Θα αναρωτηθεί
κάποιος, γιατί η Εκκλησία υψώνει το
Ζωοποιοό Σταυρό, στη μέση της Σαρακοστής, την Γ΄ Κυριακή των Νηστειών. Στο θέμα
αυτό μπορούμε να δώσουμε τρεις πνευματικές – πατερικές ερμηνείες.
Α΄: Επειδή στο διάστημα αυτό
σταυρωνόμαστε κι εμείς αγωνιζόμενοι τον πόλεμο κατά των παθών. Η Εκκλησία προβάλλοντας το Σταυρό και βλέποντας τα πάθος
του Κυρίου, προσκαλεί και εμάς να συσταυρωθούμε μαζί Του.
Β΄: όπως ο οδοιπόρος μέσα
στην έρημο πασχίζει να βρει έναν ίσκιο για να
ξαποστάσει, έτσι κι ο Σταυρός είναι για τον χριστιανό ο ίσκιος από κάθε
κακό δίνοντάς του δύναμη για τη ζωή του.
Γ΄: Όταν ένας βασιλιάς περνάει από κάποιο μέρος
προηγούνται από αυτόν οι σημαίες και τα
λάβαρα του για να ειδοποιήσουν το λαό, έτσι κι ο Ιησούς βαδίζοντας προς τον
Άδη, νίκησε αυτόν και ανέβηκε πάλι στον ουρανό. Πριν όμως ανέβει, ο
Σταυρός Του μας έδωσε δύναμη να πιστεύουμε σ’ Αυτόν.
Στην υμνογραφία της Κυριακής αυτής μπορούμε
να αναζητήσουμε κι άλλες απαντήσεις στο παραπάνω ερώτημα.
Άλλωστε τα ονόματα που έχουν δοθεί στον
Τίμιο Σταυρό είναι πολλά και όμορφα: «θύρα του Παραδείσου, λιμένα σωτηρίας,
φύλακα της πάσης οικουμένης, τραύμα των
δαιμόνων, κ.λ.» Ο κάθε χριστιανός που διασώζει τις θρησκευτικές αξίες και
διατηρεί ζωντανή την πίστη του, αισθάνεται ένα ουράνιο μύρο να αναβλύζει από το Σταυρό και να μοσχοβολά
ολόκληρη την Εκκλησία. Ο χριστιανός όμως που είναι τυπικός, ή χλιαρός, αδυνατεί να νιώσει αυτό το
θεσπέσιο άρωμα.
Στο ιε΄ κεφάλαιο της Εξόδου της Π. Διαθήκης
διαβάζουμε ένα επεισόδιο όπου στη Μερρά, τα νερά εν΄ςο ποταμού ήταν πικρά και ο Ισραηλιτικός λαός δεν μπορούσε να πιεί.
Τότε ο Θεός είπε στον Μωυσή να ρίξει μέσα το κοντάρι του. Τα νερά τότε
έγιναν γλυκά και πόσιμα. Αυτή ήταν μια
προεικόνιση της δύναμης του Σταυρού, ό
οποίος Σταυρός θα αλλάζει την πικρή ασέβεια σε γλυκιά ευσέβεια.
Ας κάνουμε
λοιπόν αυτά που λέει ο Αγ. Κύριλλος Ιεροσολύμων και θα γευτούμε τη γλυκύτητα
της ευσέβειας μας απέναντι Του: όταν τρως ή όταν πίνεις, όταν κάθεσαι κι όταν
κοιμάσαι, όταν σηκώνεσαι, όταν περπατάς, όταν μιλάς και πάντοτε, σε κάθε στιγμή
της ζωής σου κάνε το Σταυρό σου.
Πραγματικά ο
Τίμιος Σταυρός, που είναι το υψηλότερο σύμβολο και τρόπαιο της Ορθοδοξίας,
δίνει πνευματικό βάρος και περιεχόμενο στη
βασανισμένη ζωή μας και μας δείχνει
το δρόμο που βγάζει στην Ανάσταση. Αν μπορούσαμε να ανακαλύψουμε έναν εύκολο Χριστιανισμό, χωρίς
θλίψη και δίχως Σταυρό, θα ήταν οπωσδήποτε ψεύτικος. Ο Χριστιανισμός είναι «χαρμολύπη», είναι πάθος,
είναι Σταυρός. «Κηρύσσομεν Χριστόν και τούτον εσταυρωμένον» λέει ο Απόστολος
Παύλος. Και ο Χριστός ο ίδιος λέει «Όστις ου λαμβάνει τον Σταυρόν αυτού και
ακολουθεί οπίσω μου, ουκ έστιν μου
άξιος» Αυτόν τον Σταυρό του όμως τον προσωπικό ο κάθε χριστιανός που πάσχει και
υποφέρει, τον γλυκαίνει κοιτώντας το Σταυρό του Χριστού. Για να έχει μάλιστα
και πιο κοντά του το άγιο αυτό σύμβολο, βάζει παντού τριγύρω του,
σταυρούς: στους τρούλους και στα
καμπαναριά των εκκλησιών, στους τάφους των νεκρών και στα νεόκτιστα σπίτια, που
ακόμα οι μαστόροι δουλεύουν στη σκεπή τους, στις σημαίες και στα λάβαρα,
στα ψηλά κατάρτια των πλοίων, στα ψωμιά
που ζυμώνουν οι γυναίκες του χωριού και στις βρύσες που ξεδιψούν οι χωρικοί και
οι περαστικοί, στα σταυροδρόμια και στα νοσοκομεία. Παντού όπου και να γυρίσουμε το βλέμμα μας
συναντούμε το σημείο του Σταυρού, πηγαίνοντας ή γυρνώντας από τη δουλειά μας,
ξεκινώντας ή τελειώνοντας άλλη μια μέρα που ο Θεός να
χάρισε.
