποκομμένο από αυτά. Η δυτική
του πλευρά που κοιτά προς την Αίγινα έχει πολλές αναβαθμίδες και κάποια
μικρά αλωνάκια. Ένδειξη ότι εκεί καλλιεργούσαν παλαιότερα οι κάτοικοι
των γύρω οικισμών.
Στην κορυφή του βουνού οι Γερμανοί το 1940 κατασκεύασαν ένα μικρό
παρατηρητήριο για να μπορούν να ελέγχουν την κίνηση των πλοίων στον
Ανατολικό Σαρωνικό και κατόπιν να διοχετεύουν τις πληροφορίες τους στα
οχυρά της Πέρδικας και του Τούρλου. Το Παρατηρητήριο αυτό λειτουργούσε
μαζί με τα άλλα δύο στην κορυφή του νησιού της Μονής και της Κυψέλης.
Οι εγκαταστάσεις του είναι μικρές. Καταλαμβάνει μικρή έκταση.
Αποτελείται από το κύριο κτίριο, από το οποίο παρακολουθούσε ο
στρατιώτης την κίνηση της θάλασσας και από μικρότερα βοηθητικά κτίσματα
στα οποία διέμενε φρουρά 5 - 10 ατόμων. Το παρατηρητήριο διέθετε ελαφρύ
οπλισμό. Η τροφοδοσία του γινόταν από τη στεριά. Μεγάλη εντύπωση
προκαλεί η δεξαμενή νερού από τσιμέντο που διατηρείται μέχρι σήμερα,
καθώς και η κατασκευή ολόκληρου του συγκροτήματος που αν και πέρασαν
τόσα χρόνια, πολλά τμήματα του έχουν αντέξει στο χρόνο.
Τελευταία φορά που ανέβηκαν στρατιώτες στο παρατηρητήριο αυτό -
σύμφωνα με μαρτυρίες - ήταν το 1953 για να ελέγξουν την περιοχή.
Οι πληροφορίες προέρχονται από την εργασία της Περιβαλλοντικής
Ομάδας του 2ου Γυμνασίου της σχολικής χρονιάς 2000 - 01 με τίτλο: " Τα
Ναυτικά Οχυρά και Παρατηρητήρια της Αίγινας"