Την Τετάρτη
το απόγευμα της πέμπτης εβδομάδος
των νηστειών, ψάλλουμε την ακολουθία του Μεγάλου και Κατανυκτικού Κανόνα. Το
επίθετο Μέγας, εκτός από το νόημα του περιεχομένου, μπορεί να δικαιολογήσει και
η έκταση του κανόνος. Γιατί, ενώ όλοι οι άλλοι κανόνες μόλις περνάνε τα τριάντα τροπάρια, ο Μέγας Κανών, που διαβάζεται την Τετάρτη της
Ε΄ εβδομάδος, μετά τον Εσπερινό, φτάνει τα διακόσια ογδόντα τροπάρια. Διαβάζεται τμηματικά στα
μεγάλα απόδειπνα της πρώτης εβδομάδας της Μ. Τεσσαρακοστής και ολόκληρος το
βράδυ της Τετάρτης της Ε΄ εβδομάδας.
Ποιητής
του Μεγάλου Κανόνα είναι ο Άγιος Ανδρέας, ο Ιεροσολυμίτης Αρχιεπίσκοπος
Κρήτης, που εορτάζεται από την Εκκλησία
μας στις 4 Ιουνίου. Ο Άγιος
Ανδρέας εμπνέεται από την Αγία
Γραφή. Δεν αφήνει σχεδόν ούτε μια ιστορία της Παλαιάς Διαθήκης, από τον Αδάμ
και την Εύα, μέχρι τους Αποστόλους στην Καινή Διαθήκη, που να μην συγκρίνει με
τη ζωή της ψυχής του. Θα έπρεπε ο κάθε χριστιανός να έχει στο σπίτι του το βιβλίο του Μεγάλου Κανόνα και να διαβάζει
λίγες στροφές πότε – πότε, ιδίως τώρα τη Μεγάλη Σαρακοστή και να επαναλαμβάνει εκείνο το ωραιότατο κοντάκιο του: «ψυχή μου, ψυχή μου ανάστα, τι καθεύδεις;…».