Άγιος Διονύσιος, ο πολιούχος της Αίγινας

   Συνδεδεμένος με τις πιό δύσκολες στιγμές  της Αίγινας είναι ο επίσκοπος Διονύσιος. Η παρουσία  του στο νησί ώς επίσκοπος στην κατεστραμμένη Παλαιά Χώρα από τις επιδρομές και τις σφαγές του Μπαρμπαρόσα, ήταν σημαντική. Κατόρθωσε να επουλώσει τα τραύματα  της θλίψης, της απώλειας, του πένθους, της δυστυχίας. Στήριξε πνευματικά όσους κατοίκους είχαν απομείνει στο νησί και τους έδωσε τη δύναμη να συνεχίσουν.

   Το 1576 εγκαθίσταται στη Μητρόπολη της Παλιαχώρας, στην Επισκοπή, ο αρχιεπίσκοπος Διονύσιος ο εκ Ζακύνθου. Η εποχή εκείνη ήταν πολύ δύσκολη για την Αίγινα. Οι καταστροφές του Μπαρμπαρόσσα, οι σφαγές και η αιχμαλωσία 4.000 κατοίκων ήταν νωπές ακόμα στη μνήμη των Αιγινητών. Η παρουσία του Διονυσίου στην Αίγινα ήταν σημαντική. Κατάφερε μέσα στο διάστημα των τριών χρόνων που παρέμεινε στην Αρχιεπισκοπή Αιγίνης, να την μετατρέψει σε πνευματικό κέντρο και χώρο λατρείας. Εμψύχωνε και παρηγορούσε τους πληγωμένους Αιγινήτες, τους δίδασκε, τους στήριζε και τους χάριζε ελπίδα. Σήμερα στην Παλιαχώρα της Αίγινας σώζονται ο πέτρινος θρόνος του έξω από την Επισκοπή, στον οποίο καθόταν και δίδασκε με πατρική φροντίδα το ποίμνιό του, καθώς και το κελί του, το Επισκοπείον.

Ο Δραγανίγος Σιγούρος ήταν γόνος της φημισμένης οικογένειας των Σιγούρων της Ζακύνθου. Η οικονομική άνεση της οικογένειάς του, του έδωσε την ευκαιρία να λάβει μια πλατιά μόρφωση για την εποχή εκείνη. Σπούδασε την αρχαία ελληνική τη λατινική και την ιταλική γλώσσα. Σε νεαρή ηλικία προτίμησε τον μοναχικό βίο και καταφεύγει στη Βασιλική Ιερά Μονή των Στροφάδων στην οποία κείρεται μοναχός παίρνοντας το όνομα Δανιήλ και στη συνέχεια χειροτονείται διάκονος και πρεσβύτερος. Η απόφασή του να γίνει μοναχός «συγκλόνισε» την αριστοκρατική κοινωνία της Ζακύνθου, ενώ η ασκητικότητά του κατέπληξε τους μοναχούς της Μονής του. Το 1770 γίνεται ηγούμενος της Μονής Θεοτόκου Αναφωνήτριας.

Το 1576, στην Αθήνα, χειροτονείται επίσκοπος από τον Μητροπολίτη Νικάνορα, ο οποίος του δίνει το όνομα Διονύσιος, προς τιμήν του πολιούχου των Αθηνών Διονυσίου του Αρεοπαγίτη. Τον στέλνει στη χηρεύουσα Αρχιεπισκοπή Αιγίνης, στην οποία υπαγόταν η Ύδρα, ο Πόρος και το Αγκίστρι. Το 1579 και ενώ βρίσκεται ακόμα στην Αίγινα, αρρωσταίνει και αποφασίζει να επιστρέψει στη Μονή του στη Ζάκυνθο. Είναι πλέον 35 ετών. Παραιτείται από τον αρχιεπισκοπικό θρόνο του, παρά τις παρακλήσεις των Αιγινητών. Προτιμά την ησυχία, και την άσκηση από τον έπαινο των ανθρώπων. Είναι γνωστό το περιστατικό από τη ζωή του Αγίου, όταν συγχώρεσε, έκρυψε και φυγάδευσε σε άλλο τόπο, τον ίδιο το φονιά του αδελφού του, Κωνσταντίνου. Μάλιστα είναι χαρακτηριστικό ότι ο Άγιος προσποιήθηκε ότι δεν ήξερε τίποτε όταν οι χωροφύλακες τον επισκέφτηκαν στην προσπάθειά τους να βρουν το φονιά. Ο Άγιος κοιμήθηκε σε βαθιά γεράματα στις 17 Δεκεμβρίου του 1624 και ενταφιάστηκε στις Στροφάδες.

Στην Αίγινα ο Άγιος τιμάται ιδιαίτερα.

 Έτσι, εκτός από πολιούχος Άγιος της πατρίδας του, της Ζακύνθου, θεωρείται και πολιούχος Άγιός της Αίγινας. Στην Παλαιά Χώρα ο επισκέπτης συναντά το κελί του, το οποίο μάλιστα ανακαινίστηκε σχετικά πρόσφατα με χρήματα Ζακυνθίων. Διασώζεται, όπως προαναφέρθηκε, και ο μικρός πέτρινος θρόνος από τον οποίο ο Άγιος δίδασκε και μοίραζε το αντίδωρο. Επίσης ο Άγιος είναι ο προστάτης του Νοσοκομείου Αιγίνης που ίδρυσε ο Αρχιμανδρίτης Παντελεήμων Φωστίνης. Στον περίβολό του υπάρχει παρεκκλήσιο αφιερωμένο στον Άγιο που έκτισε ο γέροντας Ιερώνυμος Αποστολίδης. Στο χωριό της Παχείας Ράχης υπάρχει ενοριακός ναός αφιερωμένος στον Άγιο, κτισμένος τον 19ο αιώνα με φροντίδα του Ι. Καποδίστρια. Τέλος στον Άγιο Διονύσιο είναι αφιερωμένο το δεξί κλίτος του καθολικού της Ι. Μονής της Παναγίας της Χρυσολεόντισσας και το δεξί κλίτος του Μητροπολιτικού Ναού της πόλης όπου τελείται και ο επίσημος εορτασμός στις 17 Δεκεμβρίου κάθε χρόνο.