Το Δωδεκαήμερο των εορτών έκλεισε με την πιό σημαντική πράξη των ημερών που ήταν η κατάδυση του Σταυρού στα μαρτυρικά νερά της Σμύρνης στην Μικρά Ασία. Στα ίδια νερά στην ίδια προκυμαία όπου γράφτηκε μια από τις πιό σκληρές και τραγικές σελίδες της Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας. Εκεί που η ακμάζουσα Ελληνική κοινότητα, άρχοντες και απλός λαός των μετατράπηκε σε μια λαοθάλασσα από πρόσφυγες που εκλιπαρούσε για μια θέση στα πλοία και στις μικρές βάρκες. Εκεί λοιπόν τελέστηκε ο αγιασμός των υδάτων με μεγάλη κατάνυξη, γνώση της ιερότητας της στιγμής αλλά και ιστορικής συνειδησίας.
Για πρώτη φορά έπειτα από 94
χρόνια εορτάστηκαν τα Θεοφάνεια στη Σμύρνη. Στην ιστορική προκυμαία απόγονοι
ελληνικών οικογενειών της Σμύρνης, Ελληνες από την Πόλη και την Ιμβρο,
επισκέπτες από τη Χίο και τη Μυτιλήνη, Τούρκοι, ο καθολικός καρδινάλιος, ο Έλληνας
πρόξενος επανέλαβαν κάτι που είχε να γίνει από το 1922. «Εν Ιορδάνη
βαπτιζομένου σου Κύριε η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις…» ήταν ανέλπιστο ότι
θα ακούγονταν ξανά τα λόγια αυτά από Έλληνα ιερέα στην προβλήτα που κάποτε
επικράτησε κλαυθμός και οδυρμός με τη φυγή των Ελλήνων της Σμύρνης. Η τελετή
ξεκίνησε στις 12 και μισή το μεσημέρι απέναντι από το παλιό ελληνικό προξενείο
της Σμύρνης, το οποίο βρίσκεται υπό ανακαίνιση. Περισσότεροι από 150 άνθρωποι
είχαν συγκεντρωθεί και αρκετοί ήταν αυτοί που περίμεναν να πέσουν στη θάλασσα
για να πιάσουν τον σταυρό όπως ορίζει το έθιμο. Η ατμόσφαιρα ήταν συγκινησιακά
φορτισμένη δεδομένου ότι ήταν η πρώτη φορά που καθαγιάστηκαν τα ύδατα μετά την
καταστροφή της Σμύρνης και τον ξεριζωμό των Ελλήνων πριν από 94 χρόνια.... Ο εορτασμός των Θεοφανίων στη Σμύρνη έπειτα από 94 χρόνια, στάθηκε η αφορμή ώστε να συγκεντρωθούν στην ιστορική προκυμαία της πόλης απόγονοι ελληνικών οικογενειών, Τούρκοι, δυτικοί που ζουν στην Τουρκία, αλλά και δεκάδες Ελληνες επισκέπτες από Χίο και Μυτιλήνη. Τον αγιασμό τέλεσε ο πατήρ Κύριλλος, ο πρώτος ορθόδοξος ιερέας, ο οποίος λειτουργεί μόνιμα στη Σμύρνη μετά την καταστροφή και τον ξεριζωμό του 1922. Από το 1990 τελούσε περιστασιακά λειτουργίες καθώς δεν υπήρξε ποτέ σταθερός ιερέας στη Σμύρνη μέχρι τον Αύγουστο του 2013, όταν ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος του εμπιστεύθηκε μόνιμα τη θέση. Επίκεντρο της εκκλησιαστικής ζωής είναι ο ναός της Αγίας Φωτεινής. Η εκκλησία ήταν ένας παλαιός ολλανδικός ναός, αλλά μετά τα Σεπτεμβριανά το 1955 οι Ολλανδοί πήραν τα λείψανα των προγόνων τους και έφυγαν. Αργότερα η τότε ελληνική κυβέρνηση ζήτησε να ενοικιάσει τον ναό για 99 χρόνια και το 1981 έγινε ανακαίνιση και μετατράπηκε σε ορθόδοξη εκκλησία που λειτουργούσε Χριστούγεννα και Πάσχα. Ο εορτασμός έγινε στις 8:30 το πρωί με τη θεία λειτουργία στην Αγία Φωτεινή, ενώ στις 12:30 πραγματοποιήθηκε και ο αγιασμός των υδάτων και η κατάδυση του Τιμίου Σταυρού στο λιμάνι της Σμύρνης, απέναντι από το παλιό ελληνικό προξενείο....
Στοιχεία από το site "Μηχανή του χρόνου".