Μόνο με τέσσερα δρομολόγια πλοίων από Δευτέρα.

  Μια εικόνα χίλιες λέξεις. Μια εικόνα πολύ μακρινή. Το λιμάνι της Αίγινας σφύζει από κίνηση. Πολλά πλοία μανουβράρουν στην προσπάθειά τους να επιβιβάσουν - αποβιβάσουν επιβάτες. Στον καθημερινό αγώνα τους να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των νησιωτών αλλά και των πολλών επισκεπτών. Ασφαλώς πρόκειται για καλοκαιρινή ημέρα κι αυτό το μαρτυρούν οι απλωμένες  τέντες στα καταστρώματά τους. Μέρες με αυξημένη κίνηση. Τότε και τώρα.

   Λένε πως τότε - πολύ παλιά - στις δύσκολες μέρες  του χρόνου,  υπήρχαν δύο δρομολόγια  την ημέρα  από Πειραιά  που κάλυπταν όλα τα νησιά του Αργοσαρωνικού.  Ένα στις 8 το πρωί και ένα στις 4 το απόγευμα. Το αφηγούνται στα βιβλία τους και η Γωγώ Κουλικούρδη και  η αδελφή του Μάρκου Δραγούμη στο παιδικό ημερολόγιο της του 1947: "Διακοπές στην Αίγινα το 1947".

   Θυμηθήκαμε αυτές  τις παλιές αφηγήσεις όταν πληροφορηθήκαμε τα νέα  δρομολόγια που θα ισχύσουν από  τη Δευτέρα 3 Νοεμβρίου 2014. Ναι ..... 2014. Το καλοκαίρι πέρασε λοιπόν,  η κίνηση περιορίστηκε στις μετακινήσεις των ντόπιων που ταξιδεύουν καθημερινά για τις ανάγκες  τους, την υγεία  τους ακόμα και την επίσκεψή τους στην ΔΟΥ Πειραιά ή για οποιαδήποτε άλλη έκτακτη ανάγκη. Αυτοί οι κάτοικοι του νησιού αλλά και οι καθημερινά συναλασσόμενοι, έμποροι και επαγγελματίες δεν δικαιούνται συχνής ακτοπλοϊκής σύνδεσης και θα περιοριστούν σε μόλις τέσσερα δρομολόγια συμβατικών πλοίων την ημέρα.

   Συγκεκριμένα: Από Πειραιά:  7.30, 10.00 , 13.30 και 17.00

                           Από  Αίγινα:   9.00, 12.00,  15.00  και 19.00

  με την κοινοπραξία και τον Άγιο Νεκτάριο να εναλλάσονται. Δύο δρομολόγια η Κοινοπραξία και δύο ο Άγιος Νεκτάριος  την ημέρα.

    Τα  δρομολόγια είναι αναρτημένα στα πρακτορεία  των εισιτηρίων  και όχι στο διαδίκτυο μέχρι στιγμής.

     Αυτά  τα δρομολόγια ενέκρινε  το τελευταίο Συμβούλιο  Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών  του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας  που έγινε πριν από μια βδομάδα.

   

   Ο  Θεός βοηθός λοιπόν.............

    Η  φωτογραφία προέρχεται από το αρχείο του Γρηγόρη Συριώτη και διακρίνονται τα πλοία: "Σαρωνίς", "Πίνδος" και "Πόρος" πρώην "Καλαμάρα".

Στη Βουλή των Ελλήνων μαθητές του 2ου Γυμνασίου Αίγινας

 1974 - 2014. Σαράντα χρόνια από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας  στην Ελλάδα. Το Μορφωτικό Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων τιμά την σημαντική για  τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία επέτειο με την παρουσίαση έκθεσης φωτογραφικού και έντυπου υλικού στον Α΄ όροφο του κτιρίου στην αίθουσα των Τροπαίων. Η έκθεση περιλαμβάνει φωτογραφίες από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, την επιστροφή των πολιτικών στην Ελλάδα, την προκήρυξη των πρώτων ελεύθερων εκλογών, πρωτοσέλιδα εφημερίδων, ψηφοδέλτια, γελοιογραφίες, αλλά και  το πρωτότυπο κείμενο  του Συντάγματος  του 1975.

   Οι μαθητές της Γ΄ Γυμνασίου του 2ου Γυμνασίου Αίγινας, στα πλαίσια  του μαθήματος  της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής επισκέφθηκαν την έκθεση και ξεναγήθηκαν στους χώρους του Κοινοβουλίου. Εντύπωση προκάλεσε στους μαθητές η αίθουσα της ολομέλειας όπου κάθισαν στα έδρανα  των Βουλευτών και ενημερώθηκαν για  τη λειτουργία του Σώματος  των Βουλευτών. Λίγο πριν την είσοδό  τους στην αίθουσα είχαν  την ευκαιρία να θαυμάσουν από κοντά  το μοναδικό γλυπτό του Χρήστου Καπράλου από πωρόλιθο της Αίγινας με την οποία κοσμείται το περιστύλιο της Βουλής.

Η φιλόλογος και ιστορικός Γωγώ Κουλικούρδη θυμάται τα χρόνια της Κατοχής.

…………Στην  Αίγινα από τα αρχαία χρόνια υπήρχε  η ανάγκη  να φρουρούν πάνω  σε υψώματα  για να βλέπουν εάν έρχεται κάποιο εχθρικό πλοίο κι έτσι να προλαβαίνουν  να κρύβονται  ή να ετοιμάζονται  να  αντιμετωπίσουν τον εχθρό.

  Στην  Αίγινα υπάρχουν  πολλά τοπωνύμια  όπως ‘Βίγλα’, ‘Βιγλατούρι’, όπου  υπήρχαν σκοπιές  , φρουρές. Υπάρχουν και  βουνά  με αυτό το όνομα.

   Ψηλά  στην πόλη της Αίγινας η περιοχή λέγεται ‘Βάρδια’ που σημαίνει την φρουρά  και ‘Βαρδιάνος’ σημαίνει στα βυζαντινά ο φρουρός.

   Επίσης  στην περιοχή του Αγίου Νικολάου στο Μούλος ή Μώλος ή Μύλος [Καβουρόπετρα]  υπήρχε  αρχαίο παρατηρητήριο, φρούριο.

   Στην  νεώτερη εποχή, κατασκευάστηκαν οχυρά στην Αίγινα  λίγο  πριν  τον πόλεμο. Τα  έφτιαξαν  διότι επρόκειτο να αρχίσει ο πόλεμος  και επειδή απέναντι υπάρχει το λιμάνι του Πειραιά, και έπρεπε να προστατευθεί ο Πειραιάς  και όλος ο Σαρωνικός.

  Με  αυτήν την ευκαιρία φτιάχτηκαν δρόμοι  στην Αίγινα με άσφαλτο, μέχρι τότε ήταν με χώμα, για να πηγαίνουν στα οχυρά. Έτσι φτιάχτηκε ο δρόμος προς την Αφαία  και την Πέρδικα. Οι  δρόμοι  ήταν  μέχρι τότε πολύ άσχημοι και μάλιστα αναφέρεται  ότι  ο  Άγιος Νεκτάριος  έβγαινε  και κοίταζε όταν έφευγαν οι επισκέπτες του  για να δει αν πηγαίνουν καλά. Τόσο άσχημοι   και επικίνδυνοι ήταν οι δρόμοι.

   Έπρεπε λοιπόν  να υπάρχει επαφή  με τα οχυρά  γι’αυτό φτιάχτηκαν αυτοί οι δρόμοι με άσφαλτο……

……Εκεί  που υπάρχει  ο λόφος απέναντι από την Πέρδικα,  υπήρχε η παλιά Εκκλησία του Αη – Σώστη. Οι  Αιγινήτες  και μάλιστα πολλοί Περδικιώτες  πολέμεησαν  κατά του Δράμαλη στα στενά , στα  Δερβενάκια  στο  πλευρό  του Νικηταρά. Σε  ένα από τα δύο στενά  που  οδηγεί προς Κόρινθο υπήρχε μοναστήρι του Αη –Σώστη. Το άλλο στενό ήταν το Αγιονόρι. Έτσι  όταν επέστρεψαν από κει  οι Περδικιώτες  έκτισαν εκκλησσάκι προς τιμήν του Αη –Σώστη  για την μεγάλη τους νίκη κατά του Δράμαλη……..

…….Τον  καιρό  του πολέμου  κάναμε μια ομάδα παιδιών – πριν έρθουν οι Γερμανοί-  και  ετοιμάζαμε θεατρικές παραστάσεις  με μουσική  και χορό, ένα είδος επιθεωρήσεων  της εποχής, προσπαθώντας έτσι  να δώσουμε χαρά  και κουράγιο στους μεγαλύτερους. Ανεβάσαμε δύο έργα, ένα επιθεώρηση και μετά το έργο: ‘Ζει το Μεσολόγγι’. Για σκηνή χρησιμοποιούσαμε  φύλλα  από πόρτες.Τώρα  πως χορεύαμε πάνω εκεί , ούτε που μπορώ να καταλάβω. Θυμάμαι  την Κατερίνα την Θανοπούλου  που έκανε την λύκαινα. Είχε φορέσει  μια γούνα της μαμάς της  και έβριζε  [μέσα στο νούμερο της] το Ρωμύλο και τον Ρώμο  και έλεγε: ‘ εγώ  σας βύζαξα, εγώ σας μεγάλωσα  και εσείς  έρχεστε  τώρα να κτυπήσετε την Ελλάδα;’

    Μάλιστα  είχαμε φτιάξει επιγραφές  με συνθήματα πατριωτικά  με κόκκινα μεγάλα γράμματα και τα είχαμε βάλει  στους δρόμους. Όταν  ακούστηκε  πως  έρχονται οι Γερμανοί, ο αστυνόμος μας παρακίνησε να τα βγάλουμε  και να τα κρύψουμε. Πήγαμε λοιπόν στο Λιβάδι  που είχαμε ένα αμπέλι και τα κρύψαμε σε μια σπηλιά. Χάθηκαν όμως. Τώρα πως χάθηκαν  δεν ξέρω. Πήγε η μητέρα  μου και τα μετακόμισε σε πιο ασφαλές  μέρος δεν ξέρω. Πάντως είναι κρίμα, γιατί ανάμεσα σε αυτά υπήρχαν  και γράμματα  των στρατιωτών που μας  έστελναν. Α  …ξέχασα  να σας πω  , πως μια άλλη ομάδα παιδιών γράφαμε  γράμματα και τα στέλναμε στους Αιγινήτες στρατιώτες που είχαν πάει  στον πόλεμο. Και αυτοί μας απαντούσαν. Υπήρχαν πολλά τέτοια  γράμματα, και είναι κρίμα που χάθηκαν, γιατί ήταν θησαυρός. Μας έγραφαν πως πέρναγαν, τα νέα του πολέμου. Και εμείς προσπαθούσαμε να τους εμψυχώσουμε. Τους στέλναμε πακέτα. Κρίμα…..

……… Ένα  άλλο μεγάλο θέμα  της εποχής  ήταν η πείνα.  Όταν  περπατούσες στο δρόμο έβλεπες  μέσα στα μάτια των ανθρώπων  τον φόβο  του θανάτου, καταλάβαιναν ότι ήταν καταδικασμένοι να πεθάνουν, δεν είχαν να φάνε, πέθαιναν από ασιτία…..Δεν θα ξεχάσω  την έκφραση αυτών που πέθαιναν από πείνα, έβλεπες στα μάτια τους ένα …’γιατί’. Στην  Κυψέλη  πέθανε πολύς κόσμος.

Στην  Αίγινα  ήταν δύσκολα τα πράγματα,  ήμασταν  αποκλεισμένοι γύρω – γύρω.

Πολλοί Αιγινήτες που είχαν καίκια , πήγαιναν στην Κρήτη  και στην Πελοπόννησο  και έφερναν  σιτάρι – λάδι – όσπρια. Αυτοί – οι περισσότεροι – ήταν μαυραγορίτες. Άλλοι δεν ήταν, πούλαγαν κανονικά. Όμως έτσι σώθηκε πολύς κόσμος από την πείνα. Μερικοί έχασαν τα καίκια  τους, τα τορπίλισαν οι Γερμανοί. Γιατί όμως; Υποψιάζομαι  πως μετέφεραν  φυγάδες  ή  αντιστασιακούς……

………Περισσότερα  στοιχεία  για την εποχή εκείνη  θα γνωρίζει η Δέσποινα η Φορτούνα η Μπράουν  η οποία ήταν διερμηνέας  των Γερμανών και μένει από κει στον Φάρο. Το  ξενοδοχείο  του Μπράουν ήταν  διοικητήριο των Γερμανών , ενώ το Κυβερνείο  ήταν στρατώνας………

………Οι  Γερμανοί  φέρθηκαν  καλά, δεν έκαναν πολλά. Οι  φρούραρχοι   δεν  ήταν  των Ες –Ες, δεν ήταν τόσο φανατικοί……

………Κάποτε  κάτι έγινε, μάλλον κάτι έκλεψαν από τα οχυρά. Τότε ακούστηκε ότι οι Γερμανοί σφάζουν. Έτρεχαν  λοιπόν οι Αιγινήτες να κρυφτούν, άλλοι έφευγαν, μερικοί πήγαν στις Λαούσες και έμειναν εκεί μερόνυχτα, χωρίς φαί και νερό. Οι  Γερμανοί βλέποντας τους Αιγινήτες να τρέχουν, άρχισαν να  τρέχουν κι αυτοί, γιατί  νόμιζαν ότι   έγινε απόβαση  των  Άγγλων……Εμείς  κρυφτήκαμε  στο επάνω σπίτι, όπως μας είπε ο πατέρας  μας………

………Βομβαρδισμοί   δεν έγιναν  στο νησί. Μόνο όταν  φόρτωναν  οι Γερμανοί τα πράγματα τους στο λιμάνι, όταν έφευγαν πιά, τότε τους  είδαν από αεροπλάνο οι Άγγλοι και  τους βομβάρδισαν. Έπεσαν τρεις  οβίδες  να πέφτουν. Η  μία  έπεσε  στο Λιβάδι, η άλλη κοντά στο εκκλησάκι του Αη – Νικόλα. Ευτυχώς δεν πληγώθηκε  κανείς. Στον  Πειραιά  βέβαια  έγινε μεγάλο κακό, θυμάμαι  βομβάρδισαν την Αγία Τριάδα, το σχολείο των καλογραιών. Η  μάνα μου που ήταν στον Πειραιά , αναγκάστηκε μαζί με άλλους να έρθουν με τα πόδια  στην Αθήνα………

  ………Βέβαια  κατά  την διάρκεια του πολέμου  κτύπησαν  και το ΥΔΡΑ, το Υδράκι  το  πολεμικό  στην Λαούσα. Όταν  έγινε η επίθεση ήταν κάτι το φοβερό, να βλέπεις ανθρώπους κτυπημένους, κομματιασμένους από τις οβίδες……. Αυτούς  τους έφεραν  στο Νοσοκομείο που ήταν  στο σημερινό ξενοδοχείο το ‘Μιράντα’. Εκεί  νοσοκόμες ήταν πολλές  Αιγινήτισσες κοπέλες, ανάμεσα  τους και η Λιλή Μαίλη, η οποία  γνωρίζει πολλά  για την εποχή εκείνη. Στο  τέλος  όταν  ήταν να φύγουν οι τραυματίες  τους  κάναμε μια εκδήλωση  με το Σύλλογο  που είχαμε  με τα παιδιά. Τους κάναμε τραπέζι, βράσαμε ψάρι, τους προσφέραμε λουλούδια, τους τραγουδήσαμε  τραγούδια  στα οποία είχαμε αλλάξει  τα λόγια. Κάναμε  μεταποίηση. Και όλα αυτά  πριν  έρθουν οι Γερμανοί………

………Ξέχασα  βέβαια  να σας πω , πως εκείνη την εποχή ήταν εδώ ο Καζαντζάκης, μιλάμε  για το 1941. Δούλευε  στο σπίτι του. Διάβαζε πολύ. Σηκωνόταν από το πρωί  και διάβαζε  λαογραφία. Έκανε  τότε μαζί με τον Κακριδή  την μετάφραση  του Ομήρου, ήταν και ο Κακριδής εδώ. Διάβαζε λοιπόν πολύ λαογραφία  και ποίηση  και σημείωνε λέξεις για την μετάφραση , επειδή  ήθελε να   είναι  ποιητικός ο λόγος. Εγώ  πήγαινα  σχεδόν κάθε  ημέρα εκεί. Ήταν  φοβερός στη δουλειά  του. Υπήρχε  πνευματική κίνηση  εκείνα  τα χρόνια στην Αίγινα………

………Υπήρχε  όμως  και Αντίσταση. Υπήρχε  το Ε.Α.Μ. στην Αίγινα, ήταν κάποιος Λαζάρου, δεν γνωρίζω όμως αν ζει ή αν πέθανε. Οι  Εαμίτες  συναντιόντουσαν στο Λιβάδι, αλλά  εκεί ήταν το σπίτι του Καζαντζάκη….

………Μια  μέρα  όμως  δόθηκε  διαταγή από την Αθήνα  να συλλάβουν 5 – 10  Αιγινήτες  και να τους κρατήσουν για ομήρους. Ο  φρούραρχος  της Αίγινας όμως ήταν αντιχιτλερικός. Ρώτησε  λοιπόν, ποιοι  είναι  οι πιο  χειρότεροι  για  να γράψει 5 – 6 ονόματα. Ανάμεσα  σε αυτούς  έπιασε και τον Καζαντζάκη  και κάποιους  άλλους. Έτσι έπιασαν  κι εμάς. Ήρθαν  στο σπίτι  μας το έψαξαν, μας   αναστάτωσαν   και στο τέλος  βρήκαν κάτι κροτίδες από αυτές που ρίχνουμε το Πάσχα. Μάλιστα ο πατέρας μου, τους άναψε μία.

   Ο   Βέλτερ, που έχει γράψει  το βιβλίο για την Αίγινα , είπε  στον Φρούραρχο: ‘Αυτούς  πιάσατε, αυτοί δεν είναι κομμουνιστές, είναι εθνικοσοσιαλιστές. Εθνικοσοσιαλιστές δεν  ήμαστε  και εμείς;’

  Και  έτσι άφησαν τον Καζαντζάκη  που τον τραβολογούσαν  άδικα……

………Βέβαια πολέμησαν και Αιγινήτες. Υπήρχε κάποιος, ο πατέρας της  Άννας  της Αλυφαντή. Αυτός  έλεγε ότι πολέμησε, αλλά  δεν τον πολυπίστευαν  γιατί  του άρεσε και λίγο το κρασί. Κάποτε πριν πεθάνει  τον ρώτησα : ‘για πες  μου τι έγινε με τον  ‘Ανδρία’;’  Ο  ‘Ανδρίας’  ήταν  το πολεμικό εκείνο  καράβι  που  το βομβάρδισαν οι Γερμανοί και του έκοψαν την πλώρη, αλλά  το  πλήρωμα  του  κατόρθωσε  να το οδηγήσει  μέχρι  την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Έλεγε  λοιπόν  πως  ήταν μέσα σε αυτό το  καράβι………

  Όμως   σας  ζάλισα  με την  φλυαρία  μου, ξέρετε  εμείς  οι γριές  είμαστε  φλύαρες, ή  μήπως  είμαστε  συνομήλικοι, έτσι νομίζουμε  όταν μιλάμε  με  δεκαπεντάχρονα παιδιά………

[ το  υλικό  αυτό  παραχώρησε  η Γωγώ Κουλικούρδη  σε μια φιλική  κουβέντα  που είχε  με ομάδα παιδιών του 2ου Γυμνασίου Αίγινας που την επισκέφτηκε  στο σπίτι  της  , το Σάββατο    25  Νοεμβρίου  2000].

   Οι σπάνιες φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο του Αργύρη Φορτούνα και δημοσιεύονται στο βιβλίο του: "ΑΙΓΙΝΑ στα χρόνια  της Γερμανικής Κατοχής".

O εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου στη Μασσαλία

    Την Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2014 εορτάστηκε στη Μασσαλία ,με επίκεντρο τον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου η εθνική επέτειος της 28ης Οκτωβρίου 1940, η μνήμη του Αγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου και η 110η επέτειος του μαρτυρικού θανάτου του μακεδονομάχου Παύλου Μελά ,ο οποίος γεννήθηκε στη Μασσαλία και βαπτίστηκε στον Ναό. Το πρωί τελέστηκε Πανηγυρική θεία λειτουργία ιερουργούντος του νέου εφημερίου του Ι. Ναού Αρχιμ.π. Ιωαννικίου Αθανασιάδη κατά την οποία μπροστά στην ανθοστόλιστη ιστορική εικόνα του Αγίου Δημητρίου διαβάστηκε το κόλλυβο του Αγίου σύμφωνα με τη μοναστηριακή παράδοση. Μετά την απόλυση τελέστηκε το μνημόσυνο για την μνήμη του ήρωα μακεδονομάχου Παύλου Μελά και των ηρώων του πολέμου 1940-41.Ακολούθησε η δοξολογία για την Εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου 1940.Ο Αρχιμ. Ιωαννίκιος αναφέρθηκε στην ηρωική μορφή και το μαρτύριο του Παύλου Μελά ενώ ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδος κ. Στυλιανός Γαβριήλ αναφέρθηκε στα νοήματα της τριπλής γιορτής και τη σημασία της για τον Ελληνισμό. Διαβάστηκε επίσης το μήνυμα του Υφυπουργού Εξωτερικών για τους αποδήμους Έλληνες. Σο τέλος μέσα σε έντονα φορτισμένο από τη συγκίνηση κλίμα ψάλθηκε από όλους ο Εθνικός ύμνος της Ελλάδας.

Στη λειτουργία και στις ακολουθίες παρέστησαν ο Γενικός Πρόξενος κ. Στυλιανός Γαβριήλ, ο Ναυτιλιακός Ακόλουθος Πλοίαρχος Λ Σ Παπαλεονάρδος Δημοσθένης, ο Αντισυνταγματάρχης (ΤΧ) Πρασσάς Γεώργιος, οι Πρόεδροι των Κοινοτήτων κ. Στ. Πεταλάς, Δημ. Ακαρζού, Μ. Καλπαξίδης,ο εκπρόσωπος της Κυπριακής παροικίας κ. Γιαν. Σταυρινού,οι υπάλληλοι του Γεν. Προξενείου , εκπαιδευτικοί ,μαθητές και αρκετοί Έλληνες.

Στη συνέχεια οι Προξενικές Αρχές μετέβησαν στο Port st. Louis d Rhone για να ευχηθούν στην Ελληνική κοινότητα για την εορτή του προστάτη της ενορίας Αγίου Δημητρίου. Παρακάθισαν στη συνεστίαση και ευχήθηκαν στον εφημέριο της ενορίας π. Ιωάννη Jauffret ,στη Πρόεδρο κα Αικατερίνα Μπαντές και στα υπόλοιπα μέλη της κοινότητας. Ακολούθησε μουσικό γλέντι.

Τα παιδιά της Αίγινας

                                    Κυψέλη 28 Οκτωβρίου 2014  -  η αλήθεια μιας παρέλασης.

Είναι κάποιες φορές που δεν βρίσκονται λόγια. Οι λέξεις δραπετεύουν και εξαφανίζονται. Η περηφάνεια σφιχταγκαλιάζεται με τη συγκίνηση και γεννούν  το δικό τους δάκρυ που σιγοκαίει στο μάγουλο. Κι αυτό το δάκρυ είναι χαστούκι που τσούζει την υποκρισία μας και ακυρώνει όλες εκείνες τις αντιλήψεις που έχουμε για τα σημερινά παιδιά. Γιατί έχουμε μάθει να κρίνουμε μόνο εξ όψεως, από την ταμπέλα, από το φαίνεσθαι, από  τη στιγμιαία συμπεριφορά. Πίσω από  την εξωτερική εμφάνιση υπάρχει ένας εσωτερικός κόσμος. Υπάρχει ουσία. Και εκεί βρίσκεται η πραγματική περιουσία μας, ο θησαυρός μας.

   Ας  τους αφήσουμε να μας διδάξουν γιατί όπως έχει πει και ο Σαββόπουλος, "πως να κρυφτείς απ' τα παιδιά έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα και μας κοιτάζουν με μάτια  καθαρά...."

   Συγχωρέστε για  το πολύ ιδιαίτερο και προσωπικό ύφος. Επιτρέψτε μου να κλέψω λίγη από την περηφάνεια  αυτών των γονιών. Ίσως να καταλάβουν κάποιοι ότι αυτό που ζήσαμε σήμερα, εγώ δεν το αλλάζω με τίποτα. Ίσως  καταλάβουν κάποιοι ότι πρέπει επιτέλους να είμαστε περήφανοι για τα παιδιά μας, για τα παιδιά  της Αίγινας.

                                                                 Γιώργος Μπήτρος

                         ένα τεράστιο ευχαριστώ  στον κ. Νίκο Μαρίνο για αυτή  τη στιγμή.

28η Οκτωβρίου στην Κυψέλη

   Κάτω από έναν μολυβένιο ουρανό η Κυψέλη απέδωσε τιμή  στην Εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, με τη συμμετοχή πολλών κατοίκων  του χωριού και την παρουσία των παιδιών  των τριών σχολικών μονάδων, Νηπιαγωγείου, Δημοτικού Σχολείου, 2ου Γυμνασίου.

   Από μέρες οι γύρω δρόμοι και η πλατεία είχαν καθαριστεί και σημαιοστολιστεί. Η δοξολογία τελέστηκε στον Ιερό Ναό όπου ομιλητής ήταν ο Διευθυντής του Δημοτικού Σχολείου κ. Βασίλης Γκίνης. Ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων στο Ηρώον από τις αρχές και τους φορείς της Κοινότητας και στη συνέχεια η παρέλαση των σχολείων.Το Δήμο Αίγινας εκπροσώπησε ο Δημοτικός Σύμβουλος κ. Γιώργος Μούρτζης.

Οι Γερμανοί στα Οχυρά της Αίγινας.

  Με  την προέλαση  των γερμανικών στρατευμάτων  προς  Νότο, δίνεται  διαταγή από το Γ.Ε.Ν.  να  καταστραφούν τα οχυρά σε όλη την Ελλάδα ώστε να μην πέσουν στα χέρια των Γερμανών.

   Τα  κλείστρα  των πυροβόλων κόπηκαν  με οξυγόνο, τα όργανα διεύθυνσης βολής, οι προβολείς  και οι κατευθυντήρες  καταστράφηκαν. Τα  πυρομαχικά ρίχτηκαν στα βαθιά νερά  και οι υπόγειες  εγκαταστάσεις ανατινάχθηκαν.

     Στο  Βόρειο Οχυρό Αιγίνας, αμέσως  μετά την καταστροφή  του πολεμικού υλικού  και τους συγκινητικούς αποχαιρετισμούς  μεταξύ  του προσωπικού,  τρόφιμα, σκεύη  και έπιπλα  μοιράσθηκαν   στις  γειτονικές κοινότητες  της Σουβάλας  και του Μεσαγρού.  Οι  Γερμανοί  έφθασαν  στο οχυρό  στις  2 Μαίου  1941,  και παρέλαβαν  το οχυρό  από τον αρχαιότερο Έλληνα αξιωματικό. Έγιναν  όμως έξαλλοι  όταν αντίκρυσαν  το μέγεθος της καταστροφής  και φεύγοντας για τον Πειραιά  πήραν  μαζί τους  μια μοτοσικλέτα ΒΜ  που ανήκε στο οχυρό.  Στο  τέλος του ίδιου χρόνου  εγκαταστάθηκαν  στα οχυρά του Σαρωνικού, επισκεύασαν  τις εγκαταστάσεις , πρόσθεσαν κάποια κτίρια  και έφεραν δικό τους οπλισμό.

 Οι  Γερμανοί  έφθασαν  στην Αίγινα , αρχικά από την πλευρά του Τούρλου, όπου και υπήρχε το  Βόρειο Οχυρό του νησιού. Με  σκάφος  αποβιβάστηκαν  ένας Έλληνας και ένας Γερμανός αξιωματικός, οι οποίοι έφυγαν μετά από λίγο.

    Το  απόγευμα  της ίδιας ημέρας  οι Αιγινήτες αντίκρισαν   για πρώτη φορά την χιτλερική σημαία, πάνω στο κατάρτι  ενός  μικρού πετρελαιοκίνητου  σκάφους  που έμπαινε  στο λιμάνι τους , μεταφέροντας  έναν  ουλαμό  των ‘ταγμάτων θανάτου’.

    Σε  24  ώρες  ο ουλαμός αντικαταστάθηκε από  ένα τμήμα  Γερμανών πεζοναυτών.

Οι  Γερμανοί  κατευθύνθηκαν  προς  τα οχυρά  του νησιού Βόρειο και  Νότιο ,  στα οποία  έκαναν  επισκευές,   λίγες μετατροπές  και κάποιες προσθήκες. Απαραίτητα  κρίθηκαν  και  τα παρατηρητήρια  της Μονής  και του Αγίου Αντωνίου  ενώ  υπέταξαν  ένα σπίτι στην περιοχή Βάρδια  της Κυψέλης  όπου έκτισαν παρατηρητήριο

    Μέσα  στην  πόλη  υπέταξαν  αρκετά  κτίρια όπως το σημερινό  ξενοδοχείο ‘Μιράντα’,  το  οποίο  είχε μετατραπεί  σε Νοσοκομείο,  το σπίτι του Μπράουν [σημερινό ξενοδοχείο] στο οποίο είχε εγκατασταθεί  η Κομαντατούρ, το Κυβερνείο  στο οποίο είχε  στρατοπεδεύσει  η φρουρά της Αίγινας  και τέλος  το σπίτι του Βογιατζή  στο οποίο είχαν εγκατασταθεί λίγοι Γερμανοί.

    Τα  οχυρά   και τα παρατηρητήρια  της Αίγινας  και της Μονής ,  καθώς  και η φρουρά της πόλης  στα παραπάνω  κτίρια  χαρακτηρίστηκαν  ως ‘Φρούριον Αιγίνης’,  και τέθηκαν  υπό την διοίκηση  του διοικητή  του Βορείου Οχυρού  του Τούρλου , Βάγνερ.

   Οι  Γερμανοί  τοποθέτησαν ένα πυροβόλο  στον βορειοδυτικό κυματοθραύστη  του λιμανιού, μετέτρεψαν  το μικρό εκκλησάκι του Αγίου  Νικολάου  σε αποθήκη    πυρομαχικών   και   τοποθέτησαν  δύο  σταθμούς  οπλοπολυβόλων  στου Βογιατζή   και στην Παναγίτσα.

    Στην  αρχή  η δύναμη  των  Γερμανών της Αίγινας  έφθανε τους 1.000  άνδρες  πεζικού  οι  οποίοι  στην συνέχεια  ενισχύθηκαν  από Πολωνούς. Μέσα στην πόλη  οι Γερμανοί  έμεναν  στο Φρουραρχείο.

     Πολεμικές επιχειρήσεις  δεν μνημονεύονται από τους Αιγινήτες.  Αυτό όμως  που   δεν  μπορεί  να σβηστεί  από   την μνήμη  τους  είναι  ο  ανατριχιαστικός  ήχος  από τα   Γερμανικά  στούκας  τα  οποία  πετούσαν  χαμηλά. Η  Αίγινα  δεν βομβαρδίστηκε  από τους Γερμανούς,  όμως  χαραγμένη   στην μνήμη   των  κατοίκων   του  χωριού της Κυψέλης   θα μείνει η βύθιση  του  ελληνικού  αντιτορπιλικού ‘Ύδρα’, το οποίο βύθισαν  τα γερμανικά στούκας στην νησίδα   Λαούσα.

Η   αποχώρηση  των Γερμανών.

   Το  φθινόπωρο  του 1944  οι Γερμανοί  έφυγαν  από την Αίγινα. Η  επιχείρηση  ξεκίνησε  τον Σεπτέμβριο  και έγινε  σταδιακά  αφήνοντας καταρχήν  στην πόλη και στα οχυρά μικρή  φρουρά. Πριν  φύγουν  όμως είχαν φροντίσει  να  φυτέψουν  αρκετές  νάρκες  στις  περιοχές  γύρω  από τα οχυρά  αλλά να ρίξουν και αρκετές στην θάλασσα.

   Από το σημείο αυτό ξεκινά   ένα άλλο δράμα για τους Αιγινήτες  που πολλοί από αυτούς  πεινασμένοι  και εξαθλιωμένοι  τρέχουν  να λεηλατήσουν τα οχυρά στο άκουσμα  της αποχώρησης των Γερμανών. Πολλοί  ήταν αυτοί  που σκοτώθηκαν  ή ακρωτηριάστηκαν  από τις νάρκες.[ Σήμερα  η περιοχή του Τούρλου, στην οποία συνέβησαν τα παραπάνω έχει  καθαριστεί  από ειδικούς  και δεν υπάρχει κίνδυνος ατυχήματος. Ανάλογες ενέργειες έχουν γίνει  και στην περιοχή των οχυρών της Πέρδικας]. 

   Τον  Οκτώβριο  του 1944  Άγγλοι  κομάντος, προερχόμενοι  από τον Πόρο  αποβιβάστηκαν  στην   παραλία  της Αγίας  Μαρίνας,  όπου  συγκέντρωσαν πληροφορίες  για τους Γερμανούς. Στις 6   Οκτωβρίου επιστρέφουν  και κόβουν τα   καλώδια  των τηλεφωνικών γραμμών,  αφού έχει προηγηθεί  παρεμβολή γερμανομαθούς στις διαβιβάσεις των Γερμανών,  η οποία τους δημιούργησε σύγχυση, πανικό  και φόβο.

    Τέλος  για  την αναχώρηση  των Γερμανών από την Αίγινα ,  διασώζεται  η παρακάτω ιστορία: Οι  Άγγλοι  όταν αποβιβάστηκαν στην Αγία Μαρίνα – όπως προαναφέραμε -   έπιασαν  έναν  γέρο,  τον  μπάρμπα-Γιώργη, ο οποίος  ζούσε στην Αγία  Μαρίνα με την γυναίκα του. Από  αυτόν πληροφορήθηκαν  ότι  στο οχυρό  του Τούρλου   είχαν  απομείνει  δύο Γερμανοί στρατιώτες,  τους οποίους ο  γέρος  τους γνώριζε. Οι  Άγγλοι  έπεισαν  τον γέρο  να πάει και να φέρει τον έναν από τους δύο  στο σπίτι του. Έτσι  και έγινε. Ο  γέρος επέστρεψε , φέρνοντας  μαζί του, τον Χάνς  για να του κάνει  το τραπέζι  με άφθονο βαρελίσιο κρασί, ψητή γίδα. Σε λίγο θα ερχόταν και ο άλλος Γερμανός. Οι  Άγγλοι  συνέλαβαν  τους δύο Γερμανούς  , και ανάγκασαν  τον έναν από αυτούς  να   καλέσει στο τηλέφωνο  όλα τα φυλάκια  της Αίγινας. Εκείνος  έντρομος  τους ανακοίνωσε  τα εξής: ‘Εγκαταλείψατε  Τούρλο, έρχονται  εχθρικά αντιτορπιλλικά’. Έτσι  οι Γερμανοί  εγκατέλειψαν την Αίγινα  και  οι Άγγλοι   ανενόχλητοι πέρασαν  δικά  τους καράβια προς το Ναύσταθμο  Σαλαμίνος.

      Η   πράξη  αυτή αποδεικνύει  την   στρατηγική  σημασία  και αξία  των παρατηρητηρίων  και των οχυρών της Αίγινας   που ήλεγχαν  το  πέρασμα  και την κίνηση  των πλοίων  στον Σαρωνικό  κόλπο  και  εξασφάλιζαν  το λιμάνι του Πειραιά  και την Αθήνα  από  δια θαλάσσης  εχθρική  επίθεση.

 

Απόσπασμα από την εργασία  της Ομάδας Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του 2ου Γυμνασίου Αίγινας: "Ναυτικά Οχυρά και Παρατηρητήρια στην Αίγινα" Σχολ. Χρονιά 2000-01
   Οι  παλιές φωτογραφίες προέρχονται από το βιβλίο  του Αργύρη Φορτούνα: " ΑΙΓΙΝΑ στα χρόνια της γερμανικής κατοχής".