Ο Μπαρμπαρόσσα και η Φανερωμένη της Νάξου

   

Ο κουρσάρος του Αιγαίου την εποχή της Τουρκοκρατίας, ο Μπαρμπαρόσσα γνωστός για την καταστροφή και ερήμωση της Παλαιάς Χώρας της Αίγινας, κατόρθωσε να αφήσει σε πολλά νησιά του Αιγαίου ίχνη από το πέρασμά του. Στο καστρομονάστηρο της Νάξου, την Παναγία τη Φανερωμένη υπάρχει πάνω από την κεντρική είσοδο της Μονής το σημάδι από τα βλήματα που εκτόξευσε ο πειρατής εναντίον της Μονής, όταν έστρεψε τα κανόνια των πλοίων του προς το μοναστήρι που απέχει λίγα μέτρα από την ακροθαλασσιά.
   Αντιγράφουμε ένα απόσπασμα για το ιστορικό της Μονής από την ιστοσελίδα της Μητροπόλεως Παροναξίας.

 Ἡ Ἱερά Μονή Φανερωμένης βρίσκεται σέ ἀπόσταση 15 χιλ. ἀπό τήν πόλη τῆς Νάξου, ἐντός τῶν ὁρίων τῆς Κοινότητας Κωμιακῆς, καί ἑορτάζει κατά τήν Ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, στίς 15 καί 23 Αὐγούστου. Σέ σχετικό ἔγγραφο ἀναφέρεται ὡς "Πεφανερωμένη", "Ακρωτηριώτισσα" ἤ "εἰς τά ἄσπρα χώματα κειμένη". Πανέμορφο κτίριο, ὁλόλευκο, μετά τήν ἀνακαίνισή του ἀπό τόν Σεβ. Μητροπολίτη Παροναξίας κ. Ἀμβρόσιο, ἀγναντεύει τό γαλάζιο ἑλληνικό Αἰγαῖο καί τά γύρω Κυκλαδονήσια. Ἡ παράδοση ἀναφέρει ὅτι τρεῖς ναυτικοί πού κινδύνευαν νά καταποντιστοῦν ἀπό τρικυμία κοντά στά δυτικά παράλια τῆς Νάξου, παρακάλεσαν τήν Ὑπεραγία Θεοτόκο νά τούς σώσει. Μέσα στό πυκνό σκοτάδι παρατήρησαν ἕνα φῶς στήν παραλία. Μέ δυσκολία ἔφθασαν ἐκεῖ καί ἀντικρύζουν μιά μικρή εἰκόνα τῆς Παναγίας. Μετ' εὐλαβείας τήν τοποθετοῦν στό ναΐδριο τοῦ Προφήτη Ἠλία. Ἤδη ἔχει ἐπέλθει γαλήνη. Οἱ ναυαγοί ἐπιχειροῦν νά ἐπιβιβαστοῦν στό μικρό τους πλοῖο καί νά φύγουν. Ὅμως, ἡ Κυρία τῶν Ἀγγέλων ἐμπόδισε τόν ἀπόπλουν καί οἱ τρεῖς ναυτικοί ἐνώπιον τῆς Ἁγίας Εἰκόνας ὑπόσχονται ὅτι θά ἐπιστρέψουν καί θά κτίσουν μοναστήρι. Ἄγνωστος παραμένει ὁ ἀκριβής χρόνος ἀνεγέρσεως τῆς Ἱερᾶς Μονῆς. Ο χρόνος ανέγερσης της Μονής παραμένει άγνωστος παρά το γεγονός ότι υπάρχουν αναφορές σε συγγίλια.  Ο Μητροπολίτης Παροναξίας Νικηφόρος Μελισσηνός (1613 - 1617) ἀνέτρεψε τό σιγίλλιον τοῦ 1597 μέ ἄλλο τοῦ 1614 καί πῆρε τό Μοναστήρι ὑπό τήν διοίκηση τῆς Μητροπόλεως. 

Πολύ ἀργότερα, ὁ Ἐθνομάρτυς καί Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Ε, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, τό ἀποκαθιστᾶ καί πάλι ὡς Σταυροπήγιο (1798). Τό ἴδιο πράττει καί ὁ ἐπίσης Ἐθνομάρτυς Πατριάρχης Κύριλλος ὁ Στ, κατά τό ἔτος 1816. Κατά τήν 19ο αἰ. ἡ Ἱ. Μονή ἀκμάζει. Ἡγούμενος ἀπό τό 1816 ἀναλαμβάνει ὁ Δωρόθεος Τζιώτης, πού τό 1826 ἱδρύει δύο ἀλληλοδιδακτικά Σχολεῖα, ἕνα στό Μετόχι τῆς Ἁγίας Κυριακῆς καί ἕνα στούς Ἀκαδήμους τῆς Τραγαίας. Στήν Ἁγία Κυριακή λειτουργοῦσε σχολεῖο ἀπό τά τέλη τοῦ 18ου αἰ. Ἀργότερα, ἡγούμενος τῆς Μονῆς ἐκλέγεται ὁ Ἠλίας Γεωργιάδης, μεγάλη πνευματική μορφή, πού ἀναλίσκεται μεταξύ Νάξου καί Πάρου. Ἐκοιμήθη τό 1860 καί ἐτάφη στόν Προφήτη Ἠλία, πλησίον τῆς Φανερωμένης. Μαθητής του καί ἀδελφός τῆς Μονῆς ὑπῆρξε καί ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ὁ ἐν Πάρῳ (1800 -1877). Μέ τήν ἀνατολή τοῦ 20οῦ αἰώνα, ἡ Μονή ἀρχίζει νά παρακμάζει. Ἡγούμενοι κατά τήν περίοδο αὐτή εἶναι ὁ Κύριλλος Σαραντινός, Ἀνδρέας Παυλάκης, Ἀνδρόνικος Παλυβός, Γρηγόριος Συνοίκης, Ἀλέξανδρος Μοστράτος καί ὁ Ἀντώνιος Παραρᾶς.

 Ἡγούμενος γιά μικρό διάστημα διετέλεσε καί ὁ Σεβ. Μητροπολίτης μας κ. Ἀμβρόσιος, ὅταν ὑπηρετοῦσε στήν Μητρόπολή μας ὡς Ἱεροκήρυξ. Τρεῖς βασικές αἰτίες ὁδήγησαν τήν Μονή στήν παρακμή: Οἱ συνεχεῖς ἀπαλλοτριώσεις τῶν κτημάτων της ἀπό τό κράτος, οἱ κατά καιρούς ἐκποιήσεις τῆς περιουσίας της καί παραχωρήσεις γιά ἐκκλησιαστικούς σκοπούς ἀπό ὁρισμένους μοναχούς καί ἡ τότε παρακμή τοῦ μοναχισμοῦ. Τήν Μονή ἐπισκέφθηκαν κατά τήν περίοδο τῆς Φραγκοκρατίας - Τουρκοκρατίας ἀρκετοί περιηγητές, μεταξύ τῶν ὁποίων οἱ Γάλλοι μοναχοί Ροβέρτος Σωζέ καί Φραγκίσκος Ταριγιόν καί ὁ Γερμανός Ἰγνάτιος Λίχτζε, πού δημοσιεύουν τίς ἐντυπώσεις τους στόν τύπο τῆς ἐποχῆς. Ἐπίσης, οἱ Τεβενότ καί Ντουλίτ (1874) δίνουν ἀρκετές πληροφορίες γιά τό μοναστήρι. Ἡ Μονή Φανερωμένης εἶχε ὑπό τήν ἐπιστασία της καί τά μετόχια τῆς Ἁγ. Κυριακῆς Νάξου, Ἁγ. Μηνᾶ Νάξου, Ἁγ. Γεωργίου Πάρου καί Ἁγ. Κυριακῆς Πάρου (στήν πραγματικότητα μετόχι τοῦ Ἁγ. Γεωργίου Πάρου).

Η δημιουργία της Αίγινας......

Του κ.Πασχάλη Μελισσάρη

Την Παρασκευή 30 Αυγούστου η Αίγινα θα υποδεχθεί τον διεθνώς γνωστό γεωλόγο - ερευνητή ομ. Καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ηλία Μαριολάκο, ο οποίος θα μιλήσει στην αυλή του λαογραφικού στις 8:30 το απόγευμα, με θέμα:

" Αττική και Σαρωνικός την εποχή που οι Πρωτοέλληνες έπλαθαν τους Θεούς τους. 

 Μια Γεωμυθολογική Προσέγγιση " 

Ο Καθηγητής είναι εξαιρετικός και γλαφυρός ομιλητής ο οποίος πρώτος εισήγαγε, στην δεκαετία του '90, την επιστήμη της γεωμυθολογίας στην Ελλάδα.  Η γεωμυθολογία είναι ο κλάδος των γεωεπιστημών ο οποίος    μελετά και ερμηνεύει τη μυθολογία σε συνδυασμό με την φυσικογεολογική εξέλιξη, εν προκειμένω,του Ελλαδικού Χώρου. 
Στην ομιλία του, ο Καθηγητής θα περιγράψει την ιστορία της φυσικογεωλογικής δημιουργίας  της νήσου Αίγινας και γενικά του Σαρωνικού κόλπου, σε συνδυασμό με τις δοξασίες της μυθολογίας. 
Η βραδιά προβλέπεται άκρως ενδιαφέρουσα για όσους παρευρεθούν.

Μια μαγική Σουβάλα

    Ο χρόνος ασφαλώς δεν γυρίζει πίσω. Οι φωτογραφίες όμως κατορθώνουν να αιχμαλωτίσουν στιγμές του και να μας τις παραδώσουν στην αιωνιότητα. Στιγμές ανύποπτες, ίσως σπάνιες αλλά οπωσδήποτε μοναδικές. Και δεν πειράζει που ο φακός είναι μαυρόασπρος. Ίσως είναι καλύτερα γιατί έτσι μπορεί ο καθένας να φανταστεί τον αγαπημένο του τόπο ή τοπίο ή ακόμα και τα πρόσωπα με τα δικά του χρώματα. Να βάλει δηλαδή τα δικά του χρώματα. Γιατί όχι;

    Ανάμεσα  στις πολλές φωτογραφίες που εντυπωσιάζουν στην έκθεση του Πνευματικού Κέντρου Κυψέλης είναι και εκείνες που παρουσιάζουν την περιοχή της Σουβάλας όπως ήταν τις δεκαετίες του '50 και του '60. Πολύ λίγα κτίσματα, αρκετό πράσινο, καΐκια στο λιμάνι, και τα θερμά λουτρά  στα οποία κατέφευγαν πολλοί Αιγινήτες αλλά και παραθεριστές για να ανακουφιστούν από τους πόνους στα πόδια και στη μέση και να προετοιμαστούν καλύτερα για τον επερχόμενο χειμώνα.

    Η Σουβάλα σήμερα όπως άλλωστε και πολλές περιοχές της Αίγινας είναι αγνώριστες από την πυκνή και σε μερικές φορές άναρχη δόμηση. Οι φωτογραφίες δεν μας  υπενθυμίζουν απλά το χθές ούτε σκορπίζουν νοσταλγία, έρχονται αδίστακτα να μας τονίσουν τα λάθη, τις υπερβολές, την απληστία και τις κακές επιλογές που κάναμε. Και τότε συνηδειτοποιείς ότι όλα αυτά πέρασαν ανεπιστρεπτί. Όλη αυτή η ομορφιά σπαταλήθηκε χωρίς σύνεση και κυρίως προοπτική.

   Τις φωτογραφίες της Σουβάλας προσέφερε στην έκθεση ο κ. Στενάκης Αργύρης.

Αιγινήτικα κανάτια στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης

    Ξεκίνησε τη λειτουργία της από την προηγούμενη Κυριακή, η έκθεση με τα Αιγινήτικα κανάτια στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης. Κανάτια που προέρχονται από Κυψελιώτικα σπίτια. Ανάμεσα σε αυτά και κανάτια του Αιγινήτη κανατά από το Βαθύ Παναγή Στενάκη. Πολλά και διαφορετικά κανάτια με σχήμα, χρώμα και ύφος προερχόμενα από το χώμα της Αιγινήτικης γης.

   Η έκθεση θα παραμείνει αναοιχτή μέχρι την Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου και λειτουργεί καθημερινά από τις 19.00  έως τις 21.30 κάθε βράδυ εκτός Τρίτης και Πέμπτης.

   Ξεχωριστή θέση στη συλλογή κατέχει το κανάτι που ζωγράφισε η αείμνηστη Δέσποινα Αλεξίου - Μαρνέζου για το έθιμο του Λειδινού. Στην έκθεση συνέβαλαν με κανάτια οι Γαβριήλ - Γιώτη Ελένη, Πατιτάκη Κάκια, Σακκιώτου Μάρθα και Στενάκης Αργύρης.

"καθώς ο άνεμος"... από τις εκδόσεις "λεμόνι"

    Πυκνώνουν οι αναφορές - δημοσιεύσεις στον ημερήσιο Αθηναϊκό τύπο για την καλοκαιρινή Αίγινα. Δημοσιεύσεις που πολλές φορές δεν μας κάνουν περήφανους αλλά να καθόμαστε άβολα στην παραλία  και να ατενίζουμε το επερχόμενο φθινόπωρο με μπόλικο σκεπτικισμό.

   Αντιγράφουμε από το "ΒΗΜΑ" της Κυριακής ένα μικρό απόσπασμα από το άρθρο του καθηγητή Φιλοσοφίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ. Γεράσιμου Βώκου ο οποίος απήλαυσε το Αιγινήτικο καλοκαίρι και θέλησε να περάσει στο χαρτί κάποιες σκέψεις με τον τίτλο: "Στην εποχή της κοτοκτονίας". Το άρθρο αναφέρεται στο διωγμό των πουλερικών και άλλων οικόσιτων ζώων που ξέσπασε ξαφνικά εν μέσω θέρους στην Αίγινα. Δεν θα αναδημοσιεύσουμε όλο το άρθρο παρά μόνο την πρώτη παράγραφο που αναφέρεται στα πολιτιστικά δρώμενα της νήσου:

   "Είναι αξιοσημείωτη η πολιτιστική δρατσηριότητα στα ελληνικά νησιά, τουλάχιστον κατά την περίοδο του θέρους. Είχα την ευκαιρία να το διαπιστώσω προσωπικά καθώς βρέθηκα φιλοξενούμενος στην Αίγινα για ολιγοήμερες διακοπές. Μουσικές εκδηλώσεις, εκθέσεις, θεατρικά δρώμενα και διαλέξεις διέκοπταν ευχάριστα την καλοκαιρινή ραστώνη συνδυάζοντάς την με την αισθητική απόλαυση και την πνευματική εγρήγορση....." Ακολουθεί σατυρική αναφορά στο διωγμό των οικόσιτων.  Μπορεί κανείς να ανατρέξει στην ιστοσελίδα της εφημερίδας για να απολαύσει ολόκληρο το άρθρο.

   Εμείς χρησιμοποιούμε την πρώτη παράγραφο του για να παρουσιάσουμε άλλη μια εξαιρετική έκθεση ζωγραφικής και γλυπτικής που λαμβάνει χώρα αυτές τις μέρες στο Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας με τον τίτλο:"Καθώς ο άνεμος" από τις εκδόσεις "Λεμόνι".

    Συμμετέχουν οι δημιουργοί: Μιχάλης Αμάραντος, 'Ερικα Δούραλη, Ιλιάνα Θεωδοροπούλου, Λίζη Καλλιγά, Ισμήνη Καρυωτάκη, Αφροδίτη Κουτσουδάκη, Μάρω Μπαρτζίλη, Εύα Μπέη, Ανδρέας Νικολάου, Άννα Νούρη, Γιάννα Νικολάου, Λευτέρης Ολύμπιος, Γιάννης Σανταντόνιο, Κατερίνα Χατζηγιαννούλη, Κυριακή Χριστακοπούλου, Δέσποινα Χιώτη.

   Ως  τις 31 Αυγούστου.

  

Η Παναγίτσα στις Λαούσες

    Το μικρό εκκλησάκι της Παναγίας στις Λαούσες γιόρταζε την Παρασκευή που μας πέρασε ημέρα αφιερωμένη στις εννιάμερα της Παναγίας. Παναγία η Φανερωμένη λοιπόν η μικρή εκκλησούλα  που είναι σε λίγους γνωστή με την κανονική ονομασία της, αν και αρκετά αναγνωρίσιμη αφού αποτελεί αναπόσπαστη ψηφίδα του νησιώτικου τοπίου των Λαουσών  που συναντάμε με το πλοίο της γραμμής από και προς τον Πειραιά. Ανήκει στην ενορία  της Αγίας Τριάδος Βαθέος αλλά η πρόσβαση ως εκεί είναι ιδιαίτερα δύσκολη μια που δεν υπάρχει μώλος και θα πρέπει να είναι απόλυτα ήρεμη η θάλασσα για να δέσει το καΐκι πάνω στα βράχια. Όπως πληροφορηθήκαμε ο εφημέριος της ενορίας του Βαθέος αρχιμ. Δαμασκηνός Μούρτζης είχε τη σκέψη να το λειτουργήσει ανήμερα της εορτής του. Αν συνέβη αυτό τότε περιμένουμε φωτογραφίες π. Δαμασκηνέ.

   Οι φωτογραφίες που δημοσιεύουμε είναι από το Μάιο του 2010 όταν με τα καΐκια των κυψελιωτών Γ. Μπέση και Ν. Μπήτρου προσεγγίσαμε στην περιοχή για να τελέσουμε επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα από το βομαβαρδισμό του Α/Τ Υδρα από τα γερμανικά αεροπλάνα  τον Απρίλιο του 1941.

Η "Ασκητική" με τον Β. Βασιλάκη στο Γυμνάσιο της Κυψέλης

 

   Ο δρόμος της "Ασκητικής" του Ν. Καζαντζάκη, της παράστασης του Β. Βασιλάκη περνά από την Κυψέλης και κάνει στάση στο προαύλιο του Γυμνασίου Κυψέλης αύριο Κυριακή 25 Αυγούστου στις 9 το βράδυ. Η παράσταση που αγκαλιάστηκε θερμά από το Αιγινήτικο και το Αθηναϊκό κοινό και που ταξίδεψε σε πολλές πόλεις της Ελλάδας παρουσιάζεται στο Γυμνάσιο της Κυψέλης και είναι μια καλή ευκαιρία για όσους δεν την έχουν δει ακόμα.

  Άλλωστε το φιλοσοφικό  κείμενο του Ν. Καζαντζάκη παραμένει ανεξάντλητο και πολύ ενδιαφέρον.  Η γνώση που προσφέρει είναι βαθιά. Η μελέτη ενδελεχής. Όσο προχωρά η ανάγνωσή του, καινούργια πράγματα έρχονται στο φως. Αυτό άλλωστε είναι το χαρακτηριστικό των μεγάλων κειμένων.

   Ο Βασίλης Βασιλάκης συνεχίζει.  Σιωπηλά αλλά πολύ δημιουργικά ο καλλιτέχνης Βασιλάκης μας έχει πλέον συνηθίσει στη πολυσχιδή και πολυεπίπεδη δουλειά του. Πειραματικές δουλειές που μυρίζουν σύγχρονο θέατρο έξω από συμβάσεις και φόρμες  που έχουν κουράσει. Απόφοιτος της σχολής του Κ. Κουν έχει αφοσιωθεί στην πολιτιστική δράση έξω από τη Θεατρική αγορά της Αθήνας. Μια δράση που καλύπτει ένα ευρύ φάσμα όπως τη διδασκαλία, τη σκηνοθεσία, το παιδικό θέατρο, τη μαριονέτα. Με τη παρουσία και τη δραστηριοποίησή του στην Αίγινα προβάλει το νησί και το προάγει πολιτιστικά.

έκθεση Αιγινήτικων κανατιών

  Εγκαινιάζεται την Κυριακή 25 Αυγούστου και ώρα 20.00 μ. μ. στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης έκθεση παλαιών Αιγινήτικων κανατιών. Η έκθεση θα λειτουργήσει παράλληλα με την έκθεση των παλαιών φωτογραφιών ως την Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου και ώρες 19.00 - 21.30 μ. μ. εκτός Τρίτης και Πέμπτης.

  Επμέλεια έκθεσης: Ελένη Γαβριήλ - Γιώτη

"Κάποτε η Αίγινα".... επαναλειτουργία της έκθεσης φωτογραφίας

    Από το Σάββατο 24 Αυγούστου και για δύο εβδομάδες μέχρι την Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου θα λειτουργήσει και πάλι η έκθεση παλαιών φωτογραφιών της Αίγινας του προηγούμενου αιώνα. Πρόκειται για την έκθεση φωτογραφίας από τα προσωπικά αρχεία και άλμπουμ πολλών ιδιωτών, η οποία γνώρισε μεγάλη ανταπόκριση και συγκέντρωσε μεγάλο αριθμό επισκεπτών.

     Για όσους λοιπόν δεν πρόλαβαν μπορούν καθημερινά εκτός Τρίτης και Πέμπτης και από 19.00 έως 21.30 μ. μ. να επισκεφθούν την έκθεση στο Πνευματικό Κέντρο Κυψέλης.

Παναγία η Φανερωμένη στην Αίγινα

  Ο  Αύγουστος είναι ο μήνας της Παναγιάς. Δεν υπάρχει νησί, βουνοπλαγιά, χωριό ή πόλη που να μην διαθέτει τη δική του Παναγιά. Εκκλησιά, μοναστήρι ή ταπεινό ξωκλήσι όπου οι διαβάτες του Αυγούστου να μην καταθέτουν τον πόνο, το δάκρυ, το μόχθο, τον ανασασμό τους. Δεν υπάρχει σε όλη την απεραντοσύνη του αρχιπελάγους αλλά και σε όλη την ηπειρωτική επικράτεια, εικόνα στη χάρη Της, όπου οι πιστοί να μην ακουμπούν την ελπίδα και την προσδοκία τους. Πως θα μπορούσε αλήθεια να λείπει η Αίγινα από αυτό το πανορθόδοξο γιορτάσι με τις δεκάδες εκκλησιές που είναι αφιερωμένες στο όνομα της μεγάλης Μητέρας των ανθρώπων. Κι αν η Χρυσολέοντισσα, η Πολίτισσα  του Μεσαγρού, η Κοίμηση στην Πέρδικα και ο Μητροπολιτικός ναός πανηγυρίζουν τον Δεκαπενταύγουστο, στις 23 του μήνα, στα εννιάμερα – όπως ο λαός μας τονίζει πολύ σωστά- πανηγυρίζει ο ναός της Φανερωμένης  έξω από την πόλη, στο δρόμο που οδηγεί από το Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο προς τον Ασώματο.

   Ο ναός της Παναγιάς  είναι υπόγειος  και κρύβει τη δική του ιστορία, η οποία είναι άγνωστη ακόμα και σε πολλούς Αιγινήτες. Ο χώρος ανήκε  στην οικογένεια Λογιωτατίδη και κληροδοτήθηκε στο Μοναστήρι της Χρυσολεόντισσας. Η εικόνα της Παναγίας σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε  στα 1830 από το μοναχό Παρθένιο Λογιωτατίδη. Σήμερα όλος ο χώρος, η εκκλησία και τα κτίσματα είναι μετόχι της Μονής της Χρυσολεόντισσας. Ο υπόγειος χώρος που από πολλούς  ονομάζεται «κατακόμβη» έχει δύο θαλάμους. Ο ένας είναι αφιερωμένος στην Αιγινήτισσα Αγία Αθανασία και ο δεύτερος στην Παναγία. Εκεί υπάρχει η «Εύρεση» της εικόνας της Παναγίας,  που αναπαριστά τη

 Θεοτόκο ως «δεομένη» και η κατασκευή της χρονολογείται στον 17^ο αιώνα. Η παράδοση αναφέρει πολλές εκδοχές  για την εύρεση  της εικόνας. Έτσι λοιπόν η εικόνα βρέθηκε επειδή ένα άλογο παραπάτησε και έπεσε σε έναν λάκκο που  οδηγούσε στη σπηλιά όπου υπήρχε η εικόνα. Άλλη παράδοση αναφέρει ότι ένας μοναχός είδε στον ύπνο του την Παναγία που του υπέδειξε το μέρος που βρισκόταν η εικόνα, ενώ μια  τρίτη έχει να κάνει με έναν γεωργό που οργώνοντας το χωράφι, είδε στο συγκεκριμένο σημείο να βγαίνει φως. Τέλος άλλη παράδοση αναφέρει πως η Παναγία έσβηνε το καντήλι της και φανερωνόταν στη γερόντισσα που υπηρετούσε επί χρόνια εκεί  ως νεωκόρος να πάει να το ανάψει. Όπως  και να έχουν τα πράγματα, η Φανερωμένη παραμένει σήμερα ένα από τα πιο αγαπημένα προσκυνήματα της Αίγινας, όπου κάθε χρόνο στις 23 Αυγούστου συγκεντρώνει εκατοντάδες προσκυνητών.

Άγνωστη επίσης παραμένει και η πτυχή εκείνη της ιστορίας που συνδέει το χώρο της Φανερωμένης με τα νεότερα χρόνια της Ελληνικής Ιστορίας. Η διώροφη κατοικία  που υπάρχει μέσα στο χώρο, σύμφωνα με την ιστορικό Γωγώ Κουλικούρδη, είναι από τις παλαιότερες της Αίγινας  και χρησιμοποιείτο ως κατοικία του επισκόπου Αιγίνης Σαμουήλ. Επίσης στο χώρο αυτόν φιλοξενήθηκαν τα παιδιά  που απελευθερώθηκαν από την Αλεξάνδρεια, μέχρι να τελειώσει το Ορφανοτροφείο. Ως το 1828 ήταν αποθήκη εφοδίων, που έστελνε για τον αγώνα η Φιλελληνική επιτροπή. Στα 1829 με 1830 από τον ιερομόναχο Παρθένιο Παντελάκη  Οικονόμου – Λογιωτατίδη ή σύμφωνα με άλλους ο Άνθιμος Γεωργάκη Οικονόμου Λογιωτατίδης οδηγούμενος από τη γυναίκα που έβλεπε στον ύπνο του σκάβοντας στο πατρογονικό του χωράφι ανακάλυψε μια υπόγεια διπλή εκκλησία και σε μία σπηλιά την εικόνα της Παναγίας  που από τότε ονομάστηκε «Φανερωμένη». Ο χώρος με έξοδα  του Παρθενίου καθαρίστηκε και άρχισε να λειτουργείται. Η τοπική παράδοση αναφέρει ότι ο Σπυρίδων Λογιωτατίδης μετά τη θαυματουργική εύρεση της εικόνας, άρχισε να κτίζει με δικά  του έξοδα μια μεγαλύτερη εκκλησία πάνω από την υπόγεια. Όμως στις 28 Νοεμβρίου του 1848 ταξιδεύοντας προς Πειραιά πνίγηκε με το καΐκι που τον μετέφερε. Έτσι το έργο έμεινε μισοτελειωμένο και ο πατέρας του Γεωργάκης Λογιωτατίδης χάρισε το κτήμα με την εκκλησία στη Χρυσολεόντισσα. Μία άλλη εκδοχή θέλει να μην έχει ολοκληρωθεί το κτίσιμο της Εκκλησίας από το φόβο μην υποχωρήσει το έδαφος από το βάρος και έτσι καταστραφεί ο υπόγειος ναός.

   Οι τοίχοι της μισοτελειωμένης εκκλησίας σήμερα ορθώνονται ερημικοί και περιμένουν την ώρα  που κάποιος  θα ενδιαφερθεί για την αποκατάσταση του χώρου.

"Ήλιος με δόντια" στην αυλή του Λαογραφικού Μουσείου

  Τελευταία ημέρα παραστάσεων για τον θεατρικό μονόλογο του πολυδιαβασμένου χιώτη συγγραφέα Γιάννη Μακριδάκη σε απόδοση, σκηνοθεσία και ερμηνεία από τον Βασίλη Βασιλάκη στην αυλή του Λαογραφικού Μουσείου Αίγινας. Ώρα έναρξης: 21.00 μ.μ
             Μια χειμαρρώδης συνειρμική αφήγηση ζωής.  Ένας άνθρωπος - παράπλευρη απώλεια ενός ιστορικού πολεμικού δυστυχήματος, ο φάκελος του οποίου δεν άνοιξε ποτέ.  Μια άκρως προσωπική υπόθεση….. στη  Χίο λίγο πριν το πόλεμο του’40 , κατά τη διάρκεια του και πολύ μετά….

    Ένας  σπαραχτικός μονόλογος έτσι όπως ζωντανεύει στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Αίγινας από τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Βασίλη Βασιλάκη και τους συνεργάτες και συνοδοιπόρους του Νίκο Νικολάου και Ανέστη Κορνέζο. Μια  αφήγηση που ακροβατεί ανάμεσα στο λογικό και το παράλογο, στο φυσικό και το μεταφυσικό, το τώρα και το χθες. Με πικρές αναφορές στα «χρηστά ήθη» της Ελληνικής επαρχίας, την υποκρισία, το μίζερο καθωσπρεπισμό. Αφορμή το μυθιστόρημα του Γ. Μακριδάκη, συγγραφέα μεγάλων επιτυχιών από τη Χίο. Ένας πνευματικός άνθρωπος, ερευνητής, γραφιάς, μελετητής που έχει ταράξει τα ήσυχα κατά τα άλλα πολιτιστικά νερά του τόπου του. Ο Β. Βασιλάκης συνεπής για άλλη μια φορά στη θεατρική γραμμή και πορεία που έχει χαράξει πειραματίζεται γόνιμα και προσκαλεί το κοινό του σε ένα ταξίδι στη βαθιά αλήθεια του θεάτρου. Η πρόσκληση είναι και πρόκληση και αυτό είναι το μέγα ενδιαφέρον του  φετινού εγχειρήματός του. Μια τολμηρή παράσταση  που ανεβαίνει για τρίτη φορά στην Αίγινα έχουν προηγηθεί οι παραστάσεις στο Δημοτικό Θέατρο, στο Γράμμα αλλά και στο Μικρό Πολυτεχνείο στην Αθήνα.

Ένα μικρό απόσπασμα από το βιβλίο: 

“Απόμεινα τότε, θυμάμαι, εκεί, κάτω από τη μεγάλη γαλαρία, γερμένος για κάμποση ώρα πάνω στη βαριά σιδεριά της καστρόπορτας, να κλαίω με αναφιλητά, ώσπου μέσα στο βούρκο του μυαλού μου άστραψε η σκέψη πως από κείνη την ώρα ήμουνα πια εγώ η μοναδική, η πιο μεγάλη ντροπή του Φρουρίου. Σκέφτηκα τις μέγαιρες αφρισμένες να με διώχνουνε, να με κατασπαράζουνε και να με ματώνουνε με τα νύχια και με τα δόντια τους. Τότε ένα σαρδόνιο γέλιο ξεχύθηκε από μέσα μου και μια δύναμη, που δεν ξέρω από πού ήρθε, έσφιξε τις γροθιές μου. Ένιωσα άτρωτος. Έκανα αμέσως μεταβολή και τράβηξα αποφασισμένος, με το κεφάλι ψηλά και με βήμα γοργό κατά το σπίτι μας. Στα παραθύρια πια δεν έστεκε καμιά. Δεν είδε καμιά τη δύναμη μου. Εκείνο το πρωί δεν πήγα στο μαγαζί. Αλλά ούτε θυμάμαι να ξανάνιωσα ποτέ τόσο άτρωτος όσο εκείνη τη μέρα.”

    

Ο στρατηγός Μακρυγιάννης στη Φανερωμένη της Ύδρας

    Ένα σπουδαίο στοιχείο για την τοπική Ιστορία των νησιών του Αργοσαρωνικού ήρθε στο φως της δημοσιότητας μέσα από την έρευνα  του Θεολόγου - συγγραφέα  αρχιμ. Ευδοκίμου Καρακουλάκη που αναφέρεται στην παρουσία  του στρατηγού Μακρυγιάννη στην Ύδρα.

   Αναδημοσιεύουμε από τον ιστότοπο Amen.gr  ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από την ομιλία του στον πανηγυρικό εσπερινό της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στον Μητροπολιτικό Ναό Ύδρας όπου και ακούστηκε το παρακάτω ανέκδοτο κείμενο.

" Αὐτὸν τὸν βαθὺ σεβασμὸ καὶ τὴν τρυφερὴ οἰκειότητα ἔνοιωσε καὶ ὁ Στρατηγὸς Μακρυγιάννης ὅταν παρέμεινε στὴν μονὴ κατὰ τοὺς μῆ¬νες Ἰούλιο καὶ Ὀκτώβριο τοῦ 1824 καὶ ἐπίσης τοὺς μῆνες Σεπτέμ¬βριο καὶ Δεκέμβριο τοῦ 1825 για να διαφυλάξει τὸ νησὶ ἀπὸ τὴν τουρ¬κικὴ θηριωδία.

Μὲ ἀπόφαση τῆς τότε Κυβερνήσεως ποὺ βρισκόταν στὸ Ναύπλιο, κατόπιν αἰτήματος τῶν Προκρίτων τῆς Ὕδρας, ὁ Μακρυγιάννης μετέ¬βη στὴν Ὕδρα γιὰ νὰ διαφυλάξει ὄχι μόνον αὐτὴν ἀλλὰ καὶ τὶς Σπέτσες ἀπὸ τὸν ὀθωμανικὸ στόλο. Ἔφερε ἐδῶ τὸ στράτευμά του καὶ στὴν συνέ¬χεια ἄλλους καπεταναίους μὲ τὰ στρατεύματά τους μὲ ἀποτέλεσμα ἡ Ὕδρα νὰ φυλάσσετται νυχθημερὸν μὲ περισσότερους ἀπὸ 5.000 στρα¬τιῶ¬τες!

Τὸ καταφύγιό του ἦταν ἐδῶ, σ’ ἕνα κελλί τῆς μονῆς Φανερωμέ¬νης. Γράφει σχετικά ὁ Μακρυγιάννης: «ἐγὼ μ’ εἶχαν οἱ πρόκριτοι καὶ καθόμουν εἰς τὸ μοναστῆρι ’στὴν Παναγιά, ὁποῦ συνάζονταν ἐκεῖ καὶ οἱ πρόκριτοι· μοὖχαν ὀντᾶ, κι’ ὅταν ἐρχόμουν ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους μου, ἔμενα ’σ τὸ μοναστῆρι·  εἰς τὸ μοναστῆρι πήγαινα κάθε μέρα καὶ μι¬λούσαμε· μ’ ἀγαποῦσαν κ’ ἐγὼ τοὺς σεβόμουν ὡς μεγαλυτέρους".  

  Η  γραμματοσειρά που χρησιμοποιήθηκε στην πρωτότυπη ανάρτηση δεν διευκολύνει αρκετά τον αναγνώστη. Ελπίζουμε στην κατανόησή σας.