Καθώς ο μούστος σιγοβράζει στα Αιγινήτικα βαρέλια ας θυμηθούμε τους παλιούς καλλιεργητές, παραγωγούς και εμπόρους της Αίγινας οι οποίοι στήριξαν το οικογενειακό τους εισόδημα στην καλλιέργεια του αμπελιού, στην παραγωγή και στο εμπόριο κρασιού. Αναφερόμαστε στην εποχή που η Αίγινα είχε πολλά αμπέλια και έκανε εξαγωγή μούστου με τα καΐκια. Είναι η εποχή που στην Αίγινα, στην πόλη και στα χωριά υπάρχουν πολλές μπακαλοταβέρνες. Μικρά μπακάλικα με όλα τα καλά του Θεού - στην κυριολεξία μικροί παράδεισοι - που στην άκρη ή στο υπόγειο διατηρούσαν ξύλινα βαρέλια. Το σκηνικό συμπλήρωναν δύο - τρία τραπέζια για τους θαμώνες που δοκίμαζαν τακτικά το βαρελίσιο κρασί με τους μεζέδες που ήταν η σαρδέλα, η ελιά και το λιγοστό τυρί.
Ένα τέτοιο στέκι ήταν του 'Κωλέτζη" στο Λεόντι.
Το Νοέμβριο του 2005 επισκεφθήκαμε το μαγαζί του κυρ- Αντώνη του Αξιώτη (Κωλέτζη) με παιδιά της ομάδας της Περιβαλλοντικής του 2ου Γυμνασίου. Μας ξενάγησε με πολύ ζεστασιά, μας κέρασε και μας έδωσε πολλές και χρήσιμες πληροφορίες τις οποίες καταχωρήσαμε στην εργασία μας με τίτλο: "Άμπελος η Αιγιναία".
Παραθέτουμε ένα μικρό απόσπασμα:
"Ο κ.
Αντώνης Αξιώτης είναι από τους παλαιότερους
παραγωγούς και έμπορους κρασιού
στην ευρύτερη περιοχή της Κυψέλης. Το παντοπωλείο του λειτουργούσε παλαιότερα και ως μικρό
ταβερνάκι που ήταν αρκετά γνωστό στην Αίγινα
για το καλό κρασί του.
Στο μεγάλο υπόγειο του σήμερα
υπάρχουν πολλά ξύλινα και πλαστικά
βαρέλια στα οποία υπάρχει και ρετσίνα και αρετσίνωτο κρασί και
λευκό και μαύρο.
Ανάμεσα στα κεράσματα και στο φρέσκο κρασί που μας κέρασε ο κ. Αξιώτης, μας
ξενάγησε στο κελάρι του και
θυμήθηκε ότι η Αίγινα παλαιότερα είχε μεγάλη παραγωγή σταφυλιού και κρασιού. Οι φιστικιές χάλασαν το αμπέλι.
Οι καλλιεργητές προτίμησαν τις φιστικιές προσβλέποντας σε μεγαλύτερο εισόδημα.
Από την Αίγινα εξάγονταν κρασί σε πολλές γειτονικές περιοχές, το οποίο
φορτωνόταν σε καίκια. Το κρασί το έβαζαν σε τουλούμια και το φόρτωναν σε καίκια τα οποία είχαν προορισμό τη Λεσά [Επίδαυρο], το
Αγκίστρι, τα Μέθενα , τον Πειραιά. Οι παλαιότεροι καλλιεργητές έβγαζαν εισόδημα
από τα αμπέλια και το εμπόριο του κρασιού σε σημείο να φτιάχνουν ακόμα και τις
προίκες των κοριτσιών τους.
Χαρακτηριστικά ο κ. Αξιώτης μας ανέφερε ότι είχε δέκα [10] μεροκάματα αμπέλι, τις εποχές
που η Αίγινα καλυπτόταν στο μεγαλύτερο μέρος της από αμπέλια.
Οι καλύτερες περιοχές για καλλιέργεια
αμπελιών ήταν ο Μεσαγρός και η
Μπαμπατσέα [Άγιοι] . Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι σε αυτές τις περιοχές σήμερα συναντάμε μεγάλα αμπέλια.
Στην Κυψέλη υπήρχαν πολλοί που έβαζαν κρασί
στα βαρέλια και το πουλούσαν
λιανικά ή το είχαν για τα ταβερνάκια τους. Άλλωστε στην Αίγινα παλιά υπήρχαν
περίπου 15 τέτοια μικρά ταβερνάκια με δικό τους κρασί. Στην Κυψέλη έβαζαν και
πουλούσαν κρασί οι: Πούντος Γεώργιος,
Μουτσάτσος Διονύσης, Μαρίνης Γιώργος
[Γερούλης], Σακκιώτης Γιάννης [Κόκκορας] και ο Παναγής ο φούρναρης. Στο Λεόντι
ήταν ο Κακαρούκας, ο Δημήτρης Μπήτρος, ο Γιώργος Καλαμάκης, ο Νίκος Αξιώτης, ο
Γιώργος Μπακόμητρος και ο Άγγελος
Σακκιώτης".
Στις φωτογραφίες διακρίνονται οι μαθητές Παναγιώτης Κλώνος, Γιώργος Σαντοριναίος, Νίκος Αξιώτης, Φίλιππος Μπήτρος, Μιχάλης Στρατηγός.