Σπάζοντας τη σιωπή των οχυρών του Τούρλου

 

Απόσπασμα από την παρουσίαση του βιβλίου του Αργύρη Φορτούνα: "ΑΙΓΙΝΑ στα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής"

    Πέντε χρόνια μετά την έκδοση του πρώτου βιβλίου του που διαπραγματευόταν τα γεγονότα της Κατοχής στην Αίγινα, ο κ. Φορτούνας σπάει για άλλη μια φορά τη σιωπή των οχυρών και των πολυβολείων του Τούρλου με ένα καινούργιο βιβλίο που αφηγείται άγνωστα περιστατικά, γεγονότα και στιγμιότυπα των χρόνων εκείνων.

     Είχα την τιμή να γνωρίσω τον κ. Αργύρη Φορτούνα στην παρουσίαση των βιβλίων του, που πραγματοποιήσαμε μαζί με τη φίλη κ. Μαίρη Γαλάνη Κρητικού, στην αυλή του Πνευματικού Κέντρου Κυψέλης τον Αύγουστο του 2008. Δύο βιβλία που φέρουν τον τίτλο: «Οι Αναμνήσεις μου, Αίγινα 1941 -1944» το πρώτο και «Οι Αναμνήσεις μου, Μέρος Β΄ τα χρόνια της νιότης» και που προκάλεσαν το έντονο ενδιαφέρον  τόσο των παλαιών όσο και των νεότερων Αιγινητών αλλά και των φίλων και επισκεπτών του νησιού μας. Δύο εκδόσεις που πλαισιώνονται από πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό υλικό των χρόνων της Κατοχής που προέρχεται από το προσωπικό αρχείο του συγγραφέα.  Στα χρόνια που ακολούθησαν ο κ. Α. Φορτούνας προχώρησε στη συγγραφή και έκδοση του πρώτου του μυθιστορήματος με τίτλο: «Κάποτε στην Αίγινα», αντλώντας και πάλι υλικό από τα ταραγμένα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής και των χρόνων που την ακολούθησαν. 

   Ο ακάματος και ανεξάντλητος συγγραφέας έρχεται να ταρακουνήσει τις  κοιμισμένες μνήμες των  νεοελλήνων με το τέταρτο βιβλίο του που έχει ως θέμα του και πάλι τους χρόνους της Κατοχής.

   Υλικό, μνήμες, αφηγήσεις που δεν χώρεσαν στα δύο πρώτα βιβλία αλλά κυρίως σπάνιο φωτογραφικό υλικό, σπάνια αρχεία, ημερολόγια και αλληλογραφία, που ανακαλύφθηκαν σε πλειστηριασμό στην Ιταλία τροφοδοτούν τις σελίδες του παρόντος βιβλίου και δεν το καθιστούν απλά ενδιαφέρον, αλλά συλλεκτικό.

   Μέσα από ένα εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό που περιήλθε στην κυριότητα του συγγραφέα χάρη στην επιμονή και την αγάπη φίλων του αναγνωστών από το εξωτερικό που ήταν και η αιτία για την συγγραφή του, ο ανυποψίαστος αναγνώστης έχει την ευκαιρία να αντικρίσει τα πρόσωπα των Γερμανών διοικητών της Αίγινας, των φρουράρχων, των απλών στρατιωτών, των Αιγινητών εργατών, των Γερμανίδων γυναικών που διασκέδαζαν τους στρατιώτες. Εικόνες από μια Αίγινα που πλέον έχει φύγει ανεπιστρεπτί, το καΐκι «Κική» που εκτελούσε δρομολόγια μεταξύ Πειραιά και Αίγινας και που με αυτό ο Βέλτερ «μετέφερε», φυγάδευσε για να ακριβολογούμε, τις αρχαιότητες. Φωτογραφικό υλικό από το ναύσταθμο της Σαλαμίνας με το πλήρωμα του υποβρυχίου που μετά από μία ώρα έμελλε να βυθιστεί ανοικτά  του Τούρλου, αλλά και Γερμανικών στρατιωτικών αεροπλάνων και πολυβόλων. Τέλος μοναδικές φωτογραφίες από τον ανελέητο βομβαρδισμό του Πειραιά.

   Ο κ. Αργύρης Φορτούνας για άλλη μια φορά επεξεργάζεται με θαυμαστή πνευματική ενάργεια το υλικό του και με τη χαρισματικά παραστατική αφήγησή του, κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι την τελευταία σελίδα του βιβλίου του. Τα κείμενά του γραμμένα σήμερα, και έχοντας την απαραίτητη ασφάλεια της ωριμότητας των χρόνων που πέρασαν, αναφέρονται σε ιστορίες και γεγονότα από την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής. Κυρίως όμως εστιάζουν στο ρόλο, τη συμπεριφορά και το ήθος των ανθρώπων που πρωταγωνίστησαν εκείνα τα χρόνια. Διερμηνέας ο ίδιος αλλά και η αδελφή του Διονυσία Μπράουν – Φορτούνα κατόρθωσαν να διαδραματίσουν έναν ιδιαίτερο ρόλο μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών, προειδοποιώντας, αποσιωπώντας, προφυλάσσοντας ή κρύβοντας ακόμα συκοφαντικές επιστολές Ελλήνων προς τους Γερμανούς διοικητές. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου αναδύεται μια ολόκληρη εποχή. Η συμπεριφορά των κατακτητών, αλλά και των κατακτημένων που είχαν κατορθώσει – κάποιοι από αυτούς - να έχουν εξοικειωθεί με τον κατακτητή και να συναλλάσσονται άφοβα, προκλητικά και με αναίδεια. Η πείνα, η αθλιότητα, ο αγώνας του λαού για αξιοπρεπή επιβίωση, αλλά και η ελπίδα για ελευθερία και ανεξαρτησία.

    Διαβάζοντας τις σελίδες  του βιβλίου, αναγνωρίζει ο αναγνώστης το κουράγιο του συγγραφέα να σπάσει μετά από τόσα χρόνια τη σιωπή. Όχι τη σιωπή που σήμερα απλώνεται  στους χώρους των οχυρών και επιβάλλεται από τα πρώτα βήματα στον επισκέπτη, αλλά εκείνη τη σιωπή που κάποιοι συνειδητά επιβάλλουν κλείνοντας ερμητικά την πύλη της ιστορικής γνώσης.

  Ο κ. Αργύρης Φορτούνας τολμά και γράφει ιστορία. Για τους νεότερους Αιγινήτες η ιστορία δεν γράφεται μόνο στους τσιμεντένιους τοίχους των οχυρών και των παρατηρητηρίων, στα σκοτεινά υπόγεια και στα πολυβολεία, στους θαλάμους και στις  στοές. Η ιστορία καταγράφεται με πόνο ψυχής  από αυτούς που απόμειναν να θυμούνται και να προκαλούν τη μνήμη και την κρίση μας. Από αυτούς που στέκονται αγέρωχοι στο αλώνι της ιστορίας έτοιμοι να μας ταξιδέψουν σε χρόνους περασμένους αλλά όχι αξέχαστους. Σε αφηγήσεις, ιστορίες, διηγήσεις που πονούν ακόμα και ματώνουν. Γιατί όχι.

  Προσωπικά θεωρώ ότι είναι μεγάλη ευλογία για τον τόπο και την ιστορική γνώση του, οι αναφορές μέσα από τα γραπτά κείμενα, όπως αυτά που έχουν δει τα τελευταία χρόνια το φως της δημοσιότητας. Με τόλμη και περισσό θάρρος άνθρωποι του αναστήματος του κ. Αργύρη Φορτούνα καταθέτουν πολύτιμες ψηφίδες από τη προσωπική τους εμπειρία και ζωή στο ιστορικό ψηφιδωτό της Αίγινας.

   Οι σπάνιες  φωτογραφίες από τα Οχυρά του Τούρλου προέρχονται από το βιβλίο του Αργύρη Φορτούνα.

    Παρακαλούμε αν κάποιος τις αντιγράψει να αναφέρει την πηγή τους γιατί πρόκειται για οικογενειακό αρχείο.