Του κ. Πασχάλη Μελισσάρη,
Γεωλόγου - Υδρογεωλόγου
Γεωλόγου - Υδρογεωλόγου
Αγαπητέ μου φίλε Γιώργο,
Βολτάροντας στην «Οδό Αιγίνης»,
έπεσα επάνω σε μια “ξεχασμένη δεξαμενή από το Σφεντούρι”, ένα
άρθρο σου γραμμένο στις 16 Μαΐου και παίρνοντας έναυσμα από την αποστροφή
σου που αναφέρει το “πώς χρησιμοποιούσαν τις δεξαμενές
παλιά, παράλληλα με τα πηγάδα, πριν τα μετατρέψουν σε βόθρους”, μου
ήρθαν στο νου ορισμένες προτάσεις μου, προς τις εκάστοτε δημοτικές Αρχές του
νησιού μας, τις οποίες ανελλιπώς υπέβαλα, από δωδεκαετίας και πλέον,
προσπαθώντας να συμβάλω, ανιδιοτελώς, στην σταδιακή βελτίωση του υδατικού
προβλήματος του νησιού μας.
Ψάχνοντας στο αρχείο μου, βρήκα μια από τις
συνοπτικές προτάσεις που είχα υποβάλει τον Δεκέμβριο του 2003. Νομίζω ότι θα
μπορούσε να θεωρηθεί και σήμερα επίκαιρη, με μερικές ίσως προσθήκες, μια που
δεν έχει μεταβληθεί ή αλλάξει, από τότε ή και παλαιότερα, το πρόβλημα του νερού
στην Αίγινα.
Εγώ δεν έχω πλέον ούτε την πρόθεση ούτε την όρεξη να
ασχοληθώ ξανά με το θέμα. Σου
γνωστοποιώ, συνημμένα, τις συνοπτικές προτάσεις μου
σχετικά με την αντιμετώπιση του υδατικού προβλήματος της Αίγινας……..
Προς
Τον Πρόεδρο και τα μέλη του
Δημοτικού Συμβουλίου Αίγινας
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ
ΠΡΟΤΑΣΗ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ
ΥΔΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΟΣ
ΝΗΣΟΥ ΑΙΓΙΝΑΣ
ΓΕΝΙΚΑ
Το Υδατικό πρόβλημα της Αίγινας
έχει γίνει πλέον μόνιμος βραχνάς των εκάστοτε δημοτικών αρχόντων, οι οποίοι δεν
φαίνεται να κάνουν ιδιαίτερες προσπάθειες για να αντιμετωπίσουν την
λύση του με σοβαρότητα, αλλά και των κατοίκων, οι οποίοι στην απελπισία
τους πιέζουν την δημοτική Αρχή να προχωρήσει στη λύση που ο κάθε ένας θεωρεί
προσφορότερη. Με αποτέλεσμα κάθε καλοκαίρι το πρόβλημα να διογκώνεται όλο και
περισσότερο και η λύση του να γίνεται μεν επιτακτικότερη αλλά, στην ουσία, να
παραμένει σε τέλμα. Για να γίνει κατανοητή
η πρόταση μου θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε τη σημασία του νερού στη
ζωή και την ανάπτυξη ενός τόπου και το πώς δημιουργούνται και διογκώνονται τα
υδατικά προβλήματα, καθώς επίσης τις ιδιαιτερότητες της Αίγινας για την επιλογή
της προσφορότερης λύσης σχετικά για την αντιμετώπιση του προβλήματος
υδροδότησης.
Ι. Η
ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ
Το νερό (όπως και ο αέρας) είναι φυσικό αγαθό ζωτικής σημασίας και ως
εκ τούτου ανήκει δικαιωματικά σε όλα τα έμβια όντα (την πανίδα και την χλωρίδα
– ζώα και φυτά) του πλανήτη μας. Αυτό το “ζωτικής σημασίας” το κάνει να
διαφέρει από τα λοιπά φυσικά αγαθά. Τούτο σημαίνει πρακτικά, ότι χωρίς νερό δεν
υπάρχει ζωή και κατά συνέπεια και κανενός είδους ανάπτυξη. Η πολιτεία, δια των οργάνων της καλείται να
το διαχειριστεί ορθολογικά (Ο προσδιορισμός “ορθολογικά” είναι περιττός,
διότι η έννοια εμπεριέχεται στον όρο “διαχείριση”, τον παραθέτω όμως για να το
υπογραμμίσω). Ο χαρακτηρισμός του νερού
ως κοινωνικό ή δημόσιο αγαθό το υποβαθμίζει, διότι στερεί την “ζωτική” του σημασία και το
αναφαίρετο δικαίωμα σ’ αυτό, των λοιπών έμβιων όντων πέραν του ανθρώπου. Επομένως
ένα “ζωτικής σημασίας” φυσικό αγαθό δεν
μπορεί να προσφέρεται ως θέμα οιασδήποτε
μορφής (κομματικών, πολιτικών, οικονομικών κλπ) αντιπαραθέσεων ούτε στην ιδιωτικοποίηση, της οποίας
χαρακτηριστικό στοιχείο είναι το κέρδος και μόνον αυτό..
ΙΙ. ΑΙΤΙΕΣ
ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ
Υδατικά προβλήματα έχουν αρχίσει
να διαφαίνονται, προ πολλού, και σε
περιοχές που μέχρι σήμερα εθεωρούντο όχι μόνον αυτάρκεις αλλά και πλούσιες σε
υδατικούς πόρους. Τα προβλήματα αυτά και οι αιτίες τους είναι δυνατόν να συνοψιστούν, σε γενικές γραμμές, ως ακολούθως:
Ø
Μείωση του υδατικού δυναμικού, τα τελευταία χρόνια,
λόγω περιόδου φθίνουσας πορείας των βροχοπτώσεων αφενός, και παράλληλης αύξησης
των οικιστικών και
κοινωνικοοικονομικών δραστηριοτήτων,
αφετέρου.
Ø
Ανεξέλεγκτα μεγάλη σπατάλη νερού, μέσω του
δικτύου διανομής από διαρροές,
οφειλόμενες στην παλαιότητά του, είτε
μέσω ιδιωτικών γεωτρήσεων, λόγω έλλειψης θεσμικού πλαισίου το οποίο να
καθορίζει ορθολογικά την χρήση τους, ανάλογα με τα καταρτιζόμενα ισοζύγια
προσφοράς – ζήτησης, και τις ανάγκες του χρήστη, ώστε να αποφεύγονται
συγκρουόμενα συμφέροντα.
Ø
Δυσμενείς επιπτώσεις, έως καταστροφικές, στους
υδροφορείς (φυσικές υπόγειες δεξαμενές), λόγω ανεξέλεγκτης υπεράντλησής τους,
με αποτέλεσμα την αναπλήρωση μικρότερης ποσότητας νερού από την αντλούμενη, σε
ετήσια βάση και ως εκ τούτου την συνεχή ελάττωσή τους, μέχρι ακόμη και την εξάντλησή τους. Σε περιοχές επιδεκτικές διείσδυσης της
θάλασσας (νησιωτικές, παράκτιες, κλπ), λόγω αλόγιστης άντλησης, η υφαλμύρινση των υδροφορέων έχει ως αποτέλεσμα τον υποχρεωτικό
περιορισμό της χρήσης τους. Διότι η παρατεταμένη, πολυετής άρδευση ορισμένων
φυτικών ειδών ανεκτικών στην υφαλμύρινση, μπορεί να οδηγήσει σε απερήμωση των
αρδευόμενων αυτών εδαφών, λόγω συσσώρευσης αλάτων στα μόριά τους.
Ø
Δυσμενείς
επιπτώσεις για το περιβάλλον οφειλόμενες στη συνεχή αύξηση της ρύπανσης
και μόλυνσης των επιφανειακών και υπόγειων νερών από τα λύματα και απόβλητα των
οικισμών και των επαγγελματικών ρυπογόνων
δραστηριοτήτων (βιοτεχνίες,
βιομηχανίες κλπ). Οι γεωργικές
δραστηριότητες με την αλόγιστη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων και οι κτηνοτροφικές δραστηριότητες με την
ανεξέλεγκτη βοσκή και τα υπαίθρια ανοργάνωτα παράνομα σφαγεία, έχουν σημαντική
επίπτωση στο περιβάλλον και κυρίως,
δυσμενή επίδραση σε υδροφορείς και σε τυχόν πηγαία νερά.
ΙΙΙ. ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΤΗΤΕΣ ΝΗΣΟΥ ΑΙΓΙΝΑΣ
Η νήσος Αίγινα έχει ορισμένες
ιδιαιτερότητες, έναντι άλλων νησιών, οι
οποίες θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, κατά την επιλογή της προσφορότερης λύσης για
την υδροδότησή της. Αυτές είναι :
- Θέση - Ανάπτυξη: Το πλησιέστερο νησί στον Πειραιά (επίνειο της πρωτεύουσας και πρώτο λιμάνι της Ελλάδος) και στην Ν. Σαλαμίνα (όπου καταλήγει κλάδος του υδροφόρου αγωγού Μόρνου – Εύηνου). Νησί με τη μεγαλύτερη, ίσως, οικοδομική - οικιστική ανάπτυξη στον ελληνικό χώρο τα τελευταία χρόνια (από πληροφορίες του ΙΚΑ, σχετικά με την έκδοση οικοδομικών αδειών). Προσφέρεται και για μόνιμη κατοικία των κατοίκων του λεκανοπεδίου. Με τουριστική ανάπτυξη, κυρίως εσωτερικού τουρισμού, κατά τη μεγαλύτερη περίοδο του έτους. Καλλιέργεια φιστικιάς το προϊόν της οποίας έχει αναγνωριστεί, από την ευρωπαϊκή κοινότητα, ως “προϊόν ονομασίας τόπου προέλευσης”, γεγονός που προσφέρεται για διεκδίκηση χρηματικής ενίσχυσης για τη βελτιστοποίησή του. Βρίσκεται στην “κλειστή θάλασσα” του Σαρωνικού κόλπου, βεβαρημένη ήδη περιβαλλοντικά, γεγονός που δεν επιτρέπει δραστηριότητες που υποβαθμίζουν το περιβάλλον.
- Μικρής έκτασης νησί : Μικρές υδρολογικές λεκάνες , μεγάλη κλίση με μικρό μήκος ρευμάτων, άρα ταχεία απορροή (χειμαρρώδεις καταστάσεις –κατακλυσμικά φαινόμενα).
- Κλιματική - Μετεωρολογική : Χαμηλό ύψος κατακρημνισμάτων ~ 350 χλστ. ετησίως – έντονες (κατακλυσμιαίες) βροχοπτώσεις, κυρίως χειμώνα –φθινόπωρο. Η χιονόπτωση η οποία, κυρίως, εμπλουτίζει τους υδροφορείς, λόγω βραδείας απορροής, ελλείπει από το νησί, σχεδόν παντελώς.
- Ποικιλία εδαφών : Ως προς την υδρολογική (επιφανειακά νερά) και υδρογεωλογική (υπόγεια νερά), συμπεριφορά.
- Ανάγκες σε νερό : Αντιστρόφως ανάλογες της φυσικής προσφοράς (λόγω τουριστικών και αγροτικών αναγκών). Παραθεριστικές και μόνιμες κατοικίες με κήπους, πρασιές, περιβόλια και δέντρα.
- Περιβαλλοντικές επιπτώσεις : Υποβάθμιση των υδροφορέων λόγω υπεραντλήσεων και εκβαθύνσεων πολύ πέραν του επιτρεπόμενου βάθους (για νησιωτική περιοχή) των υδρογεωτρήσεων. Μικροβιολογική μόλυνση, ορισμένων υδροφορέων λόγω οικιστικής ανάπτυξης και κατασκευής απορροφητικών βόθρων ή / και μετατροπής παλαιών πηγαδιών σε βόθρους. Μόλυνση των εδαφών και υδροφορέων, από την αλόγιστη χρήση λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων ως και από την ελευθέρα βοσκή ζώων και ανεξέλεγκτους χώρους σφαγής των.
ΙΙΙ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
- ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Η σφαιρική αντιμετώπιση των
υδρευτικών και αρδευτικών αναγκών της Αίγινας, κρίνεται απαραίτητη και
άμεση για να αντιμετωπιστούν τα
προβλήματα που αναφέρονται παραπάνω, τα οποία είναι κοινά και γι’ αυτήν. Για
την επίτευξη του στόχου αυτού και σε σχέση με τις ιδιαιτερότητες της
Αίγινας, οι ακόλουθες εργασίες (όχι
περιοριστικά), κρίνονται απαραίτητες:
1)
Καταγραφή των σημερινών και μελλοντικών ( για μια
εικοσαετία τουλάχιστον) αναγκών σε νερό (για ύδρευση, άρδευση, βιοτεχνική δραστηριότητα, περιβάλλον, αναψυχή
κλπ) των προς υδροδότηση περιοχών (πόλη
Αίγινας, Αγ. Μαρίνα, Μεσαγρός, Πέρδικα κλπ), ύστερα από προβλέψεις και σενάρια
για την μελλοντική πληθυσμιακή και οικονομική ανάπτυξή τους.
2)
Καταγραφή της σημερινής κατάστασης του επίγειου και
ενάλιου περιβάλλοντος (οικοσυστήματα, πηγές ρύπανσης – επιφανειακών και
υπόγειων νερών κλπ) και καθορισμό των περιβαλλοντικών περιορισμών για τη
διατήρηση και διαχείριση των οικοσυστημάτων.
3)
Κατάρτιση υδατικών ισοζυγίων των προς υδροδότηση περιοχών μετά από συλλογή,
επεξεργασία, συμπλήρωση και ανάλυση μετεωρολογικών, γεωλογικών, υδρολογικών και
υδρογεωλογικών πληροφοριών και σύνταξη σχετικών χαρτών.
4)
Καταγραφή των προσφερομένων λύσεων για την κάλυψη του
υδατικού ελλείμματος του νησιού,
χωροχρονικά κατά ποσότητα ποιότητα και
κόστος και τα έργα κατασκευής που τυχόν θα απαιτηθούν για την υλοποίηση των
λύσεων.
5)
Χρησιμοποίηση υπάρχοντος ή κατάρτιση και προσαρμογή
ενός νέου διαχειριστικού μοντέλου με τη βοήθεια του οποίου θα γίνει, ύστερα από
εισαγωγή των αποτελεσμάτων των (1), (2),(3) και (4), η επιλογή της
προσφορότερης λύσης ή συνδυασμός λύσεων,
ο γενικός σχεδιασμός και χωροχρονικός προγραμματισμός των έργων. Η τροφοδοσία
του μοντέλου με συνεχώς
επικαιροποιούμενα στοιχεία, θα βοηθήσει
στη σωστή επιλογή του συνδυασμού των
λύσεων, που θα προταθούν και στην συνεχή παρακολούθηση της ποσοστιαίας
συμμετοχής εκάστης λύσης, ώστε η ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων να είναι συνεχής και
παρούσα σε κάθε μελλοντικό σενάριο, ανάλογα με την εκάστοτε επικαιροποίηση των
δεδομένων.
Οι λύσεις που παρουσιάζονται για
την ικανοποίηση των αναγκών σε νερό του νησιού της Αίγινας θα πρέπει να
αναζητηθούν ανάμεσα στις ακόλουθες ή ακριβέστερα θα πρέπει να είναι συνδυασμός
των παρακάτω :
ü
Ενίσχυση των
υδατικών πόρων του νησιού :
a)
Με ορεινή υδρονομία (ανασχετικά μικρά φράγματα σε
επιλεγμένες θέσεις χειμάρρων), για τον εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων. Τα
έργα αυτά θα βοηθήσουν επίσης στην ελάττωση
της στερεοπαροχής και στην άμβλυνση των δυσμενών επιπτώσεων, στις
κατάντη περιοχές, από τις πλημμύρες, κατά τη διάρκεια κατακλυσμιαίων
βροχοπτώσεων. Η επιλογή των θέσεων θα πρέπει να γίνει μετά από εμπεριστατωμένη
μελέτη και όχι εμπειρικά.
b)
Με παραποτάμιες ομβροδεξαμενές, για την αποθήκευση, κατά
το δυνατόν, μεγαλύτερης ποσότητας νερού, κυρίως, κατά τη διάρκεια κατακλυσμικών βροχοπτώσεων.
ü
Εγκατάσταση συστημάτων επεξεργασίας νερού
: Η εξέλιξη (τεχνολογική, οικονομική
κλπ) της επεξεργασίας, διαφόρων ποιοτήτων νερού (θαλασσινού, υφάλμυρου, λυμάτων
κλπ) με σκοπό την ποιοτική αναβάθμισή
του ώστε να καταστεί κατάλληλο για κάποια χρήση (οικιακή, αρδευτική, αναψυχή
κλπ), επιτρέπει αισιοδοξία για τη
διερεύνηση συμμετοχής τέτοιων συστημάτων
στην επίλυση των αναγκών του νησιού. Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί, στις
επιπτώσεις που μπορεί να προκληθούν στο περιβάλλον, από την εγκατάσταση τέτοιων
συστημάτων. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να καταγραφεί, αρχικά, η υπάρχουσα
περιβαλλοντική κατάσταση, ώστε κατά την επιλογή του χώρου εγκατάστασης, παρόμοιων
μονάδων επεξεργασίας νερού, να ληφθεί υπόψη και η παράμετρος της
περιβαλλοντικής ευαισθησίας. Κατά την λειτουργία των μονάδων να
παρακολουθούνται ανελλιπώς οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις, ώστε να γίνονται,
εγκαίρως, κατάλληλοι χειρισμοί για την άμβλυνσή τους. Π.χ. τα κατάλοιπα ενός
εργοστασίου αφαλάτωσης, μπορεί να καταστούν
εξαιρετικά δυσμενή για το θαλάσσιο περιβάλλον του Σαρωνικού κόλπου.
ü
Μεταφορά νερού από πηγές εκτός νησιού. Η πηγή
απόληψης του νερού δεν φαίνεται να είναι άλλη παρά η περιοχή της Σαλαμίνας όπου
καταλήγει κλάδος του αγωγού προσαγωγής του νερού των ποταμών Μόρνου – Εύηνου. Η περιοχή της Τροιζήνας, από την οποία
προμηθευόταν παλαιότερα νερό η Αίγινα, τώρα φαίνεται ότι με δυσκολία καλύπτει
πλέον τις δικές της ανάγκες. Η λύση της μεταφοράς νερού η οποία είναι
άμεση, βασική και μέχρι σήμερα εφαρμόζεται, θα πρέπει να παραμείνει ως βασική,
μέχρι την ολοκλήρωση, τουλάχιστον, της
έρευνας. Σ’ αυτό συνηγορεί και η ιδιαιτερότητα του νησιού που δεν βρίσκεται σε
απαγορευτική απόσταση από την πηγή τροφοδοσίας.
Θα πρέπει όμως να εξασφαλιστεί η
κατοχύρωση ικανοποιητικής ποσότητας και σταθερής ποιότητας ποσίμου νερού για
μακροχρόνιο διάστημα (τουλάχιστον εικοσαετία), από τον διαθέτη του νερού, εν
προκειμένω την Α.Ε. Ε.Υ.Δ.Α.Π. δια να προληφθούν τυχόν μελλοντικές μεταβολές
που θα αφορούν στη διάθεση των υδατικών πόρων του λεκανοπεδίου της Αθήνας.
Εξεταστέα παραμένει η ανάγκη κατασκευής έργων υποδοχής και διατήρησης της
πόσιμης ποιότητας του νερού και από τεχνικοοικονομική άποψη ο τρόπος που συμφέρει να γίνεται η μεταφορά
(εργολαβικά, με ίδια μέσα, με υποθαλάσσιο αγωγό) και να ελέγχεται συστηματικά,
η ποιότητα του νερού που μεταφέρεται.
ü
Έλεγχος του δικτύου μεταφοράς νερού και σταδιακή
αντικατάσταση του παλαιού. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να εξοικονομηθεί ικανή
ποσότητα νερού και να προληφθούν τυχαίες μολύνσεις. Έχει διαπιστωθεί,
στατιστικά, ότι πεπαλαιωμένα δίκτυα
χάνουν από 20% έως και 50% του νερού που
μεταφέρουν, και ότι μπορεί να επιτρέψουν την είσοδο μολύνσεων (από
παρακείμενους βόθρους, σκουπιδότοπους, ανοικτές εκσκαφές κλπ) στο δίκτυο. Στο
επιχείρημα ότι η αντικατάσταση του παλαιού δικτύου είναι χρηματοβόρα,
αντιπαρατίθεται ο υπολογισμός κόστους του νερού που στατιστικά χάνεται κατά
πάγια και συνεχώς αυξανόμενη ποσότητα με την πάροδο του χρόνου. Πέραν του
γεγονότος ότι απομακρύνεται η περίπτωση τυχαίας μολύνσεως του νερού του
δικτύου.
ü
Θεσμοθέτηση όρων για την προστασία της
διαχείρισης των υδατικών πόρων, μέσα στα πλαίσια του θεσμικού νόμου για τα
νερά. Προσδιορισμός δραστηριοτήτων που
επιτρέπονται και που απαγορεύονται (υδροβόρες, ρυπαίνουσες, μολύνουσες) στο νησί της Αίγινας και στα γύρω από αυτό
νησιά που υπάγονται στην ευθύνη του Δήμου.
Θεσμοθέτηση κινήτρων για την εξοικονόμηση νερού (κατασκευή
ομβροδεξαμενών, εγκατάσταση συστημάτων στάγδην άρδευσης, κλιμακωτή τιμολογιακή
πολιτική κλπ). Επιχείρηση ενημέρωσης των κατοίκων από
ειδικούς, με φυλλάδια και ομιλίες για
την ορθολογική, οικιακή και αρδευτική, χρήση του νερού. Ιδιαίτερη σημασία θα
πρέπει να δοθεί στον συνδυασμό ποσότητα χρήσης λιπασμάτων - φυτοφαρμάκων και
χρόνου άρδευσης μετά τη χρήση, ώστε να αποφεύγεται η απόπλυση των λιπασμάτων –
φυτοφαρμάκων και η μόλυνση του τελικού αποδέκτη.
ü
Αναβάθμιση της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου με
επιστημονικό προσωπικό εξειδικευμένο σε θέματα διαχείρισης Υδατικών Πόρων και
οργάνωση εργαστηρίου ελέγχου ποιότητας του νερού. Διάθεση χρηματικών πόρων. Έχω τονίσει και άλλη φορά, πως το νερό είναι φυσικό
αγαθό ζωτικής σημασίας και ότι ανήκει
δικαιωματικά σε όλα τα έμβια όντα του πλανήτη. Ο άνθρωπος, ως το μόνο λογικό
ον, έχει υποχρέωση να το διαχειριστεί. Εν προκειμένω η πολιτεία δια των οργάνων
της, καλείται να το διαχειριστεί ορθολογικά. Αλλά η διαχείριση ενός ζωτικής
σημασία αγαθού πρέπει να γίνεται από απόλυτα εξειδικευμένο προσωπικό, ιδιαίτερα
στην εποχή μας, που το νερό όσο πάει και λιγοστεύει και υποβαθμίζεται ποιοτικά.
Διότι το νερό ομοιάζει με ζωντανό οργανισμό και υπόκειται σε όλες τις συνέπειες
καλής ή κακής μεταχείρισής του. Παχαίνει, αδυνατίζει, μολύνεται, αρρωσταίνει, δηλητηριάζεται
και αν δεν το προσέξεις . . πεθαίνει
! Με τραγικές, πολύ συχνά, συνέπειες για
ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων γύρω του. Η πολιτική βούληση είναι απαραίτητη προϋπόθεση
για την εξεύρεση χρηματικών πόρων για να υλοποιηθούν τα απαιτούμενα έργα και
για να οργανωθεί, στελεχωθεί και λειτουργήσει Εξειδικευμένη Υπηρεσία και θεσμοθετηθούν νόμοι και κανόνες διαχείρισής
του. Τα νησιά προσφέρονται για αυτόνομη
διαχείριση των υδατικών τους πόρους. Η
Αίγινα, το νησί με τις ιδιαιτερότητες που αναφέρονται παραπάνω,
προσφέρεται για την δημιουργία μιας Εξειδικευμένης Δημοτικής Υπηρεσίας η οποία
με υπευθυνότητα και αυτονομία θα διαχειριστεί
ένα τόσο ζωτικής σημασίας πρόβλημα
για τους κατοίκους και την ανάπτυξη του νησιού. Η προσπάθεια προς αυτή την
κατεύθυνση θα πρέπει να αρχίσει αμέσως ώστε να προληφθούν λύσεις υπό την πίεση
αναγκών, οχλοκρατίας και εντυπωσιασμού, οι οποίες και χρηματοβόρες
αποδεικνύονται και συνήθως ατελέσφορες.
Η Δημοτική Αρχή η οποία θα εργαστεί προς αυτή την κατεύθυνση, μακριά από
κάθε ιδιοτέλεια, πολιτική ή άλλη σκοπιμότητα, θα καταγραφεί στις χρυσές σελίδες
της ιστορίας του τόπου.
Η Ενωμένη Ευρώπη με την οδηγία
2000/60 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, προς τα κράτη - μέλη της, χαράσσει σαφείς αλλά αρκετά πολύπλοκες
μεθοδεύσεις για ένα κοινό θεσμικό πλαίσιο κοινοτικής δράσης στον τομέα της
πολιτικής των υδάτων. Η Ελλάδα, μέσω των αρμοδίων φορέων της, προσπαθεί,
προσφάτως, να εναρμονιστεί.
Η παρούσα υποβλήθηκε στη Δημοτική
Αρχή της Αίγινας, τον Δεκέμβριο 2003, με την ελπίδα ότι θα συμβάλλει θετικά
στις προσπάθειές της για την επίλυση του ζωτικού αλλά και ακανθώδους υδατικού προβλήματος της νήσου.
Απ’ ότι φαίνεται όμως ουδείς ενδιαφέρεται για λύσεις μεθοδευμένες, σταθερές και
μόνιμες. Παρόμοιες περίπου προτάσεις
είχα κάνει σε ανοικτή συγκέντρωση το 1982, (αν θυμάμαι καλά) στο προαύλιο του
καποδιστριακού Κυβερνείου, όπου είχα
προσκληθεί από την τότε Δημοτική Αρχή, ως εκπρόσωπος της
Δ/νσης Υδατικού Δυναμικού και Φυσικών Πόρων της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος του
Υπουργείου Συντονισμού. Τον καιρό εκείνο συμμετείχα και στην Επιτροπή
Προβλημάτων Ύδατος του ΟΗΕ, ως εκπρόσωπος της Ελλάδας. Η ανοιχτή συγκέντρωση
είχε γίνει για να δηλωθεί η αντίθεση όλων στην εγκληματική απόφαση του
νομαρχιακού συμβουλίου Πειραιά με την οποία επέτρεψαν την εκβάθυνση υφισταμένων
υδρογεωτρήσεων σε επί πλέον βάθος 80 μέτρων, για να καλύψουν ανάγκες
υδροδότησης(! ! !) Δηλαδή το συνολικό βάθος των γεωτρήσεων έφθανε τα 160 μ.
κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας(! ! !)
Από τότε έχουν περάσει 23 χρόνια. Η κατάσταση παραμένει στάσιμη σε ότι
αφορά τις πηγές υδροδότησης και
σημαντικά χειρότερη σε ότι αφορά τη ζήτηση, λόγω μεγάλης αύξησης των αναγκών. Και
συνεχίζονται οι “κοκορομαχίες” μεταξύ αγανακτισμένων πολιτών και Αρχών. Μας κατατρέχει το ελληνικό σύνδρομο: Την
τελευταία στιγμή ψάχνομε λύσεις εντυπωσιασμού και άμεσες, ανεξαρτήτως κόστους,
το οποίο υποχρεωνόμαστε να το πληρώνουμε όλοι, τελικά και σε χρήμα και σε
υποβαθμισμένη ποιότητα. Δεν με παραξένεψε επομένως το ότι και η παρούσα πρότασή
μου, “αρχειοθετήθηκε” στο . . . καλάθι των αχρήστων με την σύμφωνη γνώμη όλων των δημοτικών
αρχόντων, συμπολιτευόμενων και αντιπολιτευομένων ως μη “πιασάρικη”. Αλλά νομίζω είναι απορριπτέα και από την πλειοψηφία
των αγανακτισμένων πολιτών γιατί δεν
δίνει άμεση λύση της αρεσκείας τους.
Ας ελπίσομε ότι τελικά ο καλός
Θεός θα φωτίσει τους αρμόδιους να βρούνε τη σωστή λύση. . . .
.
Πασχάλης Μελισσάρης
Αίγινα, Δεκέμβριος 2003