Ένα από τα πιό πραδοσιακά και γνήσια θρησκευτικά πανηγύρια της Αίγινας
είναι αυτό της Αγίας Παρασκευής στον παραδοσιακό οικισμό των Λαζάρηδων
στα βουνά της Αίγινας. Ένας οικισμός άγνωστος για το πλατύ παραθεριστικό
κοινό του νησιού αλλά αγαπημένος προορισμός όσων λατρεύουν τα βουνά της
Αίγινας, την ιστορία, την παράδοση και τα παλαιά μονοπάτια του νησιού.
Τι γνωρίζουμε όμως για τους Λαζάρηδες;
Δύο δρόμοι οδηγούν
στους Λαζάρηδες. Ο επισκέπτης μπορεί να
ακολουθήσει το δρόμο από την Αίγινα που
οδηγεί προς Τζίκηδες, Παχειά Ράχη, Ανιτσαίο ή
να ανέβει το δρόμο προς την Χρυσολεόντισσα και πριν από το Μοναστήρι να στρίψει αριστερά στο χωματένιο, κακοτράχαλο δρόμο. Ένα είναι σίγουρο, ότι και
οι δύο διαδρομές θα αποζημιώσουν
τον επισκέπτη, γιατί
θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει την θέα
και προς τη δυτική πλευρά του Αργοσαρωνικού [εάν
ακολουθήσει την πρώτη διαδρομή] αλλά και προς την ανατολική πλευρά του
Αργοσαρωνικού και το Αιγαίο [εάν ακολουθήσει τη
δεύτερη διαδρομή].
Ο οικισμός Λαζάρηδες έχει το
μεγαλύτερο υψόμετρο [ 320μ.] από όλους τους οικισμούς της Αίγινας.
Βρίσκεται βόρεια του οικισμού του Ανιτσαίο
και σε μικρή απόσταση από αυτόν.
Στην
αρχαιότητα η περιοχή πρέπει να είχε κατοικηθεί, κάτι που μαρτυρείται από την
ύπαρξη Μυκηναϊκών τάφων, οι οποίοι αποκαλύφθηκαν μετά από ανασκαφές. Ο οικισμός
Λαζάρηδες ιστορικά ανήκει στα Μυκηναϊκά
χρόνια. Από τις ανασκαφές που έγιναν
πίσω από την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής που βρίσκεται στο τέλος ενός
δρομίσκου αριστερά, ανακαλύφθηκαν το
1979 από τον Αλκιβιάδη Λαζάρου μερικοί τάφοι της Μυκηναϊκής περιόδου, που αποδεικνύουν ότι
κατοικήθηκε το χωριό από τη μακρινή εκείνη εποχή. Στους τάφους αυτούς
βρέθηκαν σημαντικά κτερίσματα, τα οποία μεταφέρθηκαν στο Αρχαιολογικό
Μουσείο του Πειραιά. Τα ευρήματα
αυτά, οι αρχαιότητες στο διπλανό Όρος και ο μύθος του Αιακού αποδεικνύουν
ότι η περιοχή αυτή έπαιξε σημαντικό ρόλο στην προιστορική εποχή. Σήμερα ο χώρος
έχει χαρακτηρισθεί αρχαιολογικός.
Η θέση
του μικρού αυτού χωριού είναι
μαγευτική. Ο επισκέπτης μπορεί να αγναντέψει
την ανοικτή θάλασσα προς το
Αιγαίο. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής είναι το μεγάλο λατομείο που
συναντάμε στα αριστερά, πριν μπούμε στον οικισμό , επίσης
το παλαιό πούλμαν, που έχει
μετατραπεί σε κατοικία, αλλά
και οι αναρίθμητες κεραίες κινητής
τηλεφωνίας και κάποιων σταθμών
που έχουν εγκατασταθεί στην περιοχή,
αλλοιώνοντας τη φυσιογνωμία του τοπίου με τα «κοντέινερ» και
τις κακόγουστες κατασκευές.
Οι Λαζάρηδες είναι ένα γνήσιο παραδοσιακό
χωριουδάκι με χαμηλά σπιτάκια [περίπου δώδεκα] και λιγοστούς κατοίκους που ασχολούνται με τη γεωργία , τα
ελαιόδεντρα, ενώ κάποιοι εργάζονται και
στο λατομείο στην είσοδο του χωριού. Σήμερα υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα και τηλέφωνο
αλλά όχι δίκτυο ύδρευσης. Οι λιγοστοί αυτοί κάτοικοι από
παλιά συγκέντρωναν το βρόχινο
νερό σε δεξαμενές [στέρνες – σουβάλες
]που κατασκεύαζαν οι ίδιοι. Οι στέρνες
αυτές και οι σουβάλες βρίσκονταν κάτω
από την επιφάνεια του εδάφους, είχαν σχήμα ακανόνιστο και
καλύπτονταν με ειδικό κτίσιμο
όπως οι παλαιοί
φούρνοι. Παρόμοιες στέρνες αλλά
και σουβάλες υπάρχουν και σήμερα
στους Λαζάρηδες, στα βόρεια του οικισμού
και οι κάτοικοι
χρησιμοποιούν το νερό τους
για το πότισμα των ζώων.
Στους
Λαζάρηδες αξίζει κανείς να επισκεφθεί τη
γραφική εκκλησούλα της Αγίας Παρασκευής, που εορτάζει στις 26 Ιουλίου. Στο χωριό εκείνη την ημέρα αλλά και από την παραμονή
στήνεται ολόκληρο πανηγύρι στο οποίο
συμμετέχει πολύς κόσμος. Τον υπόλοιπο
χρόνο οι επισκέπτες είναι ελάχιστοι, γιατί λίγοι γνωρίζουν την ύπαρξη του
οικισμού αλλά και την αρχαιολογική αξία του.
Στην
απογραφή του 1981 καταγράφηκαν 27
κάτοικοι, του 1991 17 κάτοικοι και του
2001 μόνον 10. Το ΚΤΕΛ Αίγινας
δεν περνά από εκεί.